Ardahan'a Özgü Yemekleri ve Tatlıları

Ardahan, Türkiye'nin kuzeydoğu köşesinde Doğu Anadolu Bölgesi'nde ve kısmen Doğu Karadeniz'de bulunan, Gürcistan sınırında kurulmuş olan bir il. Batısında Artvin, güneybatısında Erzurum, güneyinde Kars illeri ve doğuda Gürcistan ile sınır teşkil etmektedir. Türkiye Cumhuriyeti'nin Kafkaslar'a açılan kapısıdır.

Helle Aşı, Evelik Çorbası, Ayran Aşı, Haşıl, Kelecoş, Yarpuzlu Köfte, Ardahan Köftesi, Bişi, Hıngel, Kaz Etli İçli Pilav, Feselli, Etli Mantı, Göle Kaşarı, Katmer, Hasuta, Mafiş Tatlısı Ardahan'a ait yöresel yemeklerdir.

Hörre Aşı

2 veya 2,5 yemek kaşığı tereyağı
1 çay kaşığı tuz

1 çay kaşığı karabiber

1 tatlı kaşığı salça

3 yemek kaşığı un

4-5 bardak su

2 kaşık tereyağı ile un, kısık ateşte kavurulur. 5 bardak su eklenir, tuz ve karabiber ilave edildkten sonra başka bir tavada yarım kaşık tereyağı eklenip akabinde salçası ilave edilir.Bu karışımı çorbanın üzerine gezdirildikten sonra, sıcak olarak servis yapılır.

Kete

5 su bardağı un

1 tatlı kaşığı kuru maya

1 tatlı kaşığı şeker

1 su bardağı ılık süt

1 yumurta

7 kaşık tereyağı

Tereyağının iki kaşığı ile yarım su bardağı un kavrulur, böylece iç hazır edilir. Kalan un ve yağa süt, tuz ilave edilir. Buna sütün bir miktarı ve şeker ile önceden kabartılmış maya eklenir, hamur yapılır. Yaklaşık bir saat bekletilen hamur altı parçaya bölünür. Her bir parçanın ortası açılır ve içine kavrulmuş un konulur, tekrar kapatılır. Yağlanmış tepsiye ters şekilde konduktan sonra elle yassıltılır, üzeri çatalla delinir. Bütün bezeler bittikten sonra üzerine yumurta sürülerek fırına verilir.

Feselli

Un
Su

Tuz

Maya

Malzemeler karıştırılır. Yoğrularak hamur haline getirilir. Kulak memesi yumuşaklığında yoğrulur. 10-15 dk. bekletilir. Hamur küçük küçük kesilerek künt (pazı) yapılır. Oklavayla açılır. Yufka haline getirilen hamurun içi yağlanarak rulo halinde kıvrılır. Tekrar yuvarlak hale getirilir. Yeniden açılır. Sacda kısık ateşte pişirilir.

Gevrek

Un
Tuz

Kaymak

Kaymak, un ve tuz bir kabın içinde hamur halinde hazırlanır. Yumurta büyüklüğünde kütler (pazı) hazırlanır. Oklavayla açılan yufkalar bir saçta pişirilir.

Etli Mantı

1 Kilogram kıyma
2 soğan

2 yumurta

un

tuz

su

karabiber

kimyon

nane

Unu 2 yumurta tuz ve suyla hamur yapılır. Pazılara bölünür.Yufkalar halinde açılarak karelere bölünür. Diğer tarafta kıyma baharat, soğan ve tuzla harç hazırlanır. Hazırlanan bu harçlar karelere fındık büyüklüğünde yerleştirilir. Üçgen şeklinde kapatılır. Bir tencerede su ve tuz eklenerek kaynatılır. Kaynayan suya mantılar atılır.20 dakika kadar bu şekilde pişirilir. Pişen mantıları süzdürerek servis tabağına alınır. Üzerine önce yoğurt sonra kızdırılmış tereyağı dökülerek servise hazır hale getirilir.

Katmer

Un
Yağ

Maya

Su

Tuz

Tüm malzeme bir kapta karıştırılıp yumuşak hamur haline getirilir. Yoğrulan hamur 10 dakika kadar bekletilir. Hamur küçük küçük kesilerek künt (pazı) yapılır. Oklavayla ince ince açılır.Yufkalar yağlanarak üst üste dizilir, rulo şeklinde kıvrılır ve yuvarlak haline getirilerek tepsi genişliğinde elle açılır, üzerine yoğurt yada yumurta sürülüp son olarak fırında pişmeye bırakılır.

Pişi

1 kilo un
Maya

Tuz

Su

Un,maya,tuz ve su karıştırılarak kulak memesi yumuşaklığında bir hamur elde edilir. Elde edilen hamur bir süreliğine dinlenmeye bırakılır. Hamur mayalanınca, derince ve büyük bir tavanın yarısına kadar yağ doldurulur, bu yağ yüksek ateşte kızdırılır, hamur istenilen küçük dilimler halinde kesilip oklava ile yufkalar açılır, iyi pişmesi için yufkalar ortasından delinir. Kızgın yağda kızartılır.