To już pewne! Jest planeta o rozmiarach Ziemi przy najbliższej nam gwieździe

Międzynarodowy zespół naukowców potwierdził właśnie, że w pobliżu Proximy Centauri, najbliższej nam gwiazdy (poza Słońcem), krąży planeta o rozmiarach Ziemi. Wyniki swoich badań naukowcy opublikowali w periodyku naukowym Astronomy & Astrophysics.

Proxima b to planeta o masie 1,17 masy Ziemi, znajdująca się w ekosferze swojej gwiazdy i okrążająca ją w ciągu 11,2 dni.

To przełomowe odkrycie było możliwe dzięki precyzyjnym pomiarom prędkości radialnych gwiazdy wykonanym za pomocą szwajcarskiego spektrografu ESPRESSO, który jest aktualnie najprecyzyjniejszym instrumentem tego typu na świecie. ESPRESSO jest zainstalowany na Bardzo Dużym Teleskopie (VLT) w Chile.

Proxima b po raz pierwszy została odkryta za pomocą starszego spektrografu HARPS, który zasugerował możliwość istnienia planety w pobliżu gwiazdy.

ESPRESSO wykonał teraz pomiary prędkości radialnej gwiazdy Proxima Centauri oddalonej od Ziemi o nieco ponad 4 lata świetlne z dokładnością do 30 cm/s. Czyli trzy razy dokładniejsze od pomiarów wykonanych za pomocą HARPS.

Byliśmy i tak już bardzo zadowoleni z wyników uzyskanych za pomocą instrumentu HARPS, który odkrył setki egzoplanet na przestrzeni ostatnich 17 lat – mówi profesor astronomii Francesco Pepe, lider zespołu ESPRESSO. Cieszymy się, że ESPRESSO mógł potwierdzić odkrycie wykonując jeszcze dokładniejsze pomiary.

Główny autor artykułu Alejandro Suarez Mascareno przyznaje, że potwierdzenie istnienia Proximy b było niezwykle ważnym zadaniem, bowiem przez swoją bliskość do Ziemi jest ona dla nas jedną z najciekawszych planet.

Pomiary wykonane za pomocą ESPRESSO pozwoliły ustalić, że minimalna masa planety to 1,17 mas Ziemi oraz że okrąża ona gwiazdę w zaledwie 11,2 dni.

ESPRESSO umożliwił pomiar masy planety z dokładnością do dziesiątej części masy Ziemi. To wprost niewiarygodne – mówi Michel Mayor, laureat Nagrody Nobla z fizyki w 2019 r. i architekt wszelkich instrumentów typu ESPRESSO.

To może jeszcze życie na Proximie b?

Choć odległość Proximy b od jej gwiazdy macierzystej jest dwadzieścia razy mniejsza od odległości Słońce-Ziemia, to planeta otrzymuje od niej mniej więcej tyle samo energii, a więc temperatura na powierzchni planety może umożliwiać istnienie wody w stanie ciekłym. Oczywiście jeżeli jakakolwiek woda tam jest.

Jak na razie nie można mówić o tym, że na powierzchni planety mogło rozwinąć się jakiekolwiek życie. Proxima Centauri to aktywny czerwony karzeł, który bombarduje powierzchnię planety silnym promieniowaniem rentgenowskim, którego na powierzchnię dociera 400 razy więcej niż na Ziemię.

Czy planetę otacza atmosfera, która jest w stanie chronić powierzchnię przed tym promieniowaniem? A jeżeli taka atmosfera istnieje, to czy zawiera pierwiastki chemiczne sprzyjające powstaniu życia (np. tlen)? Od jak dawna takie warunki tam istnieją? Będziemy próbowali odpowiedzieć na te pytania za pomocą spektrometru RISTRETTO, którego zbudujemy specjalnie do analizy promieniowania emitowanego przez Proximę b, oraz za pomocą instrumentu HIRES, który zostanie zainstalowany na budowanym obecnie gigantycznym teleskopie ELT (średnica zwierciadła 39 m) – mówi Christophe Lovis, badacz z Wydziału Astronomii na UNIGE.