ثبت میدان امام اصفهان به عنوان ثروت میراث فرهنگی در دنیا

میدان امام (نقش‌جهان) اصفهان در قالب یک طرح تحقیقاتی به عنوان ثروت (دارایی) میراث فرهنگی در دنیا ثبت و معرفی شد تا زمینه جذب سرمایه‌گذاری بیشتر برای استفاده بهینه از آن فراهم شود.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، مدیر دفتر همکاری‌های علمی بین‌المللی دانشگاه اصفهان جمعه نهم خرداد با اعلام این خبر گفت: میدان امام اصفهان با توجه به ویژگی‌های منحصر بفرد میراثی، تاریخی، اقتصادی و شهری که دارد در طرح تحقیقاتی که توسط اتحادیه اروپا انجام شد، به‌عنوان ثروت میراث فرهنگی برای معرفی به سازمان‌های بین‌المللی انتخاب و معرفی شد.

سید کمیل طیبی افزود: این طرح تحقیقاتی با عنوان " زنجیره جذب سرمایه‌گذاری برای تعریف کاربری‌های جدید از میراث فرهنگی شهرهای مهم دنیا " در قالب اَبَر پروژه " افق ۲۰۲۰ " اتحادیه اروپا اجرا شد، به تازگی، میدان امام اصفهان به‌عنوان دارایی (asset) میراث فرهنگی  از سوی اتحادیه اروپا در این طرح تحقیقاتی، معرفی و ثبت شد.

افق ۲۰۲۰ یک اَبَر طرح پژوهشی است که اجرای آن از سال ۲۰۱۶ توسط اتحادیه اروپا در زمینه‌های مختلف مانند توسعه پایدار، محیط زیست، انرژی پاک و میراث فرهنگی و با همکاری موسسه‌ها و دانشگاه‌های مختلف دنیا آغاز شد.

طیبی با اشاره به اینکه دانشگاه اصفهان به‌عنوان تنها دانشگاه همکار از ایران در این طرح تحقیقاتی از ۲ سال گذشته مشارکت داشت، افزود: این طرح با هدف مقایسه عملکرد استفاده مجدد از میراث فرهنگی و تنظیم سیستم نظارتی برای دارایی‌های میراث فرهنگی اجرا شد به‌گونه‌ای که در قالب آن میراث فرهنگی شهرهایی مانند اصفهان، آمستردام، بخارست، لندن، پاریس، بارسلونا، استکهلم، میلان، عمان و کازان مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت.

وی خاطرنشان کرد: هدف نهایی طرح مذکور این است که بتوان با معرفی ثروت‌های میراث فرهنگی به دنیا از طریق همایش‌ها و محافل هنری، فرهنگی و اقتصادی و در چارچوب سازمان‌هایی مانند اتحادیه اروپا، سازمان ملل متحد و بانک جهانی نسبت به سرمایه‌گذاری و استفاده بهینه از این دارایی‌ها، تصمیم‌های مناسب اتخاذ شود.

طیبی گفت: در این طرح تلاش می‌شود تا توجه کشورهای مختلف، سازمان‌های بین‌المللی و کارآفرینان به دارایی‌های میراث فرهنگی دنیا جلب و الگوهای جدیدی متناسب با ویژگی‌های فرهنگی آن شهرها طراحی شود.

وی اضافه کرد: در این طرح، اصفهان به‌عنوان یکی از ۶ شهر دارای الگوی بین‌المللی در زمینه دارایی میراث فرهنگی در کنار شهرهایی مانند مونترال، عمان، سن خوزه و تیرانا معرفی شد.

این استاد دانشگاه گفت: میدان امام اصفهان با دارا بودن ویژگی‌های جامع شهری که در طراحی و معماری آن وجود دارد، در این طرح به‌عنوان دارایی میراث فرهنگی انتخاب شد، این اثر تاریخی دارای امکانات و کاربری‌های فراوان مانند کسب و کار، مذهبی، هنری، فرهنگی، صنایع دستی و ورزشی است و می‌توان کاربری‌های جدید در کنار این امکانات با هدف جذب سرمایه‌گذاری و کسب و کار بیشتر تعریف کرد.

طیبی با اشاره به اینکه مجموعه میدان امام اصفهان، میزبان حدود ۹ هزار نوع فعالیت هنری و صنایع دستی و کسب و کار است، تصریح کرد: این موضوع می‌تواند الگویی برای حفظ میراث فرهنگی و بازنگری در کاربری‌های جدید برای سایر شهرهای مهم و تاریخی دنیا باشد.

وی تاکید کرد: ما تا کنون در زمینه تبلیغات و معرفی جاذبه‌های میراثی و گردشگری کشورمان ضعیف عمل کرده‌ایم، ثبت میدان امام اصفهان به‌عنوان دارایی میراث فرهنگی، بزرگترین تبلیغ برای ایران است که باید به بهترین نحو از این فرصت بویژه در دوران پسا کرونا استفاده کرد.

طیبی با اشاره به اینکه دانشگاه اصفهان با همکاری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان در این طرح تحقیقاتی مشارکت کرد، افزود: نتایج این طرح فرصت خوبی برای رونق و سرمایه‌گذاری هرچه بیشتر در بخش گردشگری اصفهان و کشور است.

میدان امام (ره) در زمان صفویه و حدود ۴۰۰ سال قبل بنا شد. معماری و مهندسی این مجموعه تاریخی که زنجیره‌ای از نیازهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شامل بازار، مسجد، مدرسه، امکانات تفریحی و ورزشی را در خود جای داده پس از گذشت ۴۰۰ سال نه تنها همچنان کاربردها و نقش خود را حفظ کرده بلکه به کانون جذب گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است.

بناهای تاریخی موجود در چهار طرف این میدان شامل عالی قاپو، مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله و سر در قیصریه است. علاوه بر این بناها ۲۰۰ حجره دو طبقه در اطراف میدان واقع شده که بیشتر جایگاه عرضهٔ صنایع دستی اصفهان است.  

میدان امام در بهمن ۱۳۱۳ به شماره ۱۰۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در اردیبهشت ۱۳۵۸ جزو نخستین آثار ایرانی بود که به‌عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت جهانی رسید.

دانشگاه اصفهان به‌عنوان دانشگاه جامع و مادر استان اصفهان دارای حدود ۱۵ هزار دانشجو و ۶۵۰ عضو هیات علمی به‌عنوان یکی از دانشگاه‌های منتخب ایران در طرح تبدیل به یکی از پنج دانشگاه برتر کشور در تراز بین‌المللی انتخاب شده است.