Je tuin onderhouden in tijden van waterschaarste? Zo pak je het aan

Exclusief voor abonnees

Het mooie weer van de voorbije weken was een ware traktatie voor wie last had van de lockdown. Maar voor het groen in onze tuinen betekende de aanhoudende droogte minder goed nieuws. Gelukkig zijn er een aantal tips en tricks die je kunnen helpen om je planten gelukkig te houden, zelfs tijdens een nieuwe hittegolf. Groenexpert Tim Wyckstandt zet ze op een rij.

Vang regenwater op

“Een tuin heeft water nodig. Daar kan je niet onderuit”, weet Tim Wyckstandt, kweker en docent groenmanagement aan Hogeschool Gent. “Alleen is het de afgelopen jaren extreem droog geweest. Na de coronacrisis dreigt nu een watercrisis. Het is dus belangrijk om verstandig om te springen met het beschikbare water. Daarom zou ik iedereen in de eerste plaats aanraden om te investeren in regenwateropvangsystemen. Regenwater is de beste optie voor alle werkjes in de tuin. Niet alleen omdat het ecologischer en goedkoper is, het is ook beter voor je planten omdat er geen grote hoeveelheden kalk of andere mineralen in het water aanwezig zijn.”

Laat je planten wennen aan droogte

Geen regenwaterput is bodemloos. Zelfs met regenwater moeten we dus zuinig zijn. “Wil je toch graag je gazon besproeien? Doe het dan vooral niet te vaak”, vervolgt de expert. “Eén keer per week is voldoende. Anders wordt je gras lui en zal het niet investeren in diepe wortels, waardoor het juist kwetsbaarder wordt. Het is belangrijk dat je planten leren omgaan met droge periodes. Eens je bezig bent, moet je wel genoeg water geven. Een regenmeter geeft je daar een goed zicht op: streef naar 5 tot 10 mm per keer. Heb je geen regenmeter in huis, zet dan een bierglas in het gras. Het heeft genoeg gedronken wanneer het glas ongeveer halfvol is.”

Sproei lang en traag

Een sproeier is een handig hulpmiddel om je gazon water te geven. “Draaisproeiers zijn ideaal voor grote oppervlakken. Heb je een kleine tuin, dan is een handsproeier of zwenksproeier gemakkelijker. Het grote voordeel van een sproeier is dat je niet te veel water ineens gaat gieten. Je bootst in feite een lange regenbui na, waardoor het water tijd krijgt om in de grond te dringen. Als je ineens meerdere liters water op één plek zou uitgieten, zou het de neiging hebben om weg te stromen in plaats de bodem in te gaan.”

Verrijk je grond

“Een vruchtbare bodem houdt water extra goed vast. Daarom is het verstandig om je grond te verrijken met compost op het moment dat je jouw gazon vernieuwt of je moestuin aanlegt. Ook kleimineralen en Terracottem waterkristallen helpen je grond om langer vochtig te blijven.”

Breng daarnaast zeker een mulchlaag aan op lege plekken op de bodem. “Tussen je gewassen in de moestuin bijvoorbeeld, of onder de bomen. De mulch voorkomt dat je grond te snel opwarmt en het aanwezige water meteen verdampt. Je kiest zelf of je hier bodembedekkende planten voor gebruikt, houtsnippers, bladeren, compost of gemaaid gras.”

Maai je gras in droge periodes niet korter dan drie tot vier centimeterTim Wyckstandt

Maai niet te kort

“Net zoals een mulchlaag je bodem beschermt tegen de warmte, doet ook gras dienst als barrière tussen de aarde en de zon. Maai je je gras te kort, zal je bodem vlugger uitdrogen. Maai het daarom in droge periodes niet korter dan drie tot vier centimeter. Het is ook aangewezen om het tussendoor wat langer te laten worden. Las dus gerust tien tot vijftien dagen in tussen twee maaibeurten bij extreme droogte.”

Kies voor minder gras

“Hoewel veel Vlamingen vandaag een tuin met een perfect groen gazon ambiëren, is dat eigenlijk niet meer van deze tijd”, vindt Wyckstandt. “Ons klimaat verandert, het gaat de komende jaren steeds droger worden. Daarom is het verstandiger om te kiezen voor gewassen die minder water nodig hebben. Denk maar aan bloemenweides. De campagne ‘Bye Bye Grass’ wil steden, gemeenten en burgers overtuigen om een deel van hun grasperk om te toveren tot een wilde bloemenweide, om biodiversiteit een duwtje in de rug te geven. Haal in je tuincentrum zaadjes van inheemse bloemen zoals klaprozen, korenbloemen en kamille, waar de bijen volop nectar kunnen halen, en plant ze in je tuin. Overgiet met een scheut regenwater, wacht af en geniet. De bloemenweide heeft verder geen verzorging en geen extra water nodig.”

Planten in volle grond kunnen via hun wortels zelf water uit de bodem halen. Dat is eigenlijk een slimmere keuzeTim Wyckstandt

Vermijd bloempotten

“Als je buiten planten in potten hebt staan, moet je ze in droge periodes minstens twee tot drie keer per week water geven. Steek je ze in volle grond, dan kunnen zij via hun wortels zelf water uit de bodem halen. Dat is eigenlijk een slimmere keuze”, aldus de groenexpert. “Zeker als je voor droogtolerante beplanting kiest. Droogteresistente planten hebben bladeren waar weinig vocht langs kan verdampen, omdat ze klein en dik zijn, leerachtig, of een isolerend laagje hebben in de vorm van haartjes. Enkele voorbeelden zijn vedergras, lavendel, de prachtkaars, de Zuid-Afrikaanse lelie, vetkruid en geranium. Ook rozen zijn een aanrader, omdat ze diep wortelen. Persoonlijk ben ik een hele grote fan van heesterrozen, zij bloeien twee tot drie keer per jaar, hebben amper water nodig en zijn gemakkelijk in onderhoud. Knollen en bollen als narcissen en tulpen zorgen eveneens het hele voorjaar voor kleur, zonder extra water te vragen.”

Plant bomen

“Bomen zijn een soort natuurlijke airconditioners. Ze bevatten veel vocht en zorgen daardoor voor afkoeling. Ook creëren ze heel wat schaduw, waardoor het omliggende groen ook minder vlug uitdroogt. Een boom planten is dus altijd een goed idee. Doe wel eerst de nodige research. We zien nu heel veel beuken die in de problemen komen, hoewel ze het voordien honderden jaren goed deden. Dat komt omdat zij oppervlakkig wortelen. Door de natter wordende winters staan ze maandenlang met hun voeten in het water, om dan volledig uit te drogen tijdens de hete zomers. Beuken zijn dus jammer genoeg allesbehalve de bomen van de toekomst. Platanen zijn daarentegen wel heel droogteresistent. Ze groeien wel heel sterk, dus zet ze alleen als je voldoende ruimte hebt. Ook de lampionboom is een leuke toevoeging aan je tuin. Onder zulke zogenaamde parasolbomen kan je een plekje maken om te gaan zitten en te genieten van je tuin, zonder last te hebben van de warmte.”

Met de adviezen van onze tuinexperten wordt de verzorging van je tuin een fluitje van een cent. Alles wat je moet weten lees je in ons dossier.

Lees ook:

Is regenwaterput nog altijd een goede investering nu zomers steeds droger worden? (+)

Pak nu al de komende droogte aan in je tuin: experte Laurence Machiels geeft advies (+)

Aan de pluk: zo begin je aan een indoor kruidentuin (+)