AP Photo/Olivier Matthys
Ξεκινά το μεγάλο παζάρι για το «φάρμακο» διάσωσης της ευρωπαϊκής οικονομίας
by efsyn.grΚούρσα ταχύτητας και όχι μαραθώνιος θα είναι ο επόμενος γύρος των διαπραγματεύσεων μεταξύ των ηγετών της ΕΕ. Το έναυσμα έδωσε η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το λεγόμενο «Ταμείο Ανακάμψης» που περιλαμβάνει επιχορηγήσεις και δάνεια και ο χρονικός ορίζοντας για να παρθούν αποφάσεις ορίστηκε η 18η Ιουνίου, ημερομηνία που συνεδριάζει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κορυφής.
Η τελευταία ευκαιρία για τους ευρωπαίους ηγέτες να σώσουν τις οικονομίες των χωρών τους που βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση μοιάζει να είναι το σχέδιο της Κομισιόν που για να προχωρήσει θα πρέπει να λάβει ομόφωνη στήριξη από τα κράτη μέλη και το ευρωκοινοβούλιο. Το μεγάλο παζάρι και οι διαπραγματεύσεις για να βρεθεί ένας συμβιβασμός ξεκινούν με στόχο να μην αναζωπυρωθεί μια διχαστική κρίση χρέους όπως πριν από μια δεκαετία με τις ισορροπίες μεταξύ Βορρά και Νότου να παραμένουν εύθραυστες.
Η νέα κανονικότητα που επιβάλει η κρίση της πανδημίας στην Ευρώπη έχει θέσει σε συναγερμό τα κράτη-μέλη της Ένωσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλαμβάνει πρωτοβουλία επιχειρώντας να συμβιβάσει τις διαφορετικές προτάσεις, προτείνοντας ένα μεικτό σχέδιο «ανάκαμψης» που περιλαμβάνει επιχορηγήσεις και δάνεια με όρους. Με το «διάβολο» να κρύβεται στις λεπτομέρειες οι πρώτες αντιδράσεις των χωρών-μελών της ΕΕ είναι συγκρατημένα αισιόδοξες.
Σύμφωνα με το σχέδιο της Κομισιόν, οι Βρυξέλλες προτείνουν ένα συνολικό πακέτο ύψους 750 δισ. ευρώ -το 1/3 των χρημάτων αυτών θα δοθεί υπό τη μορφή δανείου- που στην ουσία πρόκειται για έναν συμβιβασμό μεταξύ του γαλλογερμανικού σχεδίου και της αντιπρότασης των «σκληρών»: Αυστρίας, Δανίας, Σουηδίας και Ολλανδίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να ζητήσει μία σειρά από αυξήσεις σε φόρους ώστε να αυξηθούν τα έσοδα της Ένωσης και να υπάρξει η κατάλληλη «ρευστότητα» για να αποπληρωθεί το χρέος. Ανάμεσα στα προϊόντα και τις υπηρεσίες όπου θα επιβληθούν φόροι είναι οι τεχνολογίες, ο άνθρακας, η χρήση πλαστικών, οι διαδικτυακές υπηρεσίες, κλπ.
Σε κάθε περίπτωση, εκείνο που μένει να διευκρινιστεί είναι οι όροι υπό τους οποίους θα εκταμιευθούν τα κεφάλαια και το χρονοδιάγραμμα της εκταμίευσης που δεν θα είναι νωρίτερα από την 1η Ιανουαρίου 2021.
Μεγάλο μέρος των χρημάτων θα διατεθεί στην Ιταλία και την Ισπανία, τις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία.
►Το σχέδιο της Κομισιόν (Αγγλικά)
Οι πρώτες αντιδράσεις
Η Ιταλία θα λάβει 173 δισ., από τα οποία τα 82 θα είναι επιχορηγήσεις και τα 91 δισ. θα είναι δάνεια. Η Ισπανία μπορεί να λάβει συνολικά 140 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 77 δισ. θα είναι επιχορηγήσεις και τα 63 δισ. δάνεια.
