دردسرهای ویلیام اس. باروز در ترکیه

مرسده خدادادی

ویلیام اس. باروز در سال 1997 درگذشت اما همچنان دردسر می‌آفریند. شورای نخست‌وزیری ترکیه که وظیفه حفاظت از افراد کم‌سن و سال در برابر انتشار محتواهای نامناسب را دارد، باروز را به عدم رعایت هنجارهای اخلاقی و آسیب رساندن به احساسات اخلاقی مردم متهم کرده است.

در پی این گزارش، دادستانی استانبول تحقیقات مربوط به باروز را آغاز کرد. آنچه مورد بحث است رمانی از اوست که در سال 1966 چاپ شده و ماشین نرم (The Soft Machine) عنوان دارد که در آن انسان‌ها ذوب می‌شوند و تغییر شکل می‌یابند و شخصیت‌ها در زمان به جلو و عقب حرکت می‌کنند و از امپراتوری مایاها بازدید می‌کنند و نیز یک آینده پسا آخرالزمانی (آپوکالیپتیک) در داستان وجود دارد.

زمانی که ترجمه‌ ترکی ماشین نرم منتشر شد؛ شورای نخست‌وزیری آن را متهم به ترویج رفتارهای ممنوع، مبتذل و ضعیف انسانی کرد و گفت این کتاب از اصطلاحات کوچه بازاری و محاوره‌ای استفاده می‌کند. شورای نخست‌وزیری نیز استفاده‌ باروز از تکنیک cut-up را باعث ایجاد عدم وحدت روایی، استفاده از شیوه روایت پراکنده و عدم وحدت موضوع دانست. این شورا در پایان گفت: این کتاب در شرایط فعلی یک اثر ادبی را تشکیل نمی‌دهد.

وقتی دادستانی تحقیق در مورد کتاب را آغاز کرد، ناشر کتاب با نام انتشارات سل (Sel Publishing House) به نفع کتاب شهادت داد. انتشارات سل یک گردهمایی مطبوعاتی به راه انداخت و بخشی از دفاعیاتش را منتشر کرد که شامل موارد زیر است:

درک اینکه چرا کتاب‌هایی که برای افراد بزرگسال نوشته و چاپ می‌شوند به شورای کودک فرستاده می‌شود غیرممکن است. اگر چیزها را از این زاویه ببینیم، گزارش‌های زیادی در مورد کانال‌های تلویزیونی، اخبار و صدها کتاب به راه می‌افتد. هیچ نویسنده‌ای تحت هیچ شرایطی وظیفه خاصی برای برجسته کردن ویژگی‌های مثبت بشریت ندارد و معیار اینکه کتابی دارای ارزش ادبی است یا خیر، و قضاوت در مورد اینکه این کتاب چه چیزی به مخزن دانش خواننده می‌افزاید، برعهده‌ یک نهاد رسمی دولتی نیست، بلکه برعهده‌ خود خواننده است. باید گفت جوامعی که افراد مدرن، خلاق و کنجکاو دارند با خواندن و قرار گرفتن در معرض متون ادبی و آثار هنری شکل می‌گیرند که این متون می‌تواند در نوع خود از افراطی‌ترین نمونه‌ها باشد.

ناشر همچنین از دادگاه دعوت کرد که در خصوص باروز جستجوی اینترنتی انجام دهد و درباره پیشینه وی و دوره‌ای که در آن به نویسندگی اشتغال داشت اطلاعات بیشتری کسب کند و افزود که فنون ادبی که او در کتاب‌هایش استفاده می‌کرد در زمان نویسندگی او، آوانگارد محسوب می‌شد. ناشر اضافه کرد: از آنجا که هدف کتاب، کنار زدن مرزهاست؛ جستجو برای عناصر جنایت در کتاب با پیشنهاد اینکه این کتاب با هنجارهای اجتماعی مطابقت ندارد، کاملاً بیهوده است.

