Klimatske promene na dnu okeana sedam puta brže do polovine veka

Dublji slojevi okeana zagravaju se sporijom, ali dramatičnijom brzinom nego njihova površina, što upućuje na tmurnu budućnost dubokomorske faune, pokazalo je novo istraživanje.

Stope klimatskih promena bi u okeanskim dubinama do druge polovine ovog veka mogle biti sedam puta veće od sadašnjeh nivoa, čak i ako se drastično smanji emisija štetnih gasova, pokazali su rezultati novog međunarodnog istraživanja objavljenih u časopisu "Nature Climate Change".

Oni upućuju na to da se "temperaturne promene" na površini okeana odvijaju dvostruko brže nego dosad.

Zaključuju da, upravo zbog toga dubokomorska živa bića još uvek nisu isto ugrožena kao ona koja žive u višim okeanskim slojevima, ali budućnost im ni u kom slučaju nije svetla.

"Pod pretpostavkom da će se globalno nastaviti prekomerna emisija ugljen dioksida, do kraja veka će, osim zagrevanja puno većih okeanskih površina, toplina početi da prodire i u dublje delove okeana", kazao je voditelj istraživanja Ajzak Brito-Morales, doktorand na Univerziteta u Kvinslendu.

Različita brzina temperaturnih promena

Naučnici su proučavali i merili učinak takozvanih 'temperaturnih promena' na morske životinje - brzinu kojom će se određene vrste morati kretati i menjati stanište da bi ostale unutar svog preferiranog temperaturnog raspona dok se različiti slojevi okeana zagrevaju različitom brzinom.

Studija otkriva da će se promene u različitim slojevima okeana odvijati različitim brzinama kao posledica globalnog zagrevanja.

Profesor Horhe Garcija Molinos, klimatski ekolog sa Univerziteta Hokaido i koautor studije je kazao: "Rezultati upućuju na to da će biološka raznolikost u dubokim delovima mora i okeana verovatno biti izložena većoj opasnosti jer su dubokomorske životinje naviknute na puno stabilnije toplotno okruženje."

Kaže da je dosadašnje globalno zagrevanje uticalo na to da su se neke životinjske vrste već preselile u druge, dublje slojeve okeana, pa i na dubinu od 4km i više.

Temperaturne promene razlikuju se u različitim slojevima okeana i utiču na to kojom će se brzinom i u kojem smeru u potrazi za novim staništem kretati dubokomorske životinje usled zagrevanja okeana.

Brito-Morales kaže da to predstavlja "ogroman izazov naučnicima koji određuju koja će se područja proglasiti zaštićenima".

Eskalirajuća klimatska pretnja za dubokomorske životinje

Profesor sa univerziteta u Kvinslendu Entoni Ričardson kaže da će se, "bez obzira na to što sada radimo", život dubokomorskih životinja do kraja veka suočiti s eskalirajućom klimatskom pretnjom jer se okeanska površina već zagrejala.

On i kolege su izračunali temperaturnu promenu u četiri dubokooceanskim područjima od 1955. do 2005. godine, a zatim su brojke projektovali na razdoblje od 2050. do 2100, koristeći pritom podatke 11 klimatskih modela.

"Posebno nas zabrinjava to što se, kad se spuštate dublje u okean, temperaturne promene odvijaju različitom brzinom, a to bi moglo predstavljati problem za ishranu vrsta koje se oslanjaju na organizme u različitim okeanskim slojevima", kazao je.

Kao primer je naveo tunu, koja živi na dubini između 200 i 1000 metara, ali hrani se planktonima koji žive u površinskom delu okeana.

Smatra da bi se "trebalo proglasiti nova zaštićena područja u dubokim delovima okeana kojima će se striktno upravljati da bi se zaštitile i flora i fauna".