گزارش تحلیلی؛ ماجراجویی نظامی خطرناک ترکیه در ادلب/۲گزینه پیش روی اردوغان چیست؟

خبرگزاری مهر - گروه بین الملل: در شرایطی که ارتش سوریه به پیشروی‌های برق آسای خود در شمال غرب سوریه ادامه می‌دهد و هر روز مناطق جدیدی را از لوث گروههای تروریستی آزاد می‌کند به همان اندازه تنش میان آنکارا و دمشق تشدید شده و ترکیه به اعزام نیرو و تجهیزات به ادلب ادامه می‌دهد.

برخی تحلیلگران با اشاره به این موضوع از احتمال پیچیده‌تر شدن اوضاع ادلب با توجه اینکه ترکیه نظامیان و تجهیزات و سلاح به مراتب زیادتر از مراحل سابق به سوریه اعزام و ارسال کرده است، خبر می‌دهند؛ به طوری که برخی رسانه‌های غربی شمار نظامیان ترکیه‌ای عبور کرده از مرز را حدود ۹ هزار نظامی تخمین زده‌اند و اعزام این تعداد نیرو در شرایطی است که با توجه به سیطره هوایی مسکو در ادلب عملاً هیچ شانسی در تقابل با نظامیان ارتش سوریه برای نظامیان ترکیه نمی‌توان متصور شد و ارتش سوریه دست بالا را دارد.

از نگاه ناظران امور؛ ترکیه دست به اقدامات سراسیمه‌وار می‌زند زیرا از سویی نمی‌خواهد که میلیونها نفر از ادلب به سوی ترکیه سرازیر شوند و از سویی خواهان این است که در مناطقی از سوریه که به آن وارد شده است، بماند زیرا به خوبی می‌داند که ارتش سوریه پس از پایان نبرد ادلب، تمرکز خود را بر روی مناطق تحت کنترل ترکیه مانند سپر فرات حدفاصل جرابلس و الباب و شاخه زیتون یعنی عفرین خواهد گذاشت تا آنها را به آغوش سوریه بازگرداند و آنکارا نمی‌خواهد که عقب بنشیند و هدف خود را بر باد رفته ببیند.

راز تحرکات نظامی اردوغان در سوریه چیست؟

این درحالی است که مذاکرات میان آنکارا و مسکو هم تاکنون نتیجه‌ای به دنبال نداشته است و اردوغان انتظار دارد که روسیه موضع محکمی علیه ترکیه در ادلب اتخاذ نکند. در حقیقت تحلیلگران بر این باورند که تحرکات ترکیه در ادلب، بازتاب شکست اردوغان در مناطق دیگر از جمله لیبی و حل موضوع آوارگان سوری در اراضی ترکیه است. ترکیه وعده‌های زیادی به رای دهندگان ترک داده؛ اما جز اندک را برآورده نکرده است. وی وعده ایجاد منطقه امن در داخل سوریه برای آوارگان را داده در صورتی که این عملی نیست و از همین رو به دنبال گناهکاران است که رای دهندگان ترک را راضی کند.

پایگاه مصری الیوم السابع درباره تحرکات اردوغان در ادلب آورده است: «رجب طیب اردوغان به حرکت به سوی دام‌هایی که برای خودش نهاده است حرکت می‌کند. اردوغان همه ائتلاف‌ها و روابط را از بین می‌برد و گمان می‌کند که بازهم می‌تواند که با ائتلاف‌های متناقض گاهی با آمریکا و گاهی با روسیه بازی کند. وی گمان می‌کند که با درخواست دخالت آمریکا می‌تواند که روسیه را فریب دهد و از سویی روسیه را تهدید می‌کند در حالی که می‌داند که طرف حساب اصلی در ادلب روسیه است. واشنگتن هم پشت اردوغان را خالی کرده است واشنگتن هم پشت اردوغان را خالی کرده است؛ زیرا رابرت اوبرایان مشاور امنیت ملی آمریکا گفت که آمریکا دخالتی در ادلب نمی‌کند و نقش پلیس دنیا را ایفا نمی‌کند. این در حالی است که احزاب مخالف اردوغان از جمله کمال قلیچدار اوغلو به وی تاخته‌اند و گفته‌اند که ترکیه به دنبال جنگ با همسایگان نیست و سربازان ترک نباید تاوان سیاست‌های اردوغان را بدهند».

دو گزینه پیش روی اردوغان در شمال سوریه

روزنامه العرب لندن هم در تحلیلی در اینباره نوشته است: «مواضع آنکارا نشان دهنده اضطراب آن و رئیسش است. ترکیه به خوبی می‌داند که به چالش طلبیدن روسیه و حمایت از گروههای مسلح هزینه سنگینی برایش دارد به ویژه که حمایت ملموسی از جانب ناتو هم مشاهده نشده است. آنکارا دو گزینه بیشتر پیش رو ندارد؛ ورود به رویارویی بدون حساب یا عقب نشینی که گزینه دوم برایش کم زیانتر است».

عبدالباری عطوان در مطلبی با اشاره به تهدیدات ترکیه علیه سوریه در مطلبی در رای الیوم آورده است: «به نظر می‌رسد که آقای «دولت باغچلی» رئیس حزب حرکت ملی ترکیه و همپیمان اردوغان هنگامی که از ارتش ترکیه می‌خواهد که فوراً برای اشغال شهر دمشق و سرنگونی بشار اسد رئیس جمهور سوریه و نابودی قلعه‌های وی در واکنش به کشته شدن ۱۳ نظامی ترکیه به دست ارتش سوریه در یکی از پست‌های دیده بانی نظای در حومه ادلب، حرکت کند؛ نمی‌داند که در قرن بیست و یکم به سر می‌برد و گویا در قرن پانزدهم به سر می‌برد. آقای باغچلی همپیمان اردوغان و حزب عدالت و توسعه حاکم به اظهارات ناپسند علیه رئیس جمهور سوریه بسنده نکرده است و به شکل مستقیم به روسیه هم حمله کرده است و آن‌را مسئول حمله به نیروهای ترکیه در ادلب قلمداد کرده است و اینکه نیات غیرصادقانه دارد و ترکیه باید در روابط با آن تجدید نظر کند.

