Bart De Wever: “Federale regering zonder democratisch draagvlak in Vlaanderen? Volstrekt ondenkbaar”

Terwijl de coronacrisis het land in de greep houdt, moeten de politici achter de schermen blijven werken aan de vorming van een federale regering. Volgens N-VA-voorzitter Bart De Wever op Radio 1 is een Vivaldi-coalitie - zonder zijn partij, dus - alvast volstrekt onmogelijk. Zeker nu ons land afstevent op wat misschien de grootste economische crisis in honderd jaar kan worden.

Over de inhoud van die gesprekken wil De Wever niets zeggen. “Al wat ik kan bevestigen, is dat ze inderdaad lopen. Maar het is te vroeg om te zeggen of ze de goede richting uitgaan.” Al is één ding al wel duidelijk voor de N-VA-voorzitter: “Het is onmogelijk dat de Vivaldi-coalitie (van socialisten, liberalen, christendemocraten en groenen, red.) er komt. Vlaanderen, het economische hart van dit land, besturen zonder een democratisch draagvlak: ik hoop dat iedere partijvoorzitter beseft dat zoiets volstrekt ondenkbaar is. Het cynisme over de politiek is al groot bij de bevolking, mensen geloven niet meer in het systeem. Als je een regering maakt, moet dat er een zijn die de fundamentele problemen van dit land oplost: institutioneel en economisch. En daar is een meerderheid aan Nederlandstalige kant voor nodig. Als je dat niet doet, is elke regering gedoemd om te falen. En waar staan we dan in 2024?”

In dat geval lijkt een coalitie met N-VA onvermijdelijk. “Ik heb Joachim Coens (CD&V-voorzitter, red.) horen zeggen dat de symbiose tussen de federale en Vlaamse regering belangrijk is”, zegt De Wever. “De Vlaamse regering heeft dan ook de bevoegdheden die belangrijk zijn voor de relance van onze economie. Dat zegt heel veel.”

Nochtans wilde Coens onlangs niet langer met zoveel woorden zeggen dat N-VA deel moet uitmaken van de volgende federale regeringe, en poneerde kersvers Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert dan weer dat “de etiketjes” moeten worden losgelaten. “De PS probeert al langer om de andere Vlaamse partijen ervan te overtuigen om N-VA te laten vallen, maar ik hoop dat deze crisis de geesten bij die partij heeft doen rijpen. Dat ze nu het inzicht deelt dat een krachtdadige regering nodig is, want ons land heeft de afgelopen jaren te vaak zonder regering gezeten.”

Zelf premier?

Is De Wever bereid om zelf premier te worden van zo’n federale regering, als dat nodig mocht zijn? Daarover wil hij zich niet uitspreken. “De Zestien wordt wel vaker gebruikt als pasmunt – om niet te zeggen omkoopsom – om een regering in elkaar te draaien. Ik heb in maart inderdaad gezegd dat ik dat wilde doen, maar toen stonden we op twee dagen van een akkoord. Nu zijn we helemaal zo ver nog niet. Dan zwijg je beter. Ik raad iedereen dan ook aan om dat te doen. Zeker als je tot een akkoord wil komen, moet je niet elke dag interviews geven.”

Door de coronacrisis is de druk op de politiek om tot een krachtige regering te vormen groot. Maar volgens De Wever betekent dat niet dat partijen hun principes moeten laten varen. “Corona heeft het bord afgeveegd. Onze socio-economische standpunten lijken nu heel irrelevant, maar de ideologische verschillen tussen partijen bestaan nog. ‘Corona’ betekent niet dat je over niets nog moeilijk moet doen. Het tegendeel is waar: de keuzes die we nu maken, zijn heel belangrijk voor onze welvaart voor de komende tien jaar. Er bestaan een breuk tussen Noord- en Zuid-Europa: Vlaanderen hoort bij landen als Nederland en Denemarken. De keuzes die we nu maken zullen bepalen of dat zo blijft. Maar dat betekent dat je ook over institutionele kwesties moet durven praten.”

Regering-Wilmès? “Een kreupel paard”

Tot het zover is, moet de regering-Wilmès het land besturen. Maar veel vertrouwen heeft De Wever daar niet in. “De huidige regering is een kreupel paard dat nog een beetje verder moet draven. Aangezien ze het vertrouwen van het parlement heeft gekregen, kan de koning niemand aanduiden om de formatie te leiden. Maar dat betekent dat iedereen momenteel het initiatief kan nemen. Dus worden er veel interviews gegeven. Dat ik nu ook praat? Dat moet wel: ik kan niet blijven zwijgen tegenover mijn leden, als ik anderen voorstellen hoor lanceren om de gezondheidszorg te herfederaliseren. Hoe kan dat nu een goed idee zijn? Daarvoor is mijn verstand te klein.”