Το γονίδιο που συνδέει άνοια και COVID-19

Μία γενετική μετάλλαξη, που πολλαπλασιάζει τις πιθανότητες εμφάνισης άνοιας, φαίνεται να αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο, για όσους τη διαθέτουν στο γονιδίωμά τους, να αρρωστήσουν βαριά από COVID-19. Η μελέτη προστίθεται σε αυτές που υποδεικνύουν ότι γενετικοί παράγοντες καθορίζουν ποιοι είναι πιο ευάλωτοι στον νέο κορωνοϊό και, πιθανώς, να εξηγήσει γιατί οι πάσχοντες από άνοια επλήγησαν με τέτοια δριμύτητα από τον παθογόνο παράγοντα.

Οπως επισημαίνει ο καθηγητής Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου του Εξετερ και συντάκτης της μελέτης, δρ Ντέιβιντ Μέλζερ, «δεν είναι μόνο η μεγάλη ηλικία που διαδραματίζει ρόλο στη βαρύτητα της COVID-19, αλλά, όπως διαπιστώσαμε, μια γενετική μετάλλαξη καθιστά κάποιους ανθρώπους ιδιαίτερα ευάλωτους στη λοίμωξη». Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Journal of Gerontology: Medical Sciences, βασίστηκε στην ανάλυση των στοιχείων υγείας και γονιδιώματος 500.000 ανθρώπων, ηλικίας από 46 μέχρι 86 ετών, που περιλαμβάνονται στην UK Biobank.

Η ερευνητική προσπάθεια επικεντρώθηκε στο γονίδιο ApoE, που εμπλέκεται στη μεταφορά λιπιδίων σε όλο το σώμα. Μια ποικίλη μορφή του, που ονομάζεται «e4», επηρεάζει τα επίπεδα της χοληστερίνης και τις διαδικασίες φλεγμονής, ενισχύοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής νόσου και άνοιας.

Οπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, οι 9.022 από τους 383.000 εθελοντές ευρωπαϊκής καταγωγής διέθεταν στο γενετικό τους υλικό δύο ζευγάρια της «e4», ενώ περισσότεροι από 223.000 είχαν δύο ζεύγη της ποικίλης μορφής «e3». Η πρώτη ομάδα διαθέτει 14 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσει άνοια.

Στη συνέχεια, η ερευνητική ομάδα εξέτασε τα θετικά αποτελέσματα των τεστ ανίχνευσης κορωνοϊού που συγκεντρώθηκαν κατά την περίοδο 16 Μαρτίου με 26 Απριλίου, όταν αυτά γίνονταν στα νοσοκομεία, δηλαδή αφορούσαν βαριές περιπτώσεις COVID-19. Οπως διαπιστώθηκε, 37 κρούσματα COVID-19 διέθεταν δύο αντίγραφα της ποικίλης μορφής «e4» του γονιδίου ApoE και αντίστοιχα 401 είχαν δύο ζευγάρια της ποικίλης μορφής «e3». Αφού συνυπολόγισαν διάφορους παράγοντες, όπως το φύλο και η ηλικία, οι ερευνητές κατέληξαν ότι αυτοί που διέθεταν το ζευγάρι της ποικίλης μορφής «e4» είχαν υπερδιπλάσιο κίνδυνο να νοσήσουν πολύ βαριά συγκριτικά με όσους διαθέταν την ποικίλη μορφή «e3». Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη στιγμή της μελέτης κανένας από τους συμμετέχοντες που διέθετε την ποικίλη μορφή «e4» της ApoE, δεν είχε διαγνωστεί με άνοια και κατά συνέπεια η ευαλωτότητά του δεν οφειλόταν στη διαμονή του σε κάποιον οίκο ευγηρίας.

Οι Βρετανοί επιστήμονες τονίζουν ότι είναι αναγκαία η εκπόνηση περαιτέρω ερευνών προκειμένου να επιβεβαιωθεί και να εξηγηθεί η σχέση της γενετικής μετάλλαξης με τη βαριά COVID-19. Πιθανολογούν, όμως, ότι το γονίδιο ApoE διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και έτσι επηρεάζει τη βαρύτητα της ιογενούς πνευμονίας.

Για περισσότερη αρθρογραφία, γίνετε συνδρομητής στην έντυπη Καθημερινή.