Meeste gemeenten weten weinig over onteigening Joods vastgoed

Vier op de vijf Nederlandse gemeenten weten niet of tijdens de Tweede Wereldoorlog Joods vastgoed is onteigend en doorverkocht, terwijl dat in hun gemeente wel is gebeurd. In 225 gemeenten zijn Joodse woningen, bedrijven en grond onteigend, waarbij in enkele gevallen dit vastgoed door gemeenten is aangekocht. Dat meldt het datajournalistiek platform Pointer (KRO-NCRV) op basis van onderzoek.

Amsterdam, Rotterdam en Den Haag hebben families van benadeelden een compensatieregeling aangeboden of onderzoeken de mogelijkheid daarvan. Pointer heeft de overige 222 gemeenten waar transacties hebben plaatsgevonden vragen gestuurd en 106 hebben gereageerd.

Ruim 80 procent van de gemeenten zegt voor het eerst te vernemen van de onteigening van Joods vastgoed in hun gemeente. Ruim 60 procent van de gemeenten staat ervoor open om onteigeningen en eventuele compensatieregelingen te onderzoeken. Zij geven daarbij echter aan dat archiefonderzoek naar dit onderwerp enorm lastig is.

De documenten waarin onteigeningen van Joods vastgoed staan vermeld, zijn de zogeheten Verkaufsbücher. Deze reeks documenten, in beheer van het Nationaal Archief, beschrijft 7108 transacties van onteigend Joods vastgoed. Deze transacties hebben in de boeken een waarde gekregen van 99.331.400 gulden, wat omgerekend naar hedendaagse valuta neerkomt op 581 miljoen euro.