Η ομαλή επιστροφή στην κανονικότητα διευκολύνει την ανάκαμψη

Επειτα από την παρέλευση τεσσάρων δύσκολων εβδομάδων κατά τα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου, η κατάσταση των ανεπτυγμένων οικονομιών δείχνει τους τελευταίους δύο μήνες να σταθεροποιείται. Τρεις νέες εξελίξεις ενισχύουν τη συγκρατημένη αισιοδοξία μας, η οποία δικαιολογείται από το γεγονός ότι τα χειρότερα για τον ανεπτυγμένο κόσμο έχουν παρέλθει και πως οι αγορές δεν χρειάζεται να επιστρέψουν στον παράλογο πανικό που επικρατούσε στα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου.

Πρώτον, γιατί, έξι εβδομάδες μετά την πρώτη προσπάθεια χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων, ο βασικός κίνδυνος που υπαγορεύει ότι η εμφάνιση νέων κρουσμάτων θα μπορούσε να προκαλέσει ένα δεύτερο κύμα σκληρών περιοριστικών μέτρων σε εθνικό επίπεδο, δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί. Μέχρι στιγμής η σταδιακή άρση των μέτρων καραντίνας, που ξεκίνησε από την Αυστρία και τη Δανία στις 14 Απριλίου, τη Γερμανία και τη Νορβηγία στις 20 Απριλίου, καθώς και την Ελβετία στις 27 Απριλίου, δεν προκάλεσε ταχύτερη μετάδοση του ιού.

Δεύτερον, η ανάκαμψη των επιχειρηματικών προσδοκιών, όπως διαφαίνεται από την έρευνα του γερμανικού ινστιτούτου Ifo, στο 80,1 τον Μάιο από 69,4 τον Απρίλιο, υποδηλώνει ότι η οικονομία έφτασε στα χαμηλότερα επίπεδα, κυρίως στους κλάδους του λιανεμπορίου και των υπηρεσιών, που επλήγησαν περισσότερο από την επιβολή περιοριστικών μέτρων. Τρίτον, η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ τελικά συνειδητοποίησε ότι θα πρέπει να κάνει προς τις χώρες της Νότιας Ευρώπης μια γενναιόδωρη προσφορά προκειμένου να διαφυλάξει την ακεραιότητα της Ε.Ε. Ακόμη και εάν τα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης δεν διοχετευθούν στις οικονομίες πριν από το 2021, η ίδια αλλά και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εξέπεμψαν ένα ισχυρό μήνυμα. Ετσι, λοιπόν, συνεχίζουμε να στηρίζουμε την αισιοδοξία μας σε ορισμένες υποθέσεις: οι ιθύνοντες που χαράσσουν νομισματική πολιτική στις ανεπτυγμένες οικονομίες θα παραμείνουν πιστοί στο δόγμα «whatever it takes» (οτιδήποτε χρειαστεί) προκειμένου να αποτρέψουν μια οικονομική κρίση, η οποία θα μπορούσε να επιδεινώσει και να παρατείνει την ύφεση. Δεύτερον, η δημοσιονομική και νομισματική πολιτική μπορεί να συγκρατήσει την αύξηση της ανεργίας, αλλά και τις πτωχεύσεις, με αποτελεσματικό τρόπο. Περίπου δύο χρόνια μετά το δύσκολο δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, η οικονομική δραστηριότητα των περισσότερων ανεπτυγμένων οικονομιών θα επιστρέψει στα επίπεδα πριν από την επέλαση της πανδημίας, προς τα τέλη του 2019. Μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008-2009, οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η Γαλλία ανήκουν σε αυτές τις χώρες που κατόρθωσαν να πετύχουν τέτοια ανάκαμψη. Βέβαια, αυτή τη φορά η ύφεση είναι βαθύτερη. Ωστόσο, η αντίδραση των αρχών ως προς τη χάραξη νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής είναι σήμερα πολύ πιο επιθετική από την περίοδο 2008-2009.

* Ο κ. Holger Schmieding είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank.

Για περισσότερη αρθρογραφία, γίνετε συνδρομητής στην έντυπη Καθημερινή.