عطوان اعلام کرد: وزارت خارجه روسیه هنگامی که خواستار توقف این حرفهای تحریک آمیز شد و آن‌را مورد مخالفت قرار داد و شگفت آور توصیف کرد، بر حق بود زیرا این حرف‌ها علاوه بر اینکه توخالی و پوچ است با واقعیت‌های میدانی هم همخوانی ندارد زیرا اگر ارتش ترکیه می‌توانست این کار را انجام دهد و به دمشق برود و دولت سوریه و بشار اسد را ساقط کند ۹ سال قبل آن‌را انجام می‌داد. علاوه بر آن موازنه قوا در عرصه میدانی و اینکه ارتش سوریه موفق به تسلط بر بیش از ۶۰۰ کیلومتر مربع در شمال غرب سوریه از جمله ۴ شهر راهبردی شده است نشان می‌دهد که باغچلی و چه بسا اردوغان در سیاره دیگری سیر می‌کنند و غیرواقع بین هستند و از تحولات میدانی مطلع نیستند.

این تحلیلگر جهان عرب اعلام کرد: مارک اسپر وزیر دفاع آمریکا که اردوغان برای طرح‌های ترکیه برای حفظ وضع موجود در ادلب یعنی قرار داشتن این استان خارج از کنترل دمشق؛ به حمایت کشورش و مقابله با روس‌ها دلبسته بود؛ تاکید کرد که هیچ نظامی ارسال نمی‌کند و کمک نظامی به ترکیه نمی‌کند و در واقع این نشان داد که تکیه کردن ترکیه به ناتو خیلی زود شکستش آشکار شده است و شاید عقب نشینی اردوغان در روز پنجشنبه و تهدید خلوصی آکار وزیر دفاع ترکیه مبنی بر حملات به مواضع جبهه النصره در صورتی که به آتش بس در راستای خواسته روس‌ها و بندهای توافق سوچی پایبند نباشند؛ سبب خشم سرکرده‌های جبهه النصره و متحداش می‌شود که مقامات ترکیه را بیشتر در تنگنا قرار می‌دهد.

وی آورده است: ارتش سوریه به عملیات خود در ادلب برای اعمال حاکمیت سوریه ادامه می‌دهد و این اقدامی مشروع و حضور نظامی ترکیه در سوریه نامشروع است و دیر یا زود پایان می‌یابد. ائتلاف سوری-روسی در اوج صلابت است و هنگامی که دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین اعلام کرده که برنامه‌ای در حال حاضر برای ملاقات میان پوتین و اردوغان وجود ندارد مفهومش این است که رئیس جمهور روسیه به وعده‌های ترکیه اعتمادی ندارد و دیدار زمانی برگزار می‌شود که توافق سوچی به طور کامل با همه بندهایش اجرایی شود.

عطوان می‌نویسد: توصیه ما به باغچلی و اردوغان این است که از حرفهای تحریک آمیز مانند اشغال دمشق و سرنگونی بشار اسد و اقامه نماز در مسجد اموی دست بردارند زیرا نه تنها غیرواقعی است و احدی را از جمله گروههای مسلح مخالف سوری را راضی نمی‌کند بلکه نتایج کاملاً برعکس دارد مشابه پرونده لیبی که به سرعت دود هوا شد.

این تحلیلگر جهان عرب در پایان اعلام کرد: تهدیدات ترکیه که از حدش فراتر رفته است فایده‌ای ندارد و باید در اسرع وقت متوقف شود زیرا توقف این تهدیدات به نفع ترکیه و ملت آن است و گرنه نتایج رعب آوری به دنبال خواهد داشت».

قدر مسلم آن است که دمشق بر تحقق اهداف عملیاتی که از چند هفته قبل در ادلب و غرب حلب علیه تروریست‌ها شروع کرده است اصرار دارد به ویژه که ارتش سوریه تاکنون بر ۷۴ منطقه فقط در حومه غربی و جنوبی حلب شامل؛ خان طومان، انبارهای خان طومان، الخالدیه، رجم، تپه‌های حزمر، خربه خرص، تل الزیتون، الراشدین پنج، معراتا، زمار، جزرایا، عثمانیه کبیره، طلافح، تل تباریز، محارم، خواری، القلعجیه، خلصه، زیتان، برنه، الحویر، أبد، اعجاز، الشیخ احمد، تل کراتین، مزرعه الظاهریه، العاصریه، مکحله، رسم الورد، ام عتبه، جب الکاس، رسم العیس و رسم صهریج بانص، العیس و تل العیس الکسیبیه، البوابیه، الطلحیه، تل حدیه، الایکاردا، الصالحیه، البرقوم، کماری، الزربه، الکلاریه، کفرحلب، القناطر، خربه جزرایا، الراشدین الرابعه، حی زید، ابوشلیم، تل کلیریه، خان العسل، اربیخ، عراده، الشیخ علی، ارناز، ریف المهندسین اول، کفرجوم، الشامیکو و زهره المدائن، ریف المهندسین الثانی، منطقه دوار الصومعه، اورم الصغری و مرکز «هنگ ۴۶» مسلط شده است.