یک بررسی: مجله دانشمند در ماههای انقلاب ۵۷
by توسط علیرضا مجیدیظاهرا یک نشریه علمی، بعد از گذشت یکی دو سال، نباید خواندنی باشد. از اعتبار مطالب مجله و نشریه ادبی و هنری، علیرغم سپری سدن سالها چیزی کم نمیشود. اما اگر یک نشریه فناوری و علمی چطور؟
باید بگویم که اتفاقا نشریات علمی بعد از گذشت چند دهه، به شدت خواندنی میشوند. اما دلیل این خواندنی ماندن، با علت سودمندی بازه زمانی انتشار متفاوت است:
دستگاهها و گجتهای قدیمی خاطرهانگیز میشوند و مقایسه ناگزیر ذهنیشان با دستگاههای جدید، به شدت جالب میشود.
زوایای دید و تحلیلها، در آزمایشگاه زمان، در این فاصله به بوته آزمایش گذاشته شدهاند. پیشبینیهای علمی، عملا کارآزمایی میشوند و مشخص میشود نویسنده آنها چقدر آیندهبین بوده.
حتی آگهیهای قدیمی هم جالب میشوند و بیانگر بخشی از عادات و روتینها و وضعیت اقتصادی و دغدغههای مردم در دنیای قدیم میشود.
با این مقدمه میرویم و کمی مجله دانشمند را در سال ۱۳۵۷ و فروردین ۵۸ ورق میزنیم تا ببینیم چه چیزی عایدمان میشود!
روجلد مجله دانشمند در آبان ۱۳۵۷:
مقاله دکتر هشترودی در مورد خیام:
تب تظاهرات و نمود مینیمال آن در یک نشریه علمی (ترفند روتین نشریات علمی وقتی یک واقعه سیاسی رخ میدهد و نمیتوانند به صورت مستقیم به آن بپردازند!)
هنوز ایدهآلیسم کمونیستی برقرار بود:
تبلیغ قدیمی ساعت سیکو:
وسیله الکترونیکی که شماره تلفنها را ذخیره کند، شگفتیآور بود!
تبلیغ قدیمی هپکو:
برترین دوربینهای پرتابل آن زمان:
مهران کیت:
همه این تبلیغها در کنار تبلیغ سماور:
روجلد مجله دانشمند در آذر ۱۳۵۷:
بررسی تسلیحات غربی خریداری شده در نشریات خیلی مد بود، اما زمزمه تجدید نظر در این خریدها هم داشت مطرح میشد:
تلویزیونهای کوچک:
فشارسنج کامپیوتری:
از آن زمان تاکنون همواره در پی کشف موفقیت ژاپن یا در سالهای اخیر چین بودهایم، اما …
مدت زیادی تا سالهای دهه ۶۰، داستان احتمال سقوط برج پیزا مد بود:
تبلیغ تلویزیون پارس:
دانشمند در دی ۱۳۵۷:
دوربینی با تنظیم خودکار:
شنا در خشکی:
کامپیوتر پلیس لس آنجلس:
گجتهای رشکبرانگیز آن زمان:
تلویزیون با صفحه بزرگ:
تبلیغ هواپیمایی هما:
نسل جدید اصلا میدانستند که پیدا کردن شماره تلفنی که به شما زنگ زده، خودش یک فناوری پیشرفته بود؟!
دانشمند، بهمن ۱۳۵۷:
سرمقاله دکتر نصرالله شیفته، سردبیر دانشمند با مواضع انقلابی و نقد نخستوزیر سابق:
سوژه همیشگی سلاحهای مخفی روسها و آمریکاییها در زمان جنگ سرد:
یک آگهی عجیب- احتمالا جوابیه و نفی اختلاس:
دوربین با فوکوس خودکار:
ساعتهای مچی جدید:
دوربین با ویژگی ثبات عکس و خنثی کردن لرزش:
خیلی جالب پیشبینی خودروهای سال ۲۰۱۰ و در میان پیشبینیها، رانندگی خودکار:
مجله دانشمند – اسفند ۱۳۵۷:
دانشمند از دکتر مصدق و دکتر فاطمی در سرمقاله مینویسد:
مرور خودروی لادا:
مقالهای در مورد آینده کامپیوترهای خانگی:
مردی که چاقترین مرد دنیا تصور میشد:
چاپ کتابهای ظاهرا قبلا ممنوع:
دانشمند – فروردین ۱۳۵۸:
و باز هم مقاله در حال و هوای انقلاب:
دستگاه نوار قلب قدیمی:
و باز هم مقاله دیگری در مورد پیسیها:
و مقالهای خوب از آسیموف:
ضبط نوار تلویزیونی:
تلویزیون پرتابل: