عناب خراسان جنوبی؛ زیر ذره‌بین پژوهش

ایسنا/خراسان جنوبی عضو گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی از خاتمه فاز اول طرح پژوهشی کاهش میزان چروکیدگی و شکستگی عناب خشک با استفاده از روش ترکیبی پوشش خوراکی و خشک کن خبر داد.

طیبه شاهی، امروز چهارشنبه 7 خرداد در جمع خبرنگاران اظهار کرد: یکی از بازارهای عناب، مصرف میوه خشک آن است که 70 تا 80 درصد میوه عناب را شامل می‌شود و به صورت تنقلات و یا دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به گزارش ایسنا، وی افزود: یکی از مشکلات عمده در تولید عناب خشک، چروکیدگی  و ترک خوردگی آن است که از نظر بازار پسندی مورد مقبولیت مصرف‌کننده قرار نگرفته و کشاورزان مجبور به فروش آن با قیمت کمتر هستند.

این پژوهشگر با بیان اینکه ترک خوردگی میوه یک عامل فیزیولوژیکی ناشی از نوسانات حجم آب در طی رشد میوه است، تصریح کرد: در سطح میوه، زخمی طولی یا عرضی رخ می‌دهد و ترک‌ها به راحتی توسط ساپوفیت‌ها آلوده شده که باعث پوسیدگی میوه به خصوص میوه تازه عناب در طی دوره نگهداری می‌شوند.

شاهی ادامه داد: این عامل باعث از بین رفتن کیفیت میوه به میزان 30 تا 60 درصد می‌شود، در صورتی که چروکیدگی در حین فرآیند خشک شدن در اثر فشار نامتعادلی بین درون و بیرون ماده غذایی ایجاد می‌شود که این فشار نامتعادل باعث ایجاد تنش‌هایی در ساختار میکروسکوپی ماده غذایی(تشکیل منفذ) شده و تغییر شکل و چروکیدگی را در آن ایجاد می‌کند.

 وی افزود: چروکیدگی از عیوب مهم در میوه محسوب می‌شود و می‌تواند آثار منفی و نامطلوبی بر کیفیت محصول آبگیری شده بر جای بگذارد که از جمله آن‌ها می‌توان به تغییر شکل، کاهش حجم، افزایش سختی، شکاف سطحی، ترک خوردگی محصول و کاهش قابلیت آبگیری مجدد آن اشاره کرد.

عضو گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان کرد: ویژگی ظاهری شامل صفاتی از قبیل شکل، رنگ، اندازه، میزان چروکیدگی و ترک خوردگی، نداشتن عوارض فیزیولوژیکی و همچنین بیماری‌های میکروبی، نقش بسیار مهمی در بازارپسندی عناب خشک دارد.

شاهی تصریح کرد: با توجه به اینکه وضعیت ظاهری محصول مهم‌ترین شاخصه بازارپسندی آن است، بنابراین هر عاملی که باعث کاهش چروکیدگی و شکستگی میوه عناب شود، علاوه بر بهبود وضعیت ظاهری و بازارپسندی باعث ایجاد ارزش افزوده بیشتر برای کشاورزان خواهد شد.

 وی اظهار کرد: بنابراین یکی از راه‌های بهبود عناب خشک شده از طریق بهبود ساختمان فیزیولوژیکی محصول توسط تیمارهای مختلف در زمان قبل و بعد از برداشت و همچنین روش خشک کردن است.

عضو گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان کرد: یکی از روش‌های متداول در افزایش میزان سفتی و کاهش چروکیدگی و ترک خوردگی میوه‌ها، استفاده از پوشش دهی است.

شاهی تصریح کرد: استفاده از پوشش دهی به علت سهولت در مصرف، هزینه پایین و عدم نیاز به مهارت و تجهیزات خاص بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

وی افزود: علاوه بر این استفاده از خشک کن مناسب نیز باعث کاهش میزان چروکیدگی و حفظ بهتر بافت در میوه خشک شده خواهد شد.

عضو گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اظهار کرد: تفاوت اصلی روش‌های خشک کردن، تفاوت در دمای خشک کردن و مدت زمان انجام فرآیند است که این تفاوت‌ها باعث ایجاد اختلاف در چروکیدگی محصول می‌شوند، بنابراین، روش خشک کردن و شرایط بکار رفته اثر قابل توجهی بر خواص کیفی و ظاهری محصول می‌گذارند.

شاهی تصریح کرد: کاهش میزان چروکیدگی و شکستگی عناب علاوه بر بهبود ویژگی‌های ظاهری میوه باعث کاهش بار میکروبی، افزایش مواد موثره و کاهش آلودگی میوه تازه در طی نگهداری و همچنین افزایش بهره‌وری اقتصادی آن خواهد شد.

مهدی ابراهیمی، مدیر گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی نیز اظهار کرد: تحقیقات مختلفی بر روی نگهداری پس از برداشت میوه عناب صورت گرفته، اما تاکنون در ایران تحقیقی در خصوص عوامل موثر بر کاهش چروکیدگی و شکستگی میوه عناب خشک شده صورت نگرفته است.

 وی افزود: اهمیت این موضوع در خراسان جنوبی که بیش از 97 درصد عناب کشور را تولید می‌کند منجر شد تا طرح پژوهشی با هدف کاهش میزان چروکیدگی و شکستگی عناب خشک با استفاده از روش ترکیبی پوشش خوراکی و استفاده از دستگاه‌های خشک کن توسط پژوهشگران گروه تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی به اجرا درآید.

مدیر گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان کرد: اقدامات فاز اول این طرح تحقیقاتی شامل انجام پیش تست‌های مقدماتی برای تعیین تیمارهای آزمایشی به منظور اعمال در مزرعه و آزمایشگاه، انتخاب بهترین زمان و بهترین مرحله خشک کردن عناب، نحوه مطلوب پوشش دهی عناب و همچنین تعیین دمای بهینه جهت خشک کردن عناب با خشک کن تحت خلا در فروردین ماه سال جاری خاتمه پیدا کرد.

ابراهیمی یادآور شد: طرح پژوهشی کاهش میزان چروکیدگی و ترک خوردگی عناب خشک با استفاده از روش ترکیبی پوشش خوراکی و خشک کن طی یک دوره 18 ماهه و در سه فاز در مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی انجام خواهد گرفت.

انتهای پیام