Πρόταση για τα... σκουπίδια

Πριμοδοτούν την ταφή σε βάρος της ανακύκλωσης ● Μπαίνει κόστος στη διαχείριση πράσινων αποβλήτων και μάλιστα αναδρομικά από το 2019, που θα προκαλέσει αύξηση δημοτικών τελών ● Η διοίκηση Πατούλη στον ΕΔΣΝΑ ζητά με ψήφο εξ αποστάσεως να περάσει το άκρως αντι-οικολογικό της σχέδιο

«Βόμβες» περιβαλλοντικές και οικονομικές καλούνται να ψηφίσουν τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) στη σημερινή (11.30) συνεδρίαση με κορυφαίο αντικείμενο την τιμολογιακή πολιτική που θα ακολουθήσει ο φορέας διαχείρισης απορριμμάτων της μεγαλύτερης περιφέρειας της χώρας στη διάρκεια του 2020.

Οι εισηγήσεις της διοίκησης του ΕΔΣΝΑ στην ουσία πριμοδοτούν την ταφή σε βάρος της ανακύκλωσης, διαλύοντας όποιο κίνητρο είχαν οι δήμοι να προχωρούν σε δράσεις προδιαλογής και επαναχρησιμοποίησης απορριμμάτων. Οχι μόνο μπαίνει κόστος -και μάλιστα υψηλό- στη διαχείριση πράσινων αποβλήτων (βιοαπόβλητα, όπως κλαδέματα κ.λπ.), αλλά επιπλέον ο ΕΔΣΝΑ έρχεται να χρεώσει ως σύμμεικτα σκουπίδια απορρίμματα που ανακύκλωσαν οι δήμοι το 2019, αναιρώντας προγενέστερες αποφάσεις του Συνδέσμου για μη χρέωσή τους! Το διαμορφούμενο σκηνικό είναι προφανές ότι θα προκαλέσει αύξηση δημοτικών τελών και θα αναγκάσει τους πολίτες να βάλουν ακόμη βαθύτερα το χέρι στην τσέπη. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η αύξηση τελών «θα είναι τραγική».

Σε γενικότερο επίπεδο η διαχείριση των απορριμμάτων αναμένεται πιο κοστοβόρα για τους δήμους. Αυξάνεται κατά περίπου 8% η ενιαία τιμή εισόδου σύμμεικτων απορριμμάτων (δηλαδή σκουπίδια του πράσινου κάδου, που δεν υπόκεινται σε κάποια επεξεργασία και θάβονται) στις εγκαταστάσεις της Φυλής. Συγκεκριμένα, ένας τόνος απορριμμάτων θα θάβεται με 53,82 ευρώ, από 49,67 ευρώ που τιμολογείται σήμερα. Μια τέτοια αύξηση θα μπορούσε να λειτουργεί ως αντικίνητρο για ταφή. Ομως, με τις εισηγήσεις του προέδρου του ΕΔΣΝΑ -στενού συνεργάτη του περιφερειάρχη Αττικής, Γ. Πατούλη και μέλους της περιφερειακής αρχής- Β. Κόκκαλη, το αντικίνητρο θεσπίζεται στην προδιαλογή βιοαποβλήτων.

Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα των πράσινων αποβλήτων. Μέχρι πρότινος, οι δήμοι συγκέντρωναν τα κλαδέματά τους και τα διοχέτευαν για παραγωγή κομπόστ ατελώς, δηλαδή χωρίς κόστος, εκτρέποντάς τα από την ταφή. Με την τιμολογιακή πολιτική που εισηγείται σήμερα ο ΕΔΣΝΑ τα κλαδέματα θα χρεώνονται με συντελεστή 0,5 επί του κόστους ταφής του σύμμεικτου, κάτι που μεταφράζεται σε κόστος 26,91 ευρώ/τόνο.

