Californië stemt in met hervatten kerkdiensten

De gouverneur van Californië heeft maandag bekendgemaakt dat kerken met ingang van zondag weer diensten kunnen houden. Het besluit volgt op de druk die zowel kerken als president Trump hebben uitgeoefend.

Drieduizend kerkelijke gemeenten en twaalfhonderd predikanten in de Golden State lieten gouverneur Newsom vorige week weten dat ze vanaf Pinksteren weer reguliere kerkdiensten gaan houden, ook wanneer de regering van Californië dat niet zou toestaan. Trump riep vrijdag alle gouverneurs in de Verenigde Staten op om kerken toestemming te geven om samen te komen. Als ze daar geen gehoor aan gaven, zou de president ze overrulen.

Democraten en Republikeinen oneens over heropening kerken VS

Het besluit van gouverneur Newsom wordt in de Amerikaanse media uitgelegd als „zwichten” voor die druk. Als bijkomend ‘bewijs’ wordt aangevoerd dat de South Bay United Pentecostal Church zondag naar de rechter stapte om de openstelling van kerken af te dwingen. De enige restrictie in Californië is dat lokale overheden het recht behouden om kerkdiensten te verbieden.

Geen boetes

De oproep van Trump wordt overigens niet door alle gouverneurs of lokale overheden opgevolgd. Gouverneur Pritzker van Illinois en zijn collega Whitmer van Michigan stellen dat de president niet gaat over de vraag of kerkdiensten kunnen doorgaan. Zij houden vast aan de coronamaatregelen. Laatstgenoemde heeft overigens gezegd dat kerken geen boetes krijgen als ze ondanks het verbod samenkomen.

Gouverneurs en juristen stellen dat de regeringen van individuele staten op grond van een uitspraak van het hooggerechtshof uit 1905 de bevoegdheid hebben om in bijzondere omstandigheden kerkdiensten te verbieden. Trump en zijn minister van justitie Barr denken daar fundamenteel anders over. „Het grondrecht op vrijheid van godsdienst is onaantastbaar”, aldus een woordvoerder van de minister van Justitie. „Dat is het punt. Niet de vraag of de president de bevoegdheden van gouverneurs aantast.”

In het uiterste geval kan Trump de schending van het grondrecht aanhangig maken bij de rechter, zo stellen juridische adviseurs.

Gemeentezang

Naar nu duidelijk is geworden, is er aan de oproep van Trump discussie binnen de staf van de president voorafgegaan. In de richtlijnen die de Centers for Disease Control and Prevention opstelden voor het beëindigen van de lockdown, werd aanvankelijk niets gezegd over hervatting van de kerkdiensten. Pas vorige week zijn die op aandringen van Trump op dit punt aangepast. In de richtlijnen wordt de beslissing om weer diensten te houden overgelaten aan de kerkbesturen. De instructies beperken zich tot raadgevingen voor goede hygiëne. Wel adviseren ze koor- en gemeentezang na te laten of tot een minimum te beperken.