بالاخره ماسک بزنیم یا نه؟

     موضوع دیگری که در تحقیقات دانشگاه ادینبرگ مطرح شده است، این است که گرچه ماسک‌های جراحی یا دست‌ساز از حرکت رو به جلو هوای بازدم جلوگیری می‌کنند، اما باعث خروج هوا از طرفین یا برگشت به عقب نیز خواهند شد.     
    

 
دولت بریتانیا در روز ۱۱ ماه می‌سندی ۵۰ صفحه‌ای را منتشر کرد که نقشه راه برداشتن محدودیت‌ها را به تفصیل نشان می‌دهد.

با وجود آن که مقامات مختلف در طول ماه‌های گذشته استفاده از ماسک صورت را غیرلازم می‌دانستند، در این سند بالأخره دولت تأکید کرده است که مردم از ماسک استفاده بکنند.

در این سند آمده است: «از آنجا که بیشتر مردم قرار است به سر کار خود برگردند، پس برخورد بیشتری با افراد خارج از خانواده خود خواهند داشت. جا‌به‌جایی بیشتر بین مردم، دولت را به این نتیجه رسانده است که از مردم بخواهد در اماکن پوشیده که امکان فاصله‌گیری خیلی فراهم نیست و در مکان‌هایی که امکان برخورد عمومی بیشتر است (نظیر حمل و نقل عمومی یا فروشگاه‌ها) از ماسک صورت استفاده کنند.»

دولت اسکاتلند ابتدا در روز ۲۸ آوریل توصیه کرد که در اماکن عمومی سربسته از ماسک استفاده شود. نیکولا استاجیون استفاده از ماسک را در مکان‌هایی که امکان فاصله‌گیری مناسب ندارند، «تا حدودی» مفید دانست.

صادق خان، شهردار لندن، نیز روز ۱۷ آوریل اظهار عقیده کرد که استفاده از ماسک باید در وسائط حمل و نقل عمومی پایتخت اجباری شود. آیا ماسک صورت واقعا مانع ویروس می‌شود یا صرفا وسیله‌ای است برای پیشگیری از کسانی که خودشان از مریضی خود خبر ندارند؟

ماسک به چه درد می‌خورد؟
سازمان بهداشت جهانی روز ۸ آوریل اعلام کرد که هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد پوشیدن ماسک مانع از نفوذ ویروس کرونا به شخص سالم شده باشد.

مطالعات نشان می‌دهند که ماسک لزوما شما را از گرفتن کووید۱۹ حفاظت نمی‌کند، اما مانع از شیوع بیشتر ویروس می‌شود. نتایج این مطالعات مبتنی بر شواهدی بود که از هنگ کنگ به دست آمده بودند. گفته می‌شود که کاهش شیوع ویروس در هنگ کنگ به خاطر استفاده گسترده از ماسک بوده است.

پروفسور دیوید هیمان از دانشکده بهداشت و دارو‌های گرمسیری لندن، که زمانی ریاست گروه مشاوران فنی و علمی سازمان بهداشت جهانی را بر عهده داشت، می‌گوید که پوشیدن ماسک فقط «از دیگران حفاظت می‌کند، نه از خودتان»، مگر این که در مراکز درمانی مشغول به کار باشید. به همین دلیل است که دولت امروزه آن را توصیه می‌کند.

استفاده از ماسک جراحی در اواخر قرن ۱۸ ابتدا فقط در بیمارستان انجام می‌گرفت، تا آن که شیوع آنفلوانزای اسپانیایی در سال ۱۹۱۹ استفاده از آن را برای عموم مردم جا انداخت. این گونه ماسک اصولا برای محافظت پوشنده از ذرات معلق در هوا در مراکز درمانی نظیر بیمارستان یا اتاق عمل به کار می‌رود.

اما یک تحقیق دیگر توسط دانشگاه ادینبرگ نشان می‌دهد که پوشیدن ماسک جراحی یا روبند دست‌ساز می‌تواند به کاهش گسترش ویروس کرونا کمک کند.

این تحقیق نشان داده است که با پوشاندن دهان و بینی، مسافتی که هوای بازدم شما می‌تواند طی کند، تا ۹۰ درصد کاهش می‌یابد. از آنجا که هوای بازدم می‌تواند حاوی ذرات ریز آب (از مایعات دهان و بینی) باشد که برخی از آن‌ها ممکن است حامل ویروس باشند، پوشیدن روبند از هر نوعی می‌تواند در کاهش شیوع کووید۱۹ مفید واقع شود.

پوشیدن ماسک چه مشکلاتی دارد؟
دکتر جیک دانینگ، رئیس بخش عفونت‌های جدید و بیماری‌های بین انسان و حیوان در مرکز «بهداشت عمومی انگلستان»، در ماه فوریه به ایندیپندنت گفت که شواهد بسیار ناچیزی وجود دارد که استفاده ماسک در میان افراد عمومی جامعه را مفید بدانیم.

وی برای این ادعای خود چند دلیل آورد. به گفته او: «ماسک صورت باید به طرز صحیح پوشیده شود، به طور مرتب تعویض شود، به طور دقیق برداشته و با رعایت مسایل ایمنی منهدم شود. اگر هر یک از این موارد رعایت نشود، ماسک هیچ کمکی به حفاظت از شما نخواهد کرد.»

همچنین، بسیاری از مدل‌های کاغذی ماسک فاقد سازوکار مؤثر برای تصفیه ذرات معلق در هوا هستند. وقتی ماسک را به درستی روی صورت نگذارید، باکتری به آسانی وارد دهان و بینی خواهند شد. به گفته کارشناسان، ویروس کرونا از طریق چشم نیز وارد بدن می‌شود.

بسیاری افراد حتی اگر در ابتدا تمام قواعد را اجرا کنند، در طولانی مدت بی‌دقت می‌شوند و کم کم خیلی از آن اصول را رعایت نمی‌کنند.


بنابراین، ماسک فقط وقتی که محکم به صورت بچسبد می‌تواند خروج ذرات ریز موجود در هوای بازدم را کنترل کند.

تحقیقات بیشتر در مورد ماسک صورت
جیمی ویتورث، استاد بهداشت عمومی بین‌الملل در دانشکده بهداشت و دارو‌های گرمسیری لندن،اظهار کرد که «مدارک زیادی در خصوص مؤثر بودن ماسک وجود ندارد. ماسک بیشتر وقتی به درد می‌خورد که خودتان ویروسی باشید و بخواهید مانع از سرایت آن به دیگران شوید.»

این گفته با یافته‌های سازمان بهداشت جهانی مطابقت دارد.

تحقیقاتی که پس از شیوع ویروس سارس در سال ۲۰۱۴ انجام گرفت، نیز همین نتایج غیرقطعی را در خصوص فواید ماسک دربرداشت. در آن زمان استفاده از ماسک در میان آسیایی‌ها به طور گسترده‌ای رایج بود.

برای حفاظت از خود، دیگر چه می‌توان کرد؟
دولت و دکتر دانینگ همچنان بر «رفتار خوب و حفظ بهداشت دست و صورت» تأکید دارند و حالا استفاده از ماسک نیز به آن اضافه شده است.

توصیه سازمان بهداشت جهانی به مردم این است که دست‌های خود را به طور مرتب با آب و صابون گرم بشویند یا با دستمال الکلی پاک کنند و هنگام عطسه یا سرفه، دهان و بینی خود را با دستمال یا آرنج خود بپوشانند.
 
منبع: ایندیپندنت