Macron wil e-auto in ruil voor redding Renault

Frankrijk trekt 8 miljard euro uit om de auto-industrie van het land te stutten. Franse automakers moeten volgens Parijs de leiding nemen in emissieloos elektrisch vervoer.

Volgens president Macron is Frankrijk niet langer Frankrijk zonder de eens glorieuze merken Peugeot, Citroën en Renault. De afgelopen dagen leek het er even op dat van dat laatste merk de dagen mogelijk zijn geteld. Vorige week liet minister van Economische Zaken Bruno Le Maire nog doorschemeren de ondergang van Renault niet uit te sluiten. Het concern onderhandelt momenteel over een overheidsgarantie voor een lening van 5 miljard.

De problemen bij Renault waren al enorm. Naast de coronacrisis worstelt het autoconcern met de nasleep van een huwelijkscrisis met partner Nissan. De relatie was ernstig getroebleerd door de arrestatie van Renaults topman en Nissan-redder Carlos Ghosn, anderhalf jaar geleden. Renault moest Ghosn, die in Tokio in de cel zat, laten gaan. Daarna begon bij Renault een stoelendans om de hoofdzetel, met alle onrust van dien. Vervolgens liep ook het voorgenomen huwelijk met het Italiaans-Amerikaanse Fiat/Chrylser al na een week op de klippen, waardoor Renault er nu zo goed als alleen voor staat.

Dat is nog niet alles. Eerder liep de lucratieve samenwerking op het gebied van bedrijfswagens met Opel spaak. Toen het Duitse merk in handen kwam van PSA werd de deal ontbonden door PSA-baas Carlos Tavares. Volgens Matthias Schmidt, een onafhankelijke auto-analist in Duitsland een gevalletje zoete wraak: Tavares was ooit in de running om de baas te worden bij Renault, maar werd de pas afgesneden door Carlos Ghosn, die CEO werd. Tavares vertrok naar PSA en gaf Renault een trap na toen Opel onder zijn hoede kwam, zegt Schmidt. Koningsdrama’s kent de Franse auto-industrie volop.

Zoe en Leaf

Macrons steun komt dus op een uitgelezen moment. “Zeker de subsidie op volledig elektrische voertuigen is een opsteker”, aldus Schmidt. Renault heeft de populaire elektrische Zoe en Nissan heeft de Leaf. De twee merken kondigden vandaag aan het samen opnieuw te gaan proberen, waarbij Renault zich zal focussen op kleine elektrische auto’s – een besluit dat de beurskoers van Renault liefst een vijfde deed stijgen. Dankzij Zoe en Leaf lopen Renault en Nissan voor op concurrent PSA, dat pas sinds kort een kleine elektrische Peugeot en vergelijkbare Opel levert.

Macron wil dat de Franse concerns vanaf 2025 jaarlijks een miljoen volledig elektrische auto’s bouwen. “We moeten onze industrie niet alleen redden, maar haar ook hervormen”, zei hij gisteren bij de presentatie van zijn plan. Franse burgers die vanaf volgende week een e-auto kopen, kunnen rekenen op maar liefst 12.000 euro subsidie.

Intussen zet Renault alle zeilen bij om te overleven en zal het naar verwachting deze week een plan presenteren om 2 miljard euro aan kosten te besparen. Mogelijk worden een of meerdere fabrieken gesloten, iets wat voor de crisis ondenkbaar was. Het concern had al voorgesorteerd om meer kleine e-auto’s te gaan bouwen: vorige week werd het einde aangekondigd van grote wagens als de Espace en de Talisman.

Voorgenomen fusie

Concurrent PSA staat er iets beter voor. Al kan het moederbedrijf van Peugeot, Citroën en Opel door afwezigheid op de Chinese markt niet profiteren van het post-coronaherstel daar. PSA is immers vooral gericht op het kwakkelende Europa. Ronduit problematisch is de voorgenomen fusie met Fiat/Chrysler (FCA): vorige zomer wist PSA deze bruid weg te kapen bij Renault, maar erg gelukkig zullen de bazen inmiddels niet meer zijn, want met name het Italiaanse onderdeel Fiat staat er beroerd voor. Fiat is sterk gericht op de Italiaanse markt, die door corona in de diepste depressie sinds mensenheugenis is beland. “Ze zullen zeker opnieuw kijken of ze nog wel samen willen”, zegt Ferdinand Dudenhöffer, directeur van het CAR-instituut van de Universiteit van Duisburg.

PSA zal dankzij het reddingsplan de klappen van de coronacrisis vermoedelijk wel te boven komen. Of dat Renault ook lukt, moet blijken. Binnenkort begint bij het concern alweer een nieuwe CEO, Luca de Meo, die eerder het Spaanse Seat uit het moeras trok. Als het hem lukt de relatie met Nissan werkelijk te verbeteren en de beloofde kostenbesparingen uit te voeren, kan het tij snel keren. Dat heeft zijn inmiddels verre voorganger Carlos Ghosn laten zien, die het zwaar verlieslatende Nissan in amper een jaar tijd weer winstgevend maakte. Al is dat inmiddels meer dan twintig jaar geleden.

Experts waarschuwen: ‘Pas op met overheidssteun’

Door de coronacrisis zal de komende tien jaar in Europa sprake zijn van overcapaciteit bij autofabrikanten, zegt industriekenner Ferdinand Dudenhöffer. “Als overheden bedrijven financieel ondersteunen, houden ze deze overcapaciteit in feite in stand, waardoor het herstel nog langer gaat duren.” 

Als bedrijven overeind worden gehouden, maar er vervolgens geen geld meer is om de vraag te stimuleren, lopen de overheidsschulden alleen maar verder op. Om die terug te betalen, moet er meer belasting worden geheven en dat leidt weer tot minder koopkracht, waardoor het herstel nog langer duurt, aldus Dudenhöffer. Europa zit daarmee in een lastig parket, stelt hij. “Het continent is de crisis van 2008 nog niet eens te boven.”

De Franse koopsubsidie voor e-auto’s is hierom een goede zet: ze ondersteunt elektrische innovatie en wakkert de vraag aan.