مختصری در مورد نویسنده

ویلیام اس. باروز با نام مستعار و ادبی ویلیام لی، متولد ۱۹۱۴ در ایالت سنت‌لوئیس و در شهر میزوری بود. او که داستان‌نویس، مقاله‌نویس، منتقد اجتماعی و نویسنده و نقاش بود، از پیشگامان نسل بیت (Beat Generation) به شمار می‌آید. به طور خلاصه، نسل بیت به آن دسته از نویسندگان آمریکایی پس از جنگ جهانی دوم اطلاق می‌شود که معتقد به درافتادن با ارزش‌های اجتماعی، هنجارشکنی و استفاده از مواد مخدر و شعر سرودن یا داستان نوشتن تحت تاثیر مخدر بودند. از مهم‌ترین نویسندگان این نسل می‌توان به آلن گینگزبرگ و جک کرواک اشاره کرد که ویلیام اس. باروز دوستی نزدیکی با این دو داشت. در فیلم عزیزانت را بکش (Kill Your Darlings) محصول سال 2013 نیز به دوستی این سه تن در فیلم اشاره شده است.

او به هاروارد رفت، انگلیسی خواند و با درجه عالی فارغ‌التحصیل شد. برای فوق‌لیسانس مدرک انسان‌شناسی گرفت و بعداً در وین در اتریش به دانشکده پزشکی رفت. در سال ۱۹۴۲، باروز برای خدمت در جنگ جهانی دوم در ارتش آمریکا ثبت‌نام کرد اما دفتر خدمات استراتژیک و نیروی دریایی او را رد کرد، پس از آن وی دچار اعتیاد به مواد مخدر شد که تا آخر عمر بر او تأثیر گذاشت. باروز در مشاغل متعددی مشغول به کار بود، مانند کارآگاه خصوصی و حتی سم‌پاشی آفت. او تا سال‌ها از مواد مخدر استفاده می‌کرد و عمده اتوبیوگرافی‌های وی نیز در مورد اعتیاد او به موادمخدر است. او یک بار به دلیل حمل موادمخدر در نیواورلئان دستگیر شد اما به قید وثیقه آزاد شد و پس از آن در مکزیکوسیتی ساکن شد. اولین کتاب او با نام تزریقی (یا گردی) در سال ۱۹۵۳ منتشر شد که در آن به شرح دنیای زیرزمینی تبهکاران می‌پردازد.

توضیحاتی در مورد کتاب ماشین نرم

این کتاب با تکنیک cut-up نوشته شده و در اصل از تکه‌های متعلق به کتاب The Word Hoard تشکیل شده است. این کتاب اولین کتاب از سه‌گانه‌ نووا(The Nova Trilogy) است. عنوان کتاب ماشین نرم به بدن انسان اشاره دارد و موضوع اصلی کتاب آن گونه که به‌صراحت در ضمیمه‌ای که در سال 1968 در ویراست بریتانیایی به کتاب اضافه شده می‌گوید، در مورد این است که چگونه مکانیسم‌های مختلف بدن را مورد حمله قرار می‌دهد. کتاب به شیوه‌ای نزدیک به سور عریان (Naked Lunch) نوشته شده است که از سوم شخص مفرد استفاده می‌کند و روایت غیرمستقیم در کتاب دارد ولی از شیوه ‌cut-up استفاده می‌کند. کتاب اصلی در نسخه‌ بریتانیایی با سه ضمیمه منتشر شد و اولین ضمیمه عنوان کتاب را توضیح می‌داد و دو تای دیگر در مورد استفاده باروز از مواد مخدر و درمان به وسیله‌ آپومورفین بود. در این کتاب باروز به روشنی بیان می‌دارد که استفاده از مواد مخدر یک بیماری متابولیک است و در مورد اینکه چگونه دست آخر از شر آن خلاص شد می‌نویسد.

منبع: Gizmodo

نویسنده: چارلی جین اندرز