سندروم التهابی چند سیستمی در کودکان؛ آیا باید نگران بود؟
کودکان در کشورهای چین، اسپانیا، کره جنوبی، ایتالیا و آمریکا تنها ۲ درصد مبتلایان ثبت شده ویروس جدید کرونا را تشکیل می‌دهند با این حال هنوز مشخص نیست که آیا آنها به‌طور کلی کمتر به ویروس مبتلا می‌شوند یا به خاطر اینکه علائم بیماری در بسیاری از آنها خفیف است و سریع از بین می‌رود، در آمارهای رسمی قرار نمی‌گیرند.
در ماه‌های اخیر یک بیماری مرموز که می‌تواند با کووید-۱۹ مرتبط باشد در بین صدها کودک در چندین کشور اروپایی و شمال آمریکا گزارش شده است. این موضوع نگرانی‌هایی را در بین والدین ایجاد کرده است.
سازمان جهانی بهداشت اوایل این ماه توضیح داد که «گروهی از کودکان و نوجوانان در بخش مراقبت‌های ویژه به‌دلیل یک بیماری التهابی چند سیستمی بستری شدند. این کودکان علائم بیماری کاوازاکی و سندروم شوک رسمی را از خود بروز داده‌اند.»
بخش سلامت همگانی بریتانیا در اواخر ماه آوریل هشدار داده بود که شمار کودکانی که در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌های این کشور به دلیل سندروم التهابی چند سیستمی بستری می‌شوند، رو به افزایش است.
این کودکان هم علائم کووید-۱۹ و هم سندروم شوک سمی و بیماری کاوازاکی را از خود نشان می‌دهند. این بیماری جدید سندروم التهابی چند سیستمی در کودکان (MIS-C) نامیده شده است.
بریتانیا، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و ایالات متحده مواردی از کودکان با این علائم را گزارش کرده‌اند که تست ویروس کرونا در آنها مثبت بود یا پادتن ویروس کرونا در بدن آنها وجود داشت یعنی این کودکان از قبل در معرض ویروس قرار گرفته بودند.
یک کودک ۹ ساله در فرانسه اخیرا به‌دلیل ایست قلبی ناشی از این سندروم جان خود را از دست داد. در بدن این کودک پادتن ویروس کرونا وجود داشت.
در ایالت نیویورک آمریکا در اوایل ماه مه (سه هفته پیش) ۱۰۰ مورد ابتلای کودکان به این بیماری ثبت شده بود که سه نفر از آنها جان خود را از دست دادند.
- شواهد اولیه از ارتباط بیماری کاوازاکی و کووید-۱۹؛ کودکان مبتلا پادتن کرونا دارند
- آمریکا نسبت به بیماری مرتبط با کووید ۱۹ در بین کودکان هشدار داد
علائم این بیماری چیست؟
سازمان جهانی بهداشت می‌گوید اگر در کودک علائمی از تب، التهاب، فشار خون و یا شوک مشاهده شد، باید به پزشک مراجعه کرد.
با این حال اداره بهداشت نیویورک هشدار داده است که نشانه‌هایی از درد طولانی مدت در ناحیه شکم، کهیر پوستی، قرمزی چشم و تپش شدید قلب از دیگر علائم این سندروم است.
کالج سلطنتی بیماری‌های اطفال بریتانیا نیز چند مورد دیگر را به علائم این سندروم در کودکان اضافه کرده است که تب بالای ۳۸.۵، رنگ پریدگی، آبی شدن لب‌ها، بروز حمله یا تشنج، خواب‌آلودگی و گیجی شدید، اسهال، استفراغ، گلودرد و … از جمله آنها محسوب می‌شود.
پزشکانی که بیماران با این علائم را درمان کرده‌اند می‌گویند که کودکان مبتلا به این سندرم گاهی اوقات علائمی شبیه بیماری نادر کاوازاکی را از خود بروز می‌دهند که باعث تورم رگ‌های خونی در بدن می‌شود و درد شدیدی را ایجاد می‌کند. این موضوع حتی می‌تواند باعث آسیب به قلب شود.
سانیل سود، متخصص اطفال در مرکز پزشکی کودکان کوهن در نیویورک به خبرگزاری فرانسه گفته است: «برخی از کودکان نوع خفیف از این بیماری را دارند اما حدود نیمی از بیمارانی که من و همکارانم معاینه کرده‌ایم باید تحت مراقبت‌های ویژه به‌خاطر التهاب در قلب قرار می‌گرفتند.»
وی با استناد به موارد ابتلا تاکید کرد که اغلب چهار تا شش هفته پس از اینکه کودک به ویروس آلوده می‌شود، علائم بیماری بروز پیدا می‌کند و در این مدت نیز پادتن در بدن بیمار تولید می‌شود.
