Virgool - ویرگول

خلاء آموزش در «آموزش مجازی»

by

۱۳۹۹/۰۲/۲۱
سینا صالحی
دانشجوی کارشناسی ارشد مکاترونیک

◾️در ابتدای داستان تعطیلی سراسری مدارس و دانشگاه‌ها،‌ این‌طور به نظر می‌رسید که بعد از تعطیلات نوروز،‌ آموزش به شکل قبل خود بازگردد و تنها پایان سال تحصیلی را با اندکی تأخیر مواجه کند. اما اکنون پیش‌بینی‌های واقع بینانه حاکی از آن است که ایران حداقل تا اواسط تابستان با کرونا درگیر خواهد بود. به همین دلیل آموزش مجازی بهترین گزینه‌ پیش رو برای ادامه تحصیل بوده که البته مطابق انتظار مشکلات قابل توجهی برای دانشجویان به‌وجود آورده ‌است.

اولین مشکل آموزش غیرحضوری، هزینه پرداخت‌شده بابت خوابگاه و شهریه دانشجویان شبانه و پردیس است که از قبل واریز شده و دانشگاه‌ فعلاً تصمیمی برا بازگرداندن آن ندارند. این تنها مشکل دانشجویان کم بضاعت نیست. چرا که آموزش مجازی تنها با داشتن دسترسی به اینترنت پر‌سرعت، موبایل هوشمند و لپ‌تاپ ممکن است. اگر چه یکپارچه نبودن شبکه اینترنتی داخلی دانشگاه و همچنین قطع دسترسی به آن، مثلاً سامانه کتابخانه و پایان‌نامه‌ها و سایت برقراری مجازی کلاس‌های درس نیز کار را برای همه دانشجویان دشوار کرده است.

پیمانکاران خصوصی دانشگاه چون پیمانکار سلف و خوابگاه‌ها پول خدمات ارائه نشده به دانشجویان را از دانشگاه دریافت کرده‌اند. لذا هزینه تحصیل کنونی دانشجو به کلی بر دوش خانواده‌هاست.

به غیر از مسائل مالی،‌ افت کیفیت آموزش مهمترین مشکل مشترک همه دانشجویان، به ویژه دانشجویان تحصیلات تکمیلی است. معاونت آموزشی دانشگاه‌ در تلاش است مشکلات آموزشی حاصل از فاصله فیزیکی اجتماعی را در کنترل خود نشان دهد. عادی جلوه دادن برگزاری کلاس‌ها و دفاع اولین رساله دکتری به صورت مجازی دردانشگاه مبین این تلاش است. ولی پروژه‌های دانشجویان تحصیلات تکمیلی نیازمنده دسترسی مداوم به استاد‌،‌ آزمایشگاه، کتابخانه و دیگر منابع مربوط است و همچنین دانشگاه قربانی شدن دروس عملی با آموزش مجازی را نیز به کلی نادیده گرفته است.

چکیده‌ای از مطالبات دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس، طی نامه‌ای که به امضای مجازی بیش از ۱۶۰۰ دانشجو رسیده است، ‌در روز ۳۰ فروردین ماه به گوش ریاست دانشگاه و چندی دیگر از مسئولین دانشگاه رسید. این نامه با ذکر اهم دلایل ناکارآمدی آموزش الکترونیک، خواستار مساعدت در امکان حذف ترم تحصیلی بدون احتساب سنوات و همچنین عدم احتساب هزینه‌ برای دانشجویان شهریه‌پرداز بود. این هزینه‌ها شامل شهریه دانشجویان شبانه و پردیس و همچنین جریمه پژوهشی تأخیر دانشجویان ترم آخر و هزینه تأمین امکانات رفاهی در ترم آینده است.

شروع سال تحصیلی در اواخر شهریور ماه بلافاصله بعد از ترم جاری خارج از توان دانشجو و دانشگاه به نظر می‌رسد. اما دانشگاه‌ها تلاش می‌کنند برای جلوگیری از تمدید سنوات دانشجویان و پذیرش تعداد معمول دانشجو در آغاز سال تحصیلی آینده، ترم جاری را به هر قیمتی پشت سر بگذارند.

مطالبات دانشجویان، غالباً قابل اجرا بوده و اجرای با کیفیت آن نیاز‌مند دخالت خود دانشجویان و تصمیم آن‌ها در روند اجرا است. اما با توجه به تغییر سیاست‌های مدیریتی دانشگاه‌ها در چند سال اخیر، اجرای این کار برای مدیران دانشگاه‌ها دشوار به نظر می‌رسد.

مشکل اصلی اینجاست که پیش از وقوع چنین بحرانی، امکان تصمیم‌گیری از دانشجو برای انتخاب موقعیت خود سلب شده ‌است. مطابق انتظار، تصمیم‌های حاضر برای سرنوشت دانشجو نیز پشت‌در‌های بسته‌ گرفته می‌شود و تأثیر چندانی از دغدغه‌های دانشجو نمی‌بیند.

جدای از این مسئله، هم اکنون که نیاز به هم‌بستگی بیش از هر موقعی احساس می‌شود، فراهم کردن بستر لازم برای تصمیم‌گیری جمعی بیشتر از پیش غیرممکن به نظر می‌رسد.

◾️نشریه و پادکست آذر، انجمن اسلامی دانشجویان پیشرو دانشگاه تربیت مدرس