Vasthouden aan de schijn van normaalheid

De coronacrisis heeft op veel mensen een verlammend effect. Bij anderen leidt de huidige situatie juist tot een hyperfocus en een uitbarsting van creativiteit.

Hoe deze periode de historie in zal gaan, is nog onduidelijk. Steeds vaker wordt wat we nu meemaken een keerpunt genoemd of een kantelmoment, maar het kan later net zo goed een voetnoot in de geschiedenisboeken blijken te zijn. Juist die onzekerheid maakt dat mensen er op totaal verschillende manieren op reageren.

Globaal genomen leidt de coronacrisis bij de ene groep tot gelatenheid en passiviteit, terwijl de andere groep juist bruist van de energie en van alles onderneemt. Door de lange rijen voor de bouwmarkt en de vuilstort zou je bijna vergeten dat er ook een categorie is die zich nergens toe kan zetten en grote moeite heeft zich te focussen.

Overzicht

Vorige week stelde ik vast dat hamsteren een paniekreactie kan zijn of een voorbeeld van kuddegedrag, maar net zo goed een controlemechanisme. Zeker in de beginfase van de pandemie, toen de politiek zich overvallen toonde en zelfs de wetenschap in het duister tastte, schonk het aanleggen van een voedselvoorraad een geruststellend gevoel en gaf het de illusie van overzicht.

Zelf had ik net het manuscript ingeleverd van mijn zeventiende boek, maar toch schoof ik soms al om zes uur in de ochtend achter mijn laptop. Nadat ik het laatste nieuws had gecheckt via sociale media, begon ik koortsachtig te werken aan wat al snel de contouren kreeg van een geheel nieuw boek.

Manuscript

Ik kende wel verhalen van mensen die in drie weken een roman hadden geschreven, maar zelf deed ik altijd gemiddeld negen maanden over elke nieuwe titel. Nu schreef ik soms een compleet hoofdstuk op één enkele dag en bleek ik in staat om binnen anderhalve maand een kant en klaar manuscript af te leveren.

Deze actie had geen enkel economisch nut, want mijn uitgever zit waarschijnlijk niet te wachten op alweer een nieuw boek.

Toch schreef ik in een soort roes, alsof ik een uiterst krappe deadline moest zien te halen. Pas later besefte ik dat ik op deze manier kunstmatig vast probeerde te houden aan de oude vertrouwde wereld die we nog maar net achter ons hadden gelaten.

Ondernemers

Door elke dag te schrijven hield ik de schijn van normaalheid vast, ook al schreef ik abnormaal veel in korte tijd.

Daarnaast was het voor mij een manier om deze periode samen te vatten en om vat te krijgen op een realiteit die bijna dagelijks van gedaante veranderde. Zo schreef ik in totaal meer dan 50.000 woorden van een boek waarvoor ik nog niet eens een bruikbare titel in gedachten had.

Bij veel ondernemers zag je eenzelfde uitbarsting van creativiteit, in een poging om de zaak te redden of er een positieve draai aan te geven. Soms werd overgeschakeld op de productie van een geheel ander artikel, soms werd op ingenieuze manier gezocht naar een bruikbare invulling van ‘het nieuwe normaal’. In mijn geval leverde het in elk geval een paar memorabele zinnen op en iets wat je als zingeving zou kunnen betitelen.

De auteur is publicist. Reageren? hormann@refdag.nl