Türkiye 23 Mayıs’a kadar ne olmasını bekliyordu?
by SERPİL YILMAZ
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 27 Mayıs günü Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı konuşmasında “Bu Avrupa'nın anıdır” dedi.Aynı cümleyi, “İşbirliği sınırlarının çizildiği andır” diye tercüme edersem çok da yanlış olmaz…
Küresel koronavirüsle mücadele bağlamında; Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) ve Çin'e çelme takan ABD'ye ve tabii Türkiye'ye bakalım.
★★★
Liderler; BM'nin “4 Mayıs Aşı Günü”nde, Avrupa Komisyonu'nun girişimiyle, G20 dönem başkanı Suudi Arabistan ve Almanya, Fransa, İtalya, İspanya, İngiltere'nin ev sahipliğinde “Koronavirüs Küresel Mukabele Uluslararası Taahhüt Etkinliği”nde bir araya geldiler.
Koronavirüs teşhis, tedavi ve aşı çalışmalarında kullanılmak üzere 7.4 milyar Euro'luk bağış fonu ilan ettiler.
ABD'nin katılmadığı bu video konferansı; WHO, küresel aşı birliği Gavi, Dünya Bankası ve Bill & Melinda Gates Vakfı da destekledi.
Bu fonun 4 milyarının virüse karşı aşı, 2 milyarının tedavi, 1.5 milyarının da dünya çapında test kapasitesinin artırılmasında kullanılacağı kaydedildi.
Koronavirüse karşı aşı geliştirme, etkili ilaç ve dünyaya dağıtım çalışmaları için yaklaşık 40 milyar Euro'ya ihtiyaç olacağı öne sürüldü.
AB ve G20'yi oluşturan 19 ülke, koronavirüs krizine karşı kullanılmak üzere şu ana dek 5 trilyon dolar kaynak ayırdı.
Türkiye henüz kaynak açıklamadı ancak 57 ülkeye tıbbi malzeme yardımı yaptı.
★★★
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, video konferansa katılmadı; liderlere mesajını video kayıt ile aktarmayı tercih etti:
“26 Mart'ta kabul ettiğimiz G-20 Bildirgesi'nde aşının hızlıca geliştirilmesi için kaynak sağlama taahhüdünde bulunduk.”
Sözlerini “Değerlendirmeler akabinde tespit edeceğimiz meblağı ise 23 Mayıs'a kadar ilan edeceğiz” diye bitirdi.
Erdoğan yuvarlak bir ifade kullanmadı.
Somut bir tarih verdi: 23 Mayıs'a kadar…
Bu 20 günde ne olacaktı?
★★★
“Covid-19 aşısı tüm insanlığın ortak malı olmalı. Üretilecek aşıya küresel erişimin garanti altına alınması prensibi itinayla uygulanmalıdır” diye seslenen Erdoğan'a yanıt Japonya'dan geldi.
21 Mayıs'ta “Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi” açılış törenine video konferans yöntemiyle katılan Japonya Başbakanı Şinzo Abe, “Avigan ilacını Türkiye'ye de bağışlıyoruz…. Sağlık ve tıbbi alanda çalışanlara teknik destek ve malzeme bağışı sağlayacağız” demekle yetindi!..
Japonya'dan beklenen swap (ülkelerin kendi para birimleriyle takas işlemi) anlaşması gerçekleşmemişti.
★★★
Türkiye, 21-23 Mayıs tarihleri arasında “koronavirüsle mücadelede küresel dayanışma” girişimlerini test etti!
Bu kısa süreçte; Rusya, Türkiye ile ilaç ve aşı çalışmaları yürüteceğini açıkladı.
Doğalgazda yüzde 50'lere varan oranda bağımlı olduğumuz Rusya'dan hiç olmadı, bir fiyat indirimi beklerdik!
★★★
Türkiye'nin gözü Londra'dan gelecek swap'taydı, ses çıkmadı.
ABD de bugüne kadar 14 ülke ile yaptığı swap anlaşmasına Türkiye'yi dahil etmedi.
Katar 2018 yılında 5 milyar dolara çıkarttığı swap hattını, son olarak 15 milyar dolar karşılığı TL/ Katar Riyali'ne yükseltti.
Kağıt üzerinde şık durdu!
AB'nin patronu Almanya, Fransa İtalya ve İspanya'ya koltuk çıktı
LEYEN, 750 milyar Euro'luk “Bir Sonraki Nesil AB” adındaki yardım planı için üye ülkelerden destek istedi.
AB üyesi devletler teklifi onaylarsa; borç yükleri nedeniyle salgından en çok etkilenen İtalya 81.8 milyar Euro, İspanya 77.3 milyar Euro teşvik alacak.
Ayrıca İtalya'nın 90.9 milyar Euro'ya kadar kredi, İspanya'nın ise 31 milyar Euro'ya kadar kredi alabilmesi öngörülüyor.
Almanya ve Fransa bu ay başında, Avrupa'da resesyonun etkileriyle mücadele için 500 milyar Euro'luk bir fon önermişti.
Planın 500 milyarı hibe, 250 milyarı kredilerden oluşuyor.
★★★
Leyen AB üyelerine, “Ya ülkeleri, bölgeleri ve insanları arkada bırakarak her birimiz yalnız gideriz ya da bu yolu birlikte yürürüz. Eski önyargıları kenara koyalım” diye sesleniyordu.
AB bütçesinin borç içindeki güney ülkelerine harcanmasına muhalefet eden Hollanda, Danimarka, İsveç ve Avusturya ise yardımın yalnızca kredi olarak yapılmasını önermişti.
AB 12 üyeli, “1981 ruhuna” kilitlendi!