Herma św. Walentego – eksponat Muzeum Diecezjalnego w Płocku

Srebrna herma przedstawiająca św. Walentego, jeden z licznych eksponatów Muzeum Diecezjalnego w Płocku, przez cały rok cieszy się dużym zainteresowaniem zwiedzających. Dowiadują się oni jednak, że Walenty najpierw był patronem chorych na epilepsję (czyli padaczkę), a dopiero później jego wstawiennictwu zaczęto przypisywać szczęście w miłości. Św. Walenty został ogłoszony ich patronem w 1496 r. przez papieża Aleksandra VI.

Unikatowa herma relikwiarzowa przedstawiająca św. Walentego, to zabytek cieszący się dużym zainteresowaniem zwiedzających Muzeum Diecezjalne im. bł. abp. A.J. Nowowiejskiego w Płocku. Jest ewenementem, gdyż tego typu relikwiarze, wyobrażające osobę świętą, stanowią muzealną rzadkość. Zabytek pochodzi z końca XVII wieku.

Herma wykonana została ze srebra, posiada naturalne rozmiary, przedstawia mężczyznę w stroju liturgicznym. Jest ze srebra, ze złoconymi ornamentami na ornacie, bez inskrypcji. Relikwiarz ma formę ujętego frontalnie popiersia, o spadzistych ramionach. Głowa jest kubiczna, wydłużona, o odstających uszach, szeroko rozstawionych oczach z półprzymkniętymi powiekami, zapadniętych policzkach, wydatnych ustach i długim, szerokim nosie.

Twarz relikwiarza ma długie, wąskie, ściągnięte u nasady brwi. Na niskim, szerokim czole znajdują się trzy poziome zmarszczki. Włosy, broda i wąsy są krótkie, układające się w pukle. Ornat zdobiony jest wijącymi się liśćmi i kwiatami maku. Na popiersiu wmontowana została owalna, przeszklona puszka na relikwie, jednak relikwii już tam nie ma, w oprawie zdobionej wicią roślinną i koronką.

Hermę św. Walentego można oglądać w budynku Opactwa Pobenedyktyńskiego. Przed laty do muzeum przekazała ją parafia pw. św. Jana Chrzciciela w Krasnem w diecezji płockiej. Oprócz hermy w zasobach muzealnych znajduje się także XVIII-wieczny obraz św. Walentego, uzdrawiającego chore dzieci.

W kościołach diecezji płockiej istnieje ponadto kilkanaście bocznych ołtarzy z obrazami św. Walentego, które powstawały do początku XX w. Jego kult był więc w tamtym okresie w diecezji bardzo żywy.