Για τις νέες τιμολογήσεις ο ΕΔΣΝΑ επικαλείται τον Κανονισμό Τιμολόγησης που είχε καθοριστεί επί θητείας Σ. Φάμελλου στο υπουργείο Περιβάλλοντος, με υπουργική απόφαση στα μέσα του 2019. Ο κανονισμός προέβλεπε εκπτώσεις για όσους ανακυκλώνουν. Ομως ο Σύνδεσμος προχωρά σε αύξηση της ενιαίας τιμής και επιπλέον, επικαλούμενος την «πρώτη φορά που τίθεται σε εφαρμογή η συγκεκριμένη νομοθεσία», διαγράφει προηγούμενες αποφάσεις του – κίνητρα για ανακύκλωση.

Συγκεκριμένα, ο ΕΔΣΝΑ στην εισήγησή του ενημερώνει τα μέλη του ότι «θα πρέπει να θεωρηθούν ότι παύουν να είναι σε ισχύ προγενέστερες αποφάσεις του Δ.Σ. και της ΕΕ ΕΔΣΝΑ» για μη χρέωση α) αμιγώς πράσινων αποβλήτων, β) προδιαλεγμένων ανακυκλώσιμων υλικών, γ) προδιαλεγμένων υπολειμμάτων λαϊκών αγορών.

Την ίδια στιγμή, ο ΕΔΣΝΑ εισηγείται τη διαγραφή ακόμη μιας προγενέστερης απόφασής του. Τον Σεπτέμβριο του 2017 είχε αποφασίσει να επιβάλει τέλος ταφής 100 ευρώ/τόνο σε φορτία δημοτικών απορριμματοφόρων που μετέφεραν πράσινα απορρίμματα μαζί με άλλα αστικά απορρίμματα ή μπάζα, πρακτική που καθιστούσε αδύνατη την εκτροπή των πράσινων απορριμμάτων από την ταφή. Και αυτή η ποινή που λειτουργούσε σαν κίνητρο ανακύκλωσης παύει να είναι σε ισχύ…

Το αποτέλεσμα των παραπάνω είναι να «πριμοδοτείται η ταφή. Χαλάει όποιο κίνητρο είχαν οι δήμοι να κάνουν ανακύκλωση, με αποτέλεσμα πολλοί να κρίνουν ότι είναι πιο συμφέρον να οδηγούν σύμμεικτα απορρίμματα προς ταφή. Οι όποιες εκπτώσεις με βάση την τιμολογιακή κλίμακα της υπουργικής απόφασης του 2019 έρχονται εφόσον μπαίνει τεράστια τιμή σε κάτι που είχε μηδενική τιμή. Και μάλιστα αιφνιδιαστικά», τονίζει στην «Εφ.Συν.» ο Αλ. Μαυραγάνης, αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος Βριλησσίων, μέλος των Διοικητικών Συμβουλίων της ΚΕΔΕ και της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων Αττικής (ΠΕΔΑ).

Αναδρομικές χρεώσεις

Κατά τον ίδιο, μείζον ζήτημα, που χρήζει προσφυγής στη Δικαιοσύνη, προκύπτει και από ένα άλλο θέμα πάνω στο οποίο καλούνται σήμερα να αποφασίσουν τα μέλη του ΕΔΣΝΑ. Η διοίκηση Πατούλη στον Σύνδεσμο εισηγείται, επικαλούμενη και πάλι τον κανονισμό Φάμελλου, να μην ισχύσουν προγενέστερες αποφάσεις του ΕΔΣΝΑ για μηδενική χρέωση ανακυκλώσιμων απορριμμάτων του 2019. Λίγο-πολύ, περίπου 300.000 κυβικά μέτρα βιοαποβλήτων που οι δήμοι υπολόγιζαν ότι δεν θα τους κοστίσει το παραμικρό ευρώ θα τιμολογηθούν αναδρομικά σαν κοινό σκουπίδι με 49,67 ευρώ/τόνο, με τις όποιες εκπτώσεις να παραπέμπονται στο μέλλον. «Είναι κάτι απαράδεκτο και παράνομο. Θα προσφύγουμε κατά της απόφασης εάν περάσει», τονίζει ο κ. Μαυραγάνης.

