Βλέπουμε έναν πίνακα με την ταχύτητα που κάνουμε scroll down
by Παρή Σπίνου«Συνθήκες προσαρμογής» είναι ο τίτλος της νέας του έκθεσης ζωγραφικής, που εγκαινιάστηκε στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη
Tα μικρά και τα μεγάλα της καθημερινής ζωής, τα πανανθρώπινα και τα παγκόσμια, τα ατομικά και τα συλλογικά είναι η πρώτη ύλη για τη ζωγραφική του Νίκου Μόσχου. Ο φόβος απέναντι στον θάνατο, ο έρωτας, η ματαιότητα, η επιβολή εξουσίας, αλλά και η αδυναμία διαχείρισης της τεχνολογίας, όπως και η εμπορευματοποίηση της ιδέας της προόδου και της εξέλιξης... Μια ζωγραφική «σε σημείο βρασμού», άγρια και βαθιά, με χαρακτηριστικά, έντονα χρώματα, δυναμικό σχέδιο, με καυστικό χιούμορ και ειρωνεία, με διάθεση παρατήρησης αλλά και ενδοσκόπησης.
«Συνθήκες προσαρμογής» είναι ο τίτλος της νέας έκθεσης του 40χρονου καλλιτέχνη, που εγκαινιάστηκε στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη. Πρόκειται για ζωγραφικά έργα, κυρίως ακρυλικά σε καμβά και έργα σε χαρτί, των τελευταίων χρόνων. Ο βασικός άξονάς τους είναι η διαδικασία προσαρμογής σε νέα δεδομένα, η διαρκής μετάβαση, η ανασύσταση της ύλης, των εννοιών και κατ’ επέκταση της ίδιας της ψυχοσύνθεσης.
Σε μια εποχή που όλα είναι γρήγορα, εφήμερα, επιφανειακά, πώς μπορούν τα έργα σου να επιβιώσουν και να επιδράσουν;
Αυτό πραγματικά είναι ένα ζήτημα που με απασχολεί και γι' αυτό τοποθετείται στον κεντρικό άξονα αυτής της θεματικής. Η επιφανειακή προσέγγιση συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τον χρόνο και την ταχύτητα. Τα smart phones, για παράδειγμα, έχουν αναχθεί σε αντικείμενα λατρείας και η εξάρτηση από αυτά έχει επανανοηματοδοτήσει τον χρόνο. Η διαρκής ροή πληροφοριών μάς δημιουργεί μια αίσθηση στασιμότητας προκαλώντας ακατάπαυστα την αγωνία προσαρμογής στα νέα δεδομένα.
Η στάση αυτή συμπαρασύρει τα πάντα στο πέρασμά της, αναδιαμορφώνει τις ηθικές και περαιτέρω αισθητικές αξίες. Ακόμα και ο χρόνος που θα περάσει κάποιος μπροστά σε ένα έργο τέχνης προφανώς και έχει επηρεαστεί από την ταχύτητα που κάνει scroll down π.χ. στο Facebook, δεσμεύοντας τον εαυτό του σε χρονικά περιθώρια που δεν επαρκούν παρά μόνο για μια επιφανειακή ανάγνωση. Αυτό κατά συνέπεια υποβιβάζει το έργο σε αμιγώς διακοσμητικό στοιχείο και επηρεάζει πολλές φορές τον χαρακτήρα και τις προτεραιότητες της καλλιτεχνικής παραγωγής, κυρίως στις νεότερες γενιές, που προσδοκώντας αναγνώριση συμμορφώνονται στις ελάχιστες απαιτήσεις του κοινού.
Σε καμία περίπτωση δεν τάσσομαι ιδεολογικά αντίθετα στην όποια εξέλιξη. Ο προβληματισμός είναι θεμιτός και χάρη σε αυτόν ωριμάζω και εξελίσσομαι. Προσπαθώ πάντα να λαμβάνω υπόψη μου τα ιδιαίτερα σημεία της εποχής μας, να τα αναλύω σε σχέση με τα δεδομένα του παρελθόντος και με αυτόν τον τρόπο να προσδιορίζω τον ίδιο μου τον εαυτό. Πάντα ελπίζω ότι θα μπορέσω να υποβάλω και τον θεατή στην ίδια διαδικασία.
Περάσαμε μια δεκαετία κρίσης, ιδιαίτερα δύσκολη για τους νέους δημιουργούς. Είσαι περισσότερο αισιόδοξος από εδώ και πέρα;
Η κρίση των τελευταίων δέκα χρόνων έπιασε τους πάντες στον ύπνο προκαλώντας μια σειρά από ανατροπές σε όλους τους τομείς και βέβαια ο χώρος της τέχνης δεν θα μπορούσε να μείνει αλώβητος. Το αγοραστικό κοινό μειώθηκε ή και διαφοροποιήθηκε και μαζί με αυτό και οι καλλιτέχνες που είχαν τη δυνατότητα να βιοπορίζονται αποκλειστικά από τη δουλειά τους.
Παράλληλα όμως, αναπτύχθηκαν χώροι και ομάδες εκτός εμπορικού ενδιαφέροντος που έδωσαν ευκαιρίες, στους νεότερους κυρίως καλλιτέχνες, να προβάλλουν το έργο τους χωρίς το άγχος της οικονομικής εξαργύρωσης. Νομίζω οι νεότεροι είναι πιο συνειδητοποιημένοι οικονομικά και καλλιτεχνικά και βρίσκουν παράλληλα με το έργο τους τρόπους βιοπορισμού χωρίς να κάνουν εκπτώσεις και συμβιβασμούς στο όραμά τους. Ως προς αυτό είμαι πολύ αισιόδοξος για τη νεότερη γενιά, καθώς μοιραία εξελίσσεται και συντονίζεται όλο και περισσότερο με το παγκόσμιο γίγνεσθαι, κάτι που δεν ίσχυε ούτε στο ελάχιστο μέχρι και τα τέλη του '90.
Στην περίπτωσή μου, όπως και όλων όσων ζουν από την τέχνη τους, είναι προφανές ότι πέρασαν διαστήματα έντονου άγχους και προβληματισμού. Παράλληλα αναπτύχθηκε μια ακόμα εντονότερη ενδοσκοπική διάθεση που με οδήγησε στο να «κοσκινίζω» ακόμα περισσότερο τα έργα μου και συγχρόνως κοιτώντας πίσω να αισθάνομαι πως έκανα στο κάθε ένα ό,τι καλύτερο μπορούσα.
Η έντονη τριβή με το κάθε έργο μού φανερώνει στο τέλος πάντα κάτι καινούργιο, σαν να δουλεύω εν αγνοία μου πάνω σε μια μαθηματική πράξη και χωρίς να γνωρίζω τον τύπο της παράγεται ένα καινούργιο αποτέλεσμα. Αυτό, όσο συμπτωματικό και αν ακούγεται, εμπεριέχει το στοιχείο του αγνώστου που με τροφοδοτεί με ακόμα περισσότερη ενέργεια ώστε να συνεχίσω.
Ιnfo: Γκαλερί Ζουμπουλάκη, πλ. Κολωνακίου 20, τηλ. 210 3608278. Διάρκεια έκθεσης μέχρι 7 Μαρτίου.