آفتاب نیوز

آیا ممکن است ویروس کرونا جهش پیدا کند و خطرناک‌تر شود؟

تغییر و تکثیر سریع کرونا می‌تواند کار را برای ساخت واکسن دشوارتر سازد

دانشمندان با بررسی بر روی سیزده هزار نفر از اواسط مارس در بریتانیا دریافته‌اند که جهش ژنتیکی ویروس کرونا دوبار در ماه روی داده است. این میزان اهمیت دارد چرا که سریع‌تر از یک جهش معمول ویروسی است و در مقایسه با سایر ویروس‌ها تغییر رفتار سریع‌تری داشته است.

آفتاب‌‌نیوز :

سرویس سلامت- همزمان با شیوع کرونا در سطح جهانی نگرانی‌هایی درباره احتمال رخ دادن جهش ژنتیکی در این ویروس و انتقال آن وجود دارد.

به گزارش آفتاب‌نیوز؛ روزنامه "گاردین" در گزارشی پرسش‌هایی را درباره احتمال ایجاد جهش در ویروس کرونا مطرح کرده است:

آیا کرونا در حال جهش است؟

https://aftabnews.ir/files/fa/news/1399/3/5/430338_553.jpg

تمام ویروس‌ها می‌توانند جهش پیدا کنند و ویروس کرونا نیز از این قاعده مستثنی نیست. جهش زمانی رخ می‌دهد که ویروس درون سلول‌ها تکثیر شده و خطایی در کد ژنتیکی آن هنگام رونویسی یا کپی‌برداری ایجاد می‌شود. برخلاف انسان‌ها که نگارش ژن‌ها در دو رشته دی ان‌ای آنان صورت می‌گیرد، ژن‌های ویروس کرونا بر روی آر ان‌ای تک رشته‌ای انتقال می‌یابند.

سرعت جهش یافتگی این ویروس به چه میزان است؟

دانشمندان با بررسی بر روی سیزده هزار نفر از اواسط مارس در بریتانیا دریافته‌اند که جهش ژنتیکی ویروس کرونا دوبار در ماه روی داده است. این میزان اهمیت دارد چرا که سریع‌تر از یک جهش معمول ویروسی است و در مقایسه با سایر ویروس‌ها تغییر رفتار سریع‌تری داشته است. تغییر و تکثیر سریع کرونا می‌تواند کار را برای ساخت واکسن علیه آن دشوارتر سازد. چرا که بخش‌هایی از ویروس که به سیستم ایمنی بدن حمله می‌کنند با تغییراتی مواجه می‌شوند. در مورد ویروس آنفولانزای فصلی نیز به دلیل جهش سریع آن، هر ساله نیاز به واکسن تازه و ارتقایافته‌ای وجود دارد.

ویروس کرونا تا چه اندازه‌ای در سرتاسر جهان متفاوت است؟

کد ژنتیکی ویروس کرونا در سرتاسر جهان نشان می‌دهد که این ویروس به گروه‌های مختلفی تقسیم شده و شیوع پیدا کرده است. موضوع عجیبی در این باره وجود ندارد. محققان در آلمان سه گروه ژنتیکی اصلی ویروس کرونا را در ماه آوریل شناسایی کردند و آن‌ها را در گروه‌های ای، بی و سی قرار دادند. گروه‌های‌ای و سی عموما در میان اروپایی‌ها و امریکایی‌ها شایع بوده اند و گروه بی عموما در شرق آسیا شایع بوده است. در این میان، گروه‌های کوچکتری نیز وجود دارند که ریشه نهایی آن به مناطقی، چون ووهان و یا شمال ایتالیا باز می‌گردد.

چرا جهش تبدیل به یک مسئله شده است؟

جهش در ویروس در دوره‌های مختلف رخ می‌دهد و اغلب تاثیر کمی دارد. با این حال، در صورتی که چندین جهش مداوم روی دهند احتمال آن که ویروس راحت‌تر شیوع پیدا کند بیش‌تر می‌شود. جهش می‌تواند ویروس را خطرناک سازد و در آن زمان ویروس می‌تواند موثرتر سلول‌ها را آلوده سازد.

جهش چگونه رخ می‌دهد؟

محققان در لندن بیش از پنج هزار ژنوم کرونا را از سرتاسر جهان بررسی کردند و دریافتند که چندین جهش ممکن است رخ دهد و ویروس را با بدن انسان سازگار سازد. آنان دریافتند دو نوع جهش پروتئینی می‌توانند روی دهند که ویروس از طریق آن به سلول‌ها حمله می‌کند. در تحقیقی دیگر که توسط پژوهشگران دانشگاه شفیلد و آزمایشگاه لوس آلاموس در نیومکزیکو انجام شده مشخص شد که جهش پروتئینی می‌تواند به شیوع بیش‌تر ویروس کمک کند. اگرچه جهش ویروس امکان‌پذیر است، اما برخی مخققان معتقدند هنوز زود است که بخواهیم در این باره اظهارنظر کنیم. البته نتایج امیدوارکننده‌ای نیز وجود دارند. برای مثال، در پژوهشی که محققان در امریکا و بریتانیا انجام داده اند بررسی ۱۵ هزار مورد ژنوم ویروس کرونا از بیماران در سرتاسر جهان نشان داد که هیچ نشانه‌ای برای اثبات افزایش قابلیت انتقال ویروس وجود نداشت به عبارت دیگر، انتقال ویروس از فردی به فرد دیگر آسان‌تر از قبل نشده بود.

جهش در ویروس چه اطلاعاتی را در اختیار ما قرار می‌دهد؟

هر چه محققان بیشتر درباره آرایش ژنتیکی ویروس کرونا اطلاعات کسب می‌کنند بیش‌تر قادر خواهند بود از این اطلاعات برای ردیابی ریشه و منشاء آلودگی افراد به ویروس به داده دست یابند. این موضوع به کشف مبداء انتقال ویروس و نقاطی که آلودگی‌های تازه در آن وارد شده کمک می‌کند. با این حال، پرسش مهم‌تر چگونگی و میزان متفاوت ویروس جهش یافته در برابر دارو‌ها و واکسن‌های احتمالی در آینده است.