"Gameshow biến nhiều trẻ em thành... cỗ máy cày tiền"

Các kịch bản gameshow đều hướng đến sự cạnh tranh khốc liệt với những chiêu trò nhằm thu hút người xem, mà ở đó trẻ em không khác gì những con rối.

Tại phiên thảo luận về báo cáo kết quả giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật phòng chống xâm hại trẻ em sáng 27/5, đại biểu Phạm Trọng Nhân (Bình Dương) đã đề cập đến tình trạng xâm hại trẻ qua những hình thức vỏ bọc văn hóa.

Đại biểu mở đầu câu chuyện bằng hình ảnh ông cho là ám ảnh khi một cậu bé mới 4-5 tuổi òa khóc khi không đoạt danh hiệu quán quân trong game show “Biệt tài tí hon”. Hình ảnh này được phát trên truyền hình, được cắt thành clip up lại trên mạng, chiếu tới hàng triệu người xem.

"Đó có phải là hành vi gây tổn hại về thể chất, tình cảm, tâm lý, danh dự, nhân phẩm của trẻ em mà khoản 5 Điều 4 Luật Trẻ em định nghĩa về xâm hại trẻ em?", đại biểu Nhân đặt câu hỏi.

Ông đề cập đến một loạt chương trình thực tế trên truyền hình như "Giọng hát Việt nhí", "Thần tượng âm nhạc nhí", "Bước nhảy hoàn vũ nhí", "Gương mặt thân quen nhí", "Người hùng tí hon", "Người mẫu nhí Việt Nam 2019"..., và nhận định "đó không đơn thuần là sự bùng nổ các gameshow thiếu nhi mà là sự đối đầu của các nhà sản xuất trước lợi nhuận bất chấp những giá trị phi đạo đức, biến rất nhiều trẻ trở thành “cỗ máy cày tiền” trên truyền hình; cũng luyện thanh, gào thét, cũng uốn éo trình diễn đủ phong cách… như người lớn lọc lõi".

"Đã có nghiên cứu nào đong đếm những tổn hại mà các em phải gánh chịu so với những gì mà các em và gia đình nhận được sau mỗi chương trình? Các kịch bản gameshow đều hướng đến sự cạnh tranh khốc liệt với những chiêu trò nhằm thu hút người xem mà ở đó trẻ em không khác gì những con rối trong tay các nhà sản xuất", ông Nhân nói.

“Hình ảnh những giọt nước mắt của các em khi thua cuộc hay sự căng thẳng tột độ của các em khi chờ đến lượt thi thố, cảnh bố mẹ bật khóc sau cánh gà… không phải là những thông điệp tốt đối với dư luận, xã hội. Việc một trẻ nhỏ mới 5-6 tuổi phải ganh đua với nhau, phải bắt chước dáng đi, phong cách lạnh lùng, gợi cảm của một người mẫu, việc tạo ra cách thức sống không đúng lứa tuổi cho các cháu liệu có phải là tích cực, nên khuyến khích?”, vị đại biểu day dứt.

Ông nghi ngại việc sau những cuộc thi này, những đứa trẻ còn được hứa hẹn trở thành gương mặt đại diện cho các nhãn hàng nổi tiếng, khó là môi trường phù hợp để trẻ được sống an toàn và lành mạnh theo quy định của pháp luật.

"Có chăng nó chỉ trang trí, thoả mãn cho sự hãnh tiến của các bậc phụ huynh, khoản lợi nhuận không hề nhỏ cho nhà sản xuất, nhà đài và sự vô trách nhiệm của nhà quản lý", ông Nhân thẳng thắn nhận định. 

Đại biểu cũng dẫn chứng chuyện một cô bé 13 tuổi đóng những cảnh nóng trong một bộ phim điện ảnh từng gây sóng dư luận thời gian trước chính là một hình thức “xâm hại trẻ em trong vỏ bọc văn hóa” mà ông muốn đề cập, cho thấy những biểu hiện muôn hình vạn trạng của vấn nạn xâm hại trẻ em.

Theo vị đại biểu, nhiều quốc gia tiến bộ trên thế giới đã chính thức cấm các chương trình thực tế có trẻ em. Lý do đầy nhân văn mà họ đưa ra là để bảo vệ các em khỏi các nguy cơ tiềm ẩn khi bất ngờ nổi tiếng và cho các em một môi trường bình thường để phát triển.

Đại biểu Nhân kêu gọi: “Căm phẫn với những con số trong báo cáo nhưng chúng ta cũng rất mừng là việc giám sát tối cao lần này cho chúng ta một cơ hội để nhìn nhận cách thức người lớn đang đối xử với trẻ em. Đến lúc phải cùng nhau hành động đề giữ môi trường an lành và đẹp đẽ cho con em Việt”.