Τηνίων Πολιτεία

Η ιστορία της Τήνου είναι άγνωστη στους περισσότερους. Το όνομα του νησιού παραπέμπει στην εικόνα της Παναγίας, ενώ όσοι αρέσκονται να αυτοκαθορίζονται ως «ψαγμένοι» μιλούν για τους «θησαυρούς» της ενδοχώρας και τα αποθέματα πολιτισμού των χωριών της. Το νησί όμως έχει τεράστια ιστορία αντίστασης από την εποχή των Μηδικών Πολέμων.

«…ἀπιστεόντων δὲ τούτων ἧκε τριήρης ἀνδρῶν Τηνίων αὐτομολέουσα, τῆς ἦρχε ἀνήρ ‹Τήνιος› Παναίτιος ὁ Σωσιμένεος, ἥ περ δὴ ἔφερε τὴν ἀληθείην πᾶσαν. Διὰ δὲ τοῦτο τὸ ἔργον ἐνεγράφησαν Τήνιοι ἐν Δελφοῖσι ἐς τὸν τρίποδα ἐν τοῖσι τὸν βάρβαρον κατελοῦσι. Σύν τε ὦν ταύτῃ τῇ νηὶ τῇ αὐτομολησάσῃ ἐς Σαλαμῖνα καὶ τῇ πρότερον ἐπ᾽ Ἀρτεμίσιον τῇ Λημνίῃ ἐξεπληροῦτο τὸ ναυτικὸν τοῖσι Ἕλλησι ἐς τὰς ὀγδώκοντα καὶ τριηκοσίας νέας· δύο γὰρ δὴ νεῶν τότε κατέδεε ἐς τὸν ἀριθμόν…», γράφει ο Ηρόδοτος.

Ο Αριστοτέλης, έχει γράψει το «Τηνίων Πολιτεία», ένα έργο που δεν έχει βρεθεί και το οποίο λέγεται ότι αφορά τον τρόπο πολιτικής οργάνωσης της Κοινότητας των Τηνίων. Αλλά και σε έργα του Αριστοφάνη, του Αθηναίου, του Αινησίδιμου («Τηνιακά»), του Πλίνιου, ανακαλύπτουμε το νησί.

Οι γνωρίζοντες την Ενετοκρατία ξέρουν για τις αντιδράσεις στην υπερφορολόγηση των Ενετών. Το 1812-1814, στην Τήνο, οι Τήνιοι χωρικοί αντιστάθηκαν στη φορολογική ασυδοσία των προυχόντων και προσπάθησαν να επιβάλουν ένα ιδιόμορφο κοινοβούλιο στους πρόποδες του Εξωμβούργου, στη θέση Θυρίδια. Στη Βαυαροκρατία, επαναστάτησαν εναντίον των αντιβασιλέων που επέβαλαν εξοντωτική φορολογία. Το 1944, έγραψαν στα παλιά τους τα παπούτσια τις επιτάξεις του Τσιρονίκου, του κουίσλινγκ της κυβέρνησης Ράλλη.

Αυτές τις μέρες, με αφορμή τις ανεμογεννήτριες, αυτοί οι φιλήσυχοι άνθρωποι έκαναν νέα κατάθεση στην ιστορία. Με τη στάση τους δίνουν το παράδειγμα για το πώς θα πρέπει να υπερασπιζόμαστε τον τόπο μας από τους απρόσκλητους εισβολείς και τους συμπαραστάτες, αρωγούς και συμμάχους τους. Αυτή είναι η μία συνεισφορά τους. Η άλλη αφορά την προσήλωση με την οποία υπερασπίστηκαν τους συμπατριώτες τους που βρέθηκαν από το Πρασά [1] στις κλούβες των ΜΑΤ και παραλίγο κατηγορούμενοι.

Θα μου πείτε ότι και σε άλλους τόπους οι άνθρωποι μάχονται για τον τόπο τους, τα νερά του, τον αγέρα του, τη θάλασσά του, το χώμα του και υπερασπίζονται τους ανθρώπους τους. Σωστά.

Οι Τήνιοι όμως, με τον επίμονο αγώνα τους να εμποδίσουν τις ανεμογεννήτριες να μιάνουν το τηνιακό τοπίο, πέτυχαν κάτι θαυμαστό: Κατέβασαν τις μάσκες των «εισβολέων». Με τη συνδρομή των ΜΑΤ, κατάφεραν να αποκαλύψουν τα πρόσωπα και τους σκοπούς τους σε ολόκληρη την Ελλάδα. Ολοι αντιλήφθηκαν ότι οι «επενδυτές» δεν είναι ούτε ευεργέτες ούτε σωτήρες και ότι οι αρωγοί τους είναι εξίσου επικίνδυνοι και αμείλικτοι με αυτούς. Συνειδητοποίησαν επίσης ότι το όραμα της κυβέρνησης για την «επενδυτική έκρηξη» δεν έχει στόχο να κάνει καλύτερες τις ζωές των ανθρώπων.

