
یک بررسی: مجله دانشمند در ماههای انقلاب ۵۷
by توسط علیرضا مجیدیظاهرا یک نشریه علمی، بعد از گذشت یکی دو سال، نباید خواندنی باشد. از اعتبار مطالب مجله و نشریه ادبی و هنری، علیرغم سپری سدن سالها چیزی کم نمیشود. اما اگر یک نشریه فناوری و علمی چطور؟
باید بگویم که اتفاقا نشریات علمی بعد از گذشت چند دهه، به شدت خواندنی میشوند. اما دلیل این خواندنی ماندن، با علت سودمندی بازه زمانی انتشار متفاوت است:
دستگاهها و گجتهای قدیمی خاطرهانگیز میشوند و مقایسه ناگزیر ذهنیشان با دستگاههای جدید، به شدت جالب میشود.
زوایای دید و تحلیلها، در آزمایشگاه زمان، در این فاصله به بوته آزمایش گذاشته شدهاند. پیشبینیهای علمی، عملا کارآزمایی میشوند و مشخص میشود نویسنده آنها چقدر آیندهبین بوده.
حتی آگهیهای قدیمی هم جالب میشوند و بیانگر بخشی از عادات و روتینها و وضعیت اقتصادی و دغدغههای مردم در دنیای قدیم میشود.
با این مقدمه میرویم و کمی مجله دانشمند را در سال ۱۳۵۷ و فروردین ۵۸ ورق میزنیم تا ببینیم چه چیزی عایدمان میشود!
روجلد مجله دانشمند در آبان ۱۳۵۷:

مقاله دکتر هشترودی در مورد خیام:

تب تظاهرات و نمود مینیمال آن در یک نشریه علمی (ترفند روتین نشریات علمی وقتی یک واقعه سیاسی رخ میدهد و نمیتوانند به صورت مستقیم به آن بپردازند!)


هنوز ایدهآلیسم کمونیستی برقرار بود:


تبلیغ قدیمی ساعت سیکو:

وسیله الکترونیکی که شماره تلفنها را ذخیره کند، شگفتیآور بود!

تبلیغ قدیمی هپکو:

برترین دوربینهای پرتابل آن زمان:



مهران کیت:

همه این تبلیغها در کنار تبلیغ سماور:

روجلد مجله دانشمند در آذر ۱۳۵۷:

بررسی تسلیحات غربی خریداری شده در نشریات خیلی مد بود، اما زمزمه تجدید نظر در این خریدها هم داشت مطرح میشد:

تلویزیونهای کوچک:

فشارسنج کامپیوتری:


از آن زمان تاکنون همواره در پی کشف موفقیت ژاپن یا در سالهای اخیر چین بودهایم، اما …

مدت زیادی تا سالهای دهه ۶۰، داستان احتمال سقوط برج پیزا مد بود:

تبلیغ تلویزیون پارس:

دانشمند در دی ۱۳۵۷:

دوربینی با تنظیم خودکار:

شنا در خشکی:

کامپیوتر پلیس لس آنجلس:

گجتهای رشکبرانگیز آن زمان:

تلویزیون با صفحه بزرگ:

تبلیغ هواپیمایی هما:

نسل جدید اصلا میدانستند که پیدا کردن شماره تلفنی که به شما زنگ زده، خودش یک فناوری پیشرفته بود؟!

دانشمند، بهمن ۱۳۵۷:

سرمقاله دکتر نصرالله شیفته، سردبیر دانشمند با مواضع انقلابی و نقد نخستوزیر سابق:


سوژه همیشگی سلاحهای مخفی روسها و آمریکاییها در زمان جنگ سرد:

یک آگهی عجیب- احتمالا جوابیه و نفی اختلاس:

دوربین با فوکوس خودکار:

ساعتهای مچی جدید:


دوربین با ویژگی ثبات عکس و خنثی کردن لرزش:

خیلی جالب پیشبینی خودروهای سال ۲۰۱۰ و در میان پیشبینیها، رانندگی خودکار:


مجله دانشمند – اسفند ۱۳۵۷:

دانشمند از دکتر مصدق و دکتر فاطمی در سرمقاله مینویسد:


مرور خودروی لادا:


مقالهای در مورد آینده کامپیوترهای خانگی:



مردی که چاقترین مرد دنیا تصور میشد:

چاپ کتابهای ظاهرا قبلا ممنوع:

دانشمند – فروردین ۱۳۵۸:

و باز هم مقاله در حال و هوای انقلاب:

دستگاه نوار قلب قدیمی:

و باز هم مقاله دیگری در مورد پیسیها:




و مقالهای خوب از آسیموف:

ضبط نوار تلویزیونی:

تلویزیون پرتابل:
