Alle kleuters mogen op 2 juni terug naar school, lager onderwijs volgt op 5 juni: zonder afstand of mondmaskers

Alle leerlingen van de lagere school mogen pas vanaf 5 juni naar school, maar wel zónder afstandsregels. Dat compromis is woensdagavond uit de bus gekomen na overleg tussen de verschillende regeringen. Onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) had op 2 juni gemikt, maar dat bleek toch wat te voortvarend. De kleutertjes mogen dan wel al beginnen.

Vier vierkante meter voor elke leerling in de klas. Dat grote struikelblok voor de heropening van de lagere scholen sneuvelt vanaf vrijdag 5 juni. Ook verdwijnt het huidige plafond van maximaal veertien kinderen per klas. Elke klasgroep wordt een ‘bubbel’, ongeacht het aantal leerlingen. Tussen de klasbubbels moet het contact wel nog steeds zo minimaal mogelijk blijven en ook de afstand tussen leerlingen en leerkrachten blijft overeind. Dat is het compromis dat gisteravond uit de bus kwam tijdens het overlegcomité van de verschillende regeringen, een soort Veiligheidsraad light.

Afgelopen vrijdag had onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) nochtans aangekondigd dat ook de lagere scholen vanaf 2 juni volledig open zouden kunnen. Toen was Erika Vlieghe, de voorzitster van de groep die de exitstrategie begeleidt (GEES), volgens onze informatie nog faliekant tegen een versoepeling van de afstandsregels en dus bleven die in dat plan gehandhaafd. Directeurs hadden daar meteen kritiek op omdat scholen niet de lokalen hebben om alle leerlingen vier vierkante meter ruimte te gunnen.

Bovendien voelen ze zich moegetergd door de constante aanpassingen van de regels. Iets waarvoor Weyts zich ook expliciet verontschuldigde: “Ik vraag vergiffenis aan al die directeurs en leerkrachten die al druk bezig zijn met de herinrichting van hun school. Maar dit is de meest eenvoudige en toch veilige heropening, waarmee we honderdduizenden kinderen, ouders, leerkrachten en directies tegemoetkomen.”

Proefdag

De datum van 2 juni lag ook binnen regeringskringen en de GEES te gevoelig. Daarom is nu 5 juni gekozen. Officieel wordt dat een proefdag – net als bij de heropstart van de eerste leerjaren op 15 mei is dat een vrijdag. De échte start volgt op 8 juni, wanneer de Veiligheidsraad de derde fase van de versoepelingen wil doen ingaan. De onderhandelaars hadden iets minder dan vier uur nodig om tot dat compromis te komen, al passeerden ook religie en horeca de revue.

Weyts heeft zijn zin dus niet volledig kunnen doordrukken, al blijven de grote lijnen van het Vlaamse onderwijsplan overeind. Zo kunnen alle kleuters wel al vanaf 2 juni zonder afstandsregels naar school. Ook voor het secundair onderwijs kunnen het tweede en vierde middelbaar vanaf dan twee dagen per week heropstarten. Het eerste, derde en vijfde middelbaar zullen nog minstens één dag op school uitgenodigd worden. Daar blijft de norm van vier vierkante meter wel overeind.

Koepels reageren positief

De onderwijskoepels reageren positief op de beslissing. Het GO! (Gemeenschapsonderwijs) kaartte de voorbije weken aan dat directies bijkomende, en liefst alle, leerlingen terug op school willen onderwijzen, maar dat dit met de huidige veiligheidsmaatregelen (waaronder 4m² per kind in de klas) niet doenbaar is in de meeste scholen. Wat het basisonderwijs betreft, zijn die bezorgdheden nu grotendeels van de baan, klinkt het. “We zijn heel blij met deze beslissing”, aldus Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder van het GO! . “Zowel voor het leerproces van onze leerlingen als voor hun welbevinden is dit een zeer goede zaak.”

Het GO! vindt het voorts positief dat in het secundair onderwijs nu perspectief aan alle leerlingen wordt geboden. “Ook voor alle leerlingen van het secundair onderwijs hadden we graag gehad dat ze volwaardig terug naar school konden komen, maar de strengere veiligheidsmaatregelen voor deze groep laten dit jammer genoeg niet toe.”

Het Katholiek Onderwijs Vlaanderen verklaart dat het akkoord het voor scholen eenvoudiger zal maken “om hun ambitie te realiseren om alle leerlingen minstens deeltijds voor het einde van het schooljaar naar school te halen”. Het stelt dat de nieuwe richtlijnen “in grote mate lijken op de voorstellen die we zelf vrijdag op tafel gelegd hebben voor de organisatie van onderwijs tot het einde van dit schooljaar”. “Daar kunnen we alleen maar blij om zijn.”

Het Katholiek Onderwijs zegt ook “verheugd” te zijn “dat scholen de vrijheid behouden om zich naargelang de eigen context en mogelijkheden te organiseren, zowel qua opstartmoment, leerjaren als onderwijstijd.”

De scholen van de Vlaamse steden en gemeenten (OVSG) zijn “zeer tevreden dat onze vraag die vrijdag op tafel lag nu wel gerealiseerd kan worden: ook de lagere scholen kunnen net zoals de kleuterscholen volledig openen”, reageert Patriek Delbaere, algemeen directeur van de OVSG.

“De vraag van ouders en leerlingen om naar school te kunnen, wordt ingewilligd en de scholen krijgen wat meer soepelheid en tijd om zich voor te bereiden. Dat is een laatste stap dit schooljaar op weg naar meer normaal onderwijs”, klinkt het.

Vakbond vraagt begrip

Het Christelijke Onderwijzersverbond (COV), de grootste vakbond van het basisonderwijs, vindt dat met het akkoord “een goede stap vooruit” werd gezet. Wel benadrukt de vakbond dat nog niet alle obstakels voor een volledige heropstart weggenomen zijn.

“Door deze beslissing is de heropstart gemakkelijker te organiseren, vooral tijdens de lestijd in de klas. Meer kinderen zullen terug naar school kunnen gaan”, zegt Marianne Coopman, algemeen secretaris van het COV. Maar: “Elke school zal nog altijd plaatselijk moeten bekijken hoe er aan de personeelsleden veiligheid en werkcomfort kan gegarandeerd worden, hoe de leerlingen veilig op school kunnen ontvangen worden en hoe de speeltijden en de lunchpauze in de eigen klasbubbel zullen georganiseerd worden. We weten dat alle schoolteams hun uiterste best zullen doen, maar vragen ook begrip en respect voor scholen die ondanks dit verruimde advies, er toch niet in slagen om alle leerlingen voltijds terug naar de klas te laten komen.”

Het COV zegt tot slot “de grilligheid van de veiligheidsadviezen” te betreuren. “Vrijdag legden we zelf een gelijkaardige piste op tafel. Die bleek toen een brug te ver. Ondertussen werd door alle schoolteams wel veel onnodig werk verricht”, zo klinkt het. “We voelen dat het vertrouwen zoek is bij veel personeelsleden.”