Την ίδια στιγμή, άλλη μια προγενέστερη απόφαση του ΕΔΣΝΑ που αφορά τα ιδιωτικά Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) βαίνει προς διαγραφή. Ο ΕΔΣΝΑ υπολόγιζε στο παρελθόν, βάσει πιλοτικού προγράμματος, ότι τα ΚΔΑΥ μπορούν να στέλνουν υπόλειμμα προς ταφή, ποσοστό 30% των απορριμμάτων που διαχειρίζονται. Οποιο επιπλέον ποσοστό θα χρεωνόταν με 80 ευρώ/τόνο.

Ωστόσο η ιδιωτική Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (μπλε κάδος) και τα ΚΔΑΥ προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας αναστολή και ακύρωση της απόφασης, ισχυριζόμενα ότι με αυτήν την τιμολόγηση θα υποστούν ανεπανόρθωτη οικονομική ζημία που θα οδηγήσει στην κατάρρευσή τους και θα παύσει η ανακύκλωση συσκευασιών στην Αττική. Επικαλούμενος αυτήν τη δικαστική εκκρεμότητα (έχει οριστεί δικάσιμος για τις 17 Ιουνίου), ο ΕΔΣΝΑ σήμερα έρχεται να αναιρέσει την προαναφερθείσα απόφαση που ελήφθη το 2018 και ως αποτέλεσμα να επαναφέρει τιμολογιακή πολιτική για τα ΚΔΑΥ, υπολογίζοντας το υπόλειμμά τους στο 52%, ανεβάζοντας το ποσοστό πέρα από το οποίο θα επιβάλλεται επιπλέον χρέωση στις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Μια εισήγηση που προφανώς επηρεάζει την τελική μορφή της τιμολογιακής πολιτικής στους δήμους.

Τραγικές αυξήσεις

Τον τελικό «λογαριασμό» είναι σαφές ότι θα τον πληρώσουν οι δημότες με τα τέλη που καταβάλλουν στους δήμους. Ο κ. Μαυραγάνης εκτιμά ότι οι αυξήσεις δημοτικών τελών θα είναι «τραγικές, κυρίως για τους πολίτες που ανακυκλώνουν μέσω των δήμων τους».

Το σύνολο των εισηγήσεων έρχεται σε αντίθεση με τις εξαγγελίες του περιφερειάρχη Αττικής, Γ. Πατούλη, για κήρυξη του 2020 σε «έτος ανακύκλωσης» και βεβαίως με την εξαγγελία του για το κλείσιμο του ΧΥΤΑ Φυλής. Ο δήμαρχος Φυλής, Χρ. Παππούς, μέλος μάλιστα της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ, θα πρέπει να περιμένει αύξηση των εσόδων στα ταμεία του δήμου του. Με τις σημερινές εισηγήσεις, τα αντισταθμιστικά οφέλη που λαμβάνει ο Δήμος Φυλής αυξάνονται κατά 3,4 εκατ. ευρώ, από 36,27 εκατ. το 2019 σε 39,67 εκατ. το 2020.

Αίτημα για αναβολή

Στο 61μελές διοικητικό συμβούλιο του ΕΔΣΝΑ συμμετέχουν 36 εκπρόσωποι της ΠΕΔΑ και 25 της Περιφέρειας Αττικής. Ο κ. Μαυραγάνης και ο δήμαρχος Καισαριανής, Χρ. Βοσκόπουλος, μέλη της παράταξης «Νέα Αυτοδιοίκηση» (ακομμάτιστοι αιρετοί), έχουν ζητήσει «ως απολύτως επιβεβλημένη για λόγους θεσμικής φύσης και ουσίας» την αναβολή της αυριανής συνεδρίασης. Η παράταξή τους ζήτησε από τον πρόεδρο της ΠΕΔΑ, Γ. Μαρκόπουλο, να παρέμβει και ο ίδιος ζητώντας αναβολή της συνεδρίασης προκειμένου πρώτα να τοποθετηθεί η ΠΕΔΑ επί των εισηγήσεων.