Τα ΜΑΤ που κατέβηκαν στην Τήνο έκαναν τα αποκαλυπτήρια των προθέσεων της κυβέρνησης. Οι άνθρωποι υποδύονται τους... συμπάσχοντες για να παραπλανήσουν, όπως οι έμποροι που πωλούν «σάπιο πράγμα» και αν το κοινό δεν τσιμπήσει, τότε δεν έχουν ενδοιασμό να επιβάλουν ακόμα και με γκλομπ αυτό που εκείνοι για τους δικούς τους λόγους και αιτίες θεωρούν σωστό. Πρόκειται για μια μορφή αυταρχισμού η οποία μόνο με τις μεθόδους των μεταρρυθμίσεων των «παιδιών του Σικάγου» στη Χιλή μπορεί να συσχετιστεί.

Σκεφτείτε τι πραγματικά έκαναν οι Τήνιοι. Αρχικά αξιοποιώντας όλα τα προβλεπόμενα από το Σύνταγμα και τους νόμους μέσα, δήλωσαν ότι δεν επιθυμούν τη συγκεκριμένη «επένδυση» στον τόπο τους. Ξεκίνησαν από την εποχή της προηγούμενης κυβέρνησης και δεν κουράστηκαν να προσπαθούν. Και όταν διαπίστωσαν ότι είναι αδύναμοι μπροστά στα «όπλα» της εξουσίας, βγήκαν ειρηνικά στους δρόμους για να δηλώσουν την αντίθεσή τους. Εκαναν ανθρώπινη αλυσίδα από τη μία άκρη του λιμανιού μέχρι την άλλη.

Χιλιάδες παραβρέθηκαν στις ειρηνικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας. Ακόμα και οι σιωπηλές μειοψηφίες μετατράπηκαν σε ηχηρές πλειοψηφίες. Βγήκαν στον δρόμο και έκαναν αυτό που πριν έβλεπαν μόνο από τις τηλεοράσεις: Διαδήλωσαν για το δικαίωμά τους να διαχειρίζονται τον τόπο τους. Και όταν διαπίστωσαν ότι δεν εισακούονται, φύλαξαν τις δικές τους Θερμοπύλες.

Και τι εισέπραξαν οι Τήνιοι; ΜΑΤ- όχι μία φορά, αν δεν με απατά η μνήμη μου. Και τι μάθαμε; Οτι για την κυβέρνηση, η υποχρέωση να υπερασπίζεσαι τον τόπο σου θεωρείται παραβατική συμπεριφορά. Δεν ήταν μια απάντηση του κ. Μητσοτάκη και του υπουργού του στους Τηνίους. Ηταν μια προειδοποίηση σε όσους σκοπεύουν από σήμερα μέχρι το τέλος της θητείας της κυβέρνησής του να υπερασπιστούν το δικαίωμα να κρατήσουν τους τόπους τους και τις ζωές τους αμόλυντες, ότι αν δεν αποδεχτούν το δέον του πρωθυπουργού θα βρεθούν απέναντι σε κράνη, ασπίδες, γκλομπ, χημικά και διώξεις.

Ηταν επίσης μια δήλωση προθέσεων για το πώς αντιλαμβάνονται το δίκιο. Στην αρένα του... Πρασά, έκαναν σαφές ότι γι’ αυτούς ισχύει μόνο το «Δίκαιο του επενδυτή». Δεν έχουν σημασία οι δουλειές του «επενδυτή»: ανεμογεννήτριες, ξενοδοχεία, εργοστάσια αποβλήτων, κόκκινα δάνεια, μπάζωμα παραλιών, ξεθεμελίωμα βουνών, καταστροφή δασών...

Δεν έχει σημασία ο τόπος: Τήνος, Πάρος, Νάξος, Ανδρος, Αμοργός, Κρήτη, Αγραφα, Οίτη, Ελληνικό... Αυτό που έχει σημασία είναι η «επένδυση» και πώς αυτή θα επιβληθεί -με το μαλακό ή με το άγριο. Να εξομολογηθώ κάτι; Αμέσως μόλις είδα τα βίντεο από την Τήνο, αναζήτησα τα βίντεο από την καταστροφή του Αμαζονίου που έγινε με τις ευλογίες του Μπολσονάρο και με την επίκληση των επενδύσεων. Υπερβολικό, θα σκεφτείτε. Συμφωνώ, αλλά το μυαλό κάνει άσχημα παιχνίδια.

ΥΓ.: Είμαι Τήνιος. Τους περισσότερους τους γνωρίζω. Καλοί άνθρωποι. Ειρηνικοί. Φιλήσυχοι. Εργατικοί. Αγαπούν τη μουσική, την παρέα, τα μονοπάτια, τις παραγγελιές... Κάποιοι από αυτούς πάνε στην εκκλησία, αλλά η εκκλησία δεν ήταν εκεί...

[1] Πρασά: η περιοχή όπου ο «επενδυτής» θέλει να στήσει ανεμογεννήτριες

* Δημοσιογράφος, συγγραφέας