این پزشک تصریح می‌کند که در بدن این کودکان ویروس بوده است و بدن زودتر مبارزه با آن را آغاز می‌کند. اما وی تاکید کرد که هم اکنون این پاسخ ایمنی با تاخیر همراه است.
ارتباط این سندروم جدید با کووید-۱۹ چیست؟
در کشورهایی که شیوع ویروس کرونا در آنها بالا بوده است موارد بیشتری از ابتلای کودکان به این سندروم گزارش شده است.
آژانس بهداشت عمومی فرانسه اعلام کرده بود که از ابتدای مارس تا هفته گذشته دست‌کم ۱۴۴ مورد ابتلا بیماری‌های سیستمیک اطفال (بیماری‌هایی که به طور همزمان چند اندام و بافت گوناگون بدن یا همهٔ بدن را هدف قرار می‌دهند) به ثبت رسیده است.
سازمان جهانی بهداشت در تاریخ ۱۵ مه اعلام کرده بود که فرضیه‌های اولیه نشان می‌دهد که این سندروم ممکن است با کووید-۱۹ طبق آزمایش‌ها ابتدایی مرتبط باشد.
سازمان جهانی بهداشت گفته است که توصیف دقیق این سندرم و عوامل خطرزای آن برای درک علت و توصیف مداخلات درمانی آن بسیار مهم است.
پروفسور رابرت تولو، متخصص قلب و عروق در بیمارستان اطفال رویال بریستول نیز به یورونیوز گفته است: «ماه‌ها طول خواهد کشید تا اپیدمیولوژیست‌ها متوجه شوند که آیا پیوندی بین این دو وجود دارد یا خیر. موضوع پیچیده است و پاسخ ساده‌ای ندارد.»
با این حال نتایج تازه‌ترین بررسی پزشکان در برگامو، شهری که بیشترین میزان شیوع ویروس کرونا و مرگ و میر ناشی از آن را در ایتالیا داشته نشان می‌دهد که همزمان با افزایش ابتلا به بیماری کووید- ۱۹ در سه ماه گذشته، تعداد کودکان مبتلا به سندورمی با علائمی شبیه به بیماری کاوازاکی در مقایسه با پنج سال گذشته در این منطقه تقریبا ۱۰ برابر شده‌اند.
این بررسی نشان می‌دهد که از میان ۱۰ کودکی که در فاصله اواسط فوریه و اواسط آوریل به دلیل بروز علائم سندروم حاد التهابی تحت درمان بوده‌اند، نتایج آزمایش بالینی هشت نفر از آنها از نظر وجود پادتن ضد ویروس کرونا مثبت بوده است. پزشکان ایتالیایی معتقدند که دو مورد منفی ثبت شده نیز ناشی از خطای مرسوم در انجام آزمایش تشخیص ویروس کرونا بوده است.
به صورت کلی کودکان به دلیل شرایط فیزیکی بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌ها هستند اما عموما این بیماری‌ها خفیف گزارش می‌شوند.دکتر ماریا ون کرکور
مدیر فنی ویروس کرونا در برنامه‌های فوریت‌های بهداشتی سازمان جهانی بهداشت
آیا باید نگران بود؟
دکتر ماریا ون کرکور مدیر فنی ویروس کرونا در برنامه‌های فوریت‌های بهداشتی سازمان جهانی بهداشت در این خصوص در ماه آوریل گفت: «به صورت کلی کودکان به دلیل شرایط فیزیکی بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌ها هستند اما عموما این بیماری‌ها خفیف گزارش می‌شوند. اما در عین حال برخی از کودکان هستند که به بیماری شدید مبتلا شده و حتی جان خود را نیز از دست داده‌اند.»
دکتر راسل وینر، رئیس کالج سلطنتی سلامت کودکان در بریتانیا در ماه آوریل تاکید کرد موارد کودکانی که خیلی سخت به کووید-۱۹ مبتلا شدند، بسیار کم و نادر است: «شواهد از سراسر جهان به ما نشان می‌دهد که کودکان بخشی از جمعیتی هستند که کمتر مبتلا به این عفونت می‌شود.»
پروفسور رابرت تولو هم سخنان متخصصان دیگر را نیز تکرار کرد و گفت: «تعداد کودکان مبتلا هنوز بسیار اندک است.» وی افزود: «به‌نظر می‌رسد که در کل اروپا حدود ۲۵۰ کودک مبتلا به این سندروم وجود داشته باشد.»
وی با استناد به این آمار به والدین اطمینان داد که این بیماری نادر است و نباید نگرانی بی‌جهتی داشته باشند.