Σε πρώτη φάση η Ιταλία και η Ισπανία εξέφρασαν την ικανοποίησή τους από το πρόγραμμα ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας. Με μια πρώτη ανάγνωση οι δύο χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία θεωρούν «καλό μήνυμα» και «μια καλή βάση για περαιτέρω διαπραγματεύσεις» τις προτάσεις της Κομισιόν.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το σχέδιο ύψους 1,85 τρισεκατομμυρίων ευρώ (συνολικά, προϋπολογισμό και ταμείο ανάκαψης) για να πάρει μπροστά η οικονομία της ΕΕ μετά την κατάσταση έκτακτη ανάγκη που προκάλεσε η πανδημία είναι ένα πολύ καλό μήνυμα από τις Βρυξέλλες, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζουζέπε Κόντε.
«Υπέροχο μήνυμα από τις Βρυξέλλες, πηγαίνει ακριβώς προς την κατεύθυνση που είχε δείξει η Ιταλία», ανήρτησε στον λογαριασμό στο Twitter, ο Κόντε.
Πρόσθεσε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει τώρα να επιταχύνουν τις διαπραγματεύσεις προκειμένου να ελευθερώσουν γρήγορα τους διαθέσιμους πόρους.
Η ισπανική κυβέρνηση με τη σειρά της, ανακοίνωσε ότι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ταμείο ανάκαμψης ύψους 750 δισεκ. ευρώ από τον κορονοϊό θα λειτουργήσει ως μια καλή βάση για περαιτέρω διαπραγματεύσεις.
Σε ανακοίνωση, η Μαδρίτη χαιρέτισε την πρόταση, σημειώνοντας ότι ικανοποιεί «πολλά από τα αιτήματα της Ισπανίας».
Ικανοποιημένο από την πρόταση εμφανίζεται και το Παρίσι. «Μια ουσιαστική μέρα για την Ευρώπη, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προτείνει ένα άνευ προηγουμένου σχέδιο ανάκαμψης 750 δισεκατομμυρίων ευρώ για τις χώρες που έχουν ανάγκη», ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν. «Η γαλλογερμανική συμφωνία κατέστησε δυνατή αυτήν την πρόοδο. Πρέπει να δράσουμε γρήγορα και να υιοθετήσουμε μια φιλόδοξη συμφωνία με τους ευρωπαίους εταίρους μας», ήταν η πρώτη αντίδραση της Γαλλίας.
Με τις χώρες του Βορρά να έχουν διατυπώσεις τις περισσότερες ενστάσεις ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Φινλανδίας Tytti Tuppurainen, έδειξε πως η χώρα του αρχίζει να «μαλακώνει».
«Το πακέτο 750 δισεκατομμυρίων ευρώ της Επιτροπής ήταν σύμφωνα με αυτό που περίμενε η Φινλανδία, αν και οι επιχορηγήσεις είναι υψηλότερες από το αναμενόμενο», δήλωσε ο Tuppurainen. Η Φινλανδία θα ανακοινώσει τη θέση της επί της πρότασης της Κομισιόν, την επόμενη εβδομάδα.
| Τι προβλέπει η βοήθεια προς την Ελλάδα |
|---|
| Σύμφωνα με πληροφορίες, για τη χώρα μας προβλέπεται η παροχή 22,5 δισ. σε επιχορηγήσεις, αλλά και ένα «βαρύ» πακέτο 9,4 δισ. σε δάνεια, (τα ποσά ισοδυναμούν με το 1/6 του ΑΕΠ της χώρας το 2019 ) για μία οικονομία που βγήκε μόλις το 2018 από μία μακρά περίοδο καταστροφικής ύφεσης και μνημονιακών προγραμμάτων. Νωρίτερα, για το θέμα είχε τοποθετηθεί ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, δηλώνοντας χαρακτηριστικά «επομένως, θα έχουμε ένα μεγάλο πλέγμα παρεμβάσεων που, αν προστεθεί σε αυτό και το ύψος των 540 δισεκατομμυρίων που έχει ήδη εγκριθεί από Eurogroup και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καταλαβαίνουμε ότι πάμε σε ένα ποσό αρκετά πάνω από το 1 τρισεκατομμύριο. Είναι ένα μεγάλο ποσό. Η Ελλάδα διεκδικεί μεγάλα ποσά, πράγμα που σημαίνει ότι: Πρώτον, να σχεδιάσει η κυβέρνηση ένα σωστό πρόγραμμα για την αξιοποίηση αυτών των πόρων. Και δεύτερον, τα χρήματα αυτά να απορροφηθούν προς όφελος της ελληνικής οικονομίας, από τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους». ► Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σχολίασε στο twitter: «Καλωσορίζουμε την τολμηρή πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ένα πακέτο 750 δισ. ευρώ, κυρίως με τη μορφή επιχορηγήσεων μέσω κοινής έκδοσης χρέους. Ο πήχης έχει τοποθετηθεί ψηλά. Τώρα εξαρτάται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων». Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος εξέφρασε την ικανοποίησή του για το «φιλόδοξο πακέτο» ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τονίζοντας πως «οι προτάσεις πληρούν τις τέσσερις προϋποθέσεις που από την αρχή είχε θέσει η Ελλάδα»: • Ο Στέλιος Πέτσας, ανέφερε επίσης πως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χαιρέτισε τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως ένα γενναίο βήμα το οποίο αποδεικνύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) μπορεί να δράσει αποφασιστικά προς το συμφέρον των Ευρωπαίων πολιτών. «Η Ελλάδα είναι από τις χώρες που επωφελούνται περισσότερο από τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς το ενισχυμένο ''χρηματοδοτικό πακέτο'' που της αναλογεί, ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, αντανακλά την ενισχυμένη αξιοπιστία της. Η κυβέρνηση θα το αξιοποιήσει για να πυροδοτήσει τη δυναμική επανεκκίνηση της οικονομίας προς όφελος όλων των Ελλήνων. Με σύνεση και υπευθυνότητα, δεν θα το ξοδέψουμε, αλλά θα το επενδύσουμε για να μεταμορφώσουμε την Ελλάδα», ανέφερε χωρίς να κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο κομμάτι που αφορά τα δάνεια. |
Προϋπολογισμός 2021-2027
Οι Βρυξέλλες προτείνουν ο κοινός προϋπολογισμός του ευρωπαϊκού μπλοκ για την περίοδο 2021-27 να ανέλθει στο 1,85 τρισεκατομμύρια ευρώ.
«Συνολικά, αυτό το ευρωπαϊκό σχέδιο ανάκαμψης θα βοηθήσει στην εκκίνηση της οικονομίας και θα διασφαλίσει την ανάκαμψη της Ευρώπης», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και κάλεσε τους Ευρωπαίους να «παραμερίσουν τις παλιές προκαταλήψεις» και να στηρίξουν το σχέδιο για ανάκαμψη.
«Είναι η ώρα της Ευρώπης, την ώρα που ενισχύονται οι διαφορές και οι ανισότητες... Η κρίση την οποία καλούμαστε τώρα να αντιμετωπίσουμε είναι τεράστια... Αλλά η ευκαιρία για την Ευρώπη είναι επίσης τεράστια, όπως και η ευθύνη μας για να πράξουμε αυτό που πρέπει στην κατάσταση αυτή», πρόσθεσε.
Η πρόεδρος της Κομισιόν -όπως αναμενόταν- ρωτήθηκε στη συνέντευξη Τύπου για το πώς το σχέδιο που παρουσίασε μπορεί να καθησυχάσει τους «τσιγκούνηδες» της ΕΕ (Αυστρία, Δανία, Ολλανδία και Σουηδία) με εκείνη να απαντά πως οι προτάσεις των τεσσάρων αυτών χωρών έχουν ληφθεί υπόψη.
Σημείωσε επίσης ότι η κατανομή των κονδυλίων θα συνδέεται με το σύστημα του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου (αξιολόγηση), σύμφωνα με το οποίο η Επιτροπή συνιστά οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Ο φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι «το συνολικό πακέτο θα αποφασιστεί μαζί με μια ομάδα εργασίας του Συμβουλίου» βάσει των «υφιστάμενων κλειδιών κατανομής του προϋπολογισμού».
► Άλμα κατέγραψαν οι μετοχές στην ευρωζώνη ύστερα από τις αναφορές ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να κινητοποιήσει 750 δισεκ. ευρώ -ποσό μεγαλύτερο του αναμενόμενου- για την οικονομική ανάκαμψη από την πανδημία. Ράλι έκαναν και τα ομόλογα της νότιας Ευρώπης, οδηγώντας τις αποδόσεις τους στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο μηνών.