Koen, de mandatenkampioen: Antwerpse schepen bovenaan op lijst met bestuursfuncties politici

De nieuwe mandatenlijst van het Rekenhof toont dat er in ons land nog steeds veel mandatarissen zijn die meerdere functies en ambten combineren. Nieuw is wel dat we nu voor het eerst inzage krijgen in hoeveel ze voor elk van die mandaten krijgen, al blijft volledige transparantie voorlopig uit. Wij bekeken hoe de mandatenkampioenen van 2017 het in 2018 deden en hoeveel de toppolitici verdienen.

Hoeveel verdienen de Belgische politici? Stel de vraag op straat en veel burgers zullen “te veel” antwoorden. Maar dankzij de vrijdag in het Staatsblad gepubliceerde mandatenlijst van het Rekenhof kan die vraag nu eindelijk redelijk accuraat beantwoord worden. In tegenstelling tot vorige jaren staat in die 1.056 pagina’s tellende turf nu ook hoeveel ze in 2018 - de lijst wordt altijd opgesteld voor twee jaar eerder - verdienden met hun bezoldigde mandaten.

Soms gebeurt dat op een heldere manier, met exacte jaarlonen, maar net zo vaak wordt met in de wet opgenomen ‘vorken’ gewerkt. ”De gehanteerde vorken zijn 1 tot 5.000 euro, 5.000 tot 10.000, 10.000 tot 50.000 en 50.000 tot 100.000 euro”, zegt Karl Hendrickx van het Rekenhof. “En vanaf dan wordt afgerond tot het dichtstbijzijnde honderdtal.” Met andere woorden: 124.000 euro wordt afgerond op 100.000 euro, 356.000 wordt afgerond op 400.000.

(Ex-)mandatenkampioenen

In de lijst die in 2019 gepubliceerd werd, en dus sloeg op 2017, was N-VA’er Koen Kennis de mandatenkampioen aan Vlaamse kant. Hij had er toen 36, waarvan 18 bezoldigd. Dit jaar klokt hij af op 34, waarvan 15 betaald.

Als schepen van Financiën, Mobiliteit, Toerisme, Binnengemeentelijke Decentralisatie en Middenstand in Antwerpen krijgt hij een verloning tussen 100.000 en 150.000 euro, want er staat ‘afgerond op 100.000’. Daarnaast krijgt hij als voorzitter van de raad van bestuur van Participatiemaatschappij Vlaanderen NV 27.276 euro, 15.374 euro als ondervoorzitter van de raad van bestuur van de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel NV, 1.584 euro als bestuurslid van de Intercommunale Maatschappij voor Energievoorziening Antwerpen en dan zijn er nog meerdere mandaten waarvoor hij tussen 1 en 5.000 euro krijgt.

(lees verder onder de afbeelding)

Een opvallende daling valt te noteren bij enkele andere mandatarissen die vorig jaar nog in de Vlaamse top 5 stonden. Zo was de Gentse schepen Martine De Regge (SP.A) toen tweede met 22 mandaten, waarvan 15 bezoldigd. In 2018 bleven er daarvan nog 11 - de helft - over. Daarvan waren er zeven bezoldigd. Haar vergoeding als schepen bedroeg tussen 100.000 en 150.000 euro per jaar - ‘afgerond op 100.000’ - en daarnaast kreeg ze onder meer 2.586 euro als voorzitter van de raad van bestuur van Tussengemeentelijke Maatschappij der Vlaanderen voor Watervoorziening.

Ook de burgemeester van Diksmuide, Lies Laridon (CD&V), bleef in 2018 erg actief. In 2017 had zij na Kennis en De Regge het meeste mandaten, en een jaar later had ze er slechts eentje minder. 22 zijn het er, waarvan 12 bezoldigd. Als burgemeester krijgt ze tussen 50.000 en 100.000 euro, als lid van de raad van bestuur en lid van het directiecomité van Infrax West krijgt ze daar elk jaar 2.522 en 2.103 euro bovenop. Ook haar mandaat als provincieraadslid legt haar geen windeieren, met tussen de 10.000 en 50.000 euro.

14 mandaten, waarvan 7 bezoldigd, had Marc De Pauw (Open VLD) dan weer in 2018. Dat zijn er minder dan in 2017, toen hij 21 mandaten had waarvan 14 betaalde. De burgemeester van Destelbergen kreeg in 2018 vanuit dat mandaat tussen 50.000 en 100.000 euro uitbetaald, maar verdiende evenveel als gedelegeerd bestuurder van de holding Ackermans & Van Haaren en als gedelegeerd bestuurder van Demanco NV. Daarnaast kwam er tussen 10.000 en 50.000 euro binnen als bestuurder bij Atenor NV en tussen 5.000 en 10.000 euro als bestuurder bij respectievelijk Finindus groep en Ocas NV en bestuurder bij Credibe NV.

De Brugse schepen van Energie, Onderwijs en Gezondheid bleef dat in 2018, en op die manier mocht Pablo Annys (SP.A) ook dat jaar tussen 50.000 en 100.000 euro bijschrijven op zijn rekening. Zijn aantal mandaten daalde wel: in 2017 had hij er 18 - 14 bezoldigd - maar in 2018 bleven er nog maar 8 over, maar wel allemaal betaalde. Als lid van meerdere raden van bestuur kreeg hij vergoedingen van tussen 1 en 5.000 euro.

Bekende politici

Een blik bij bekende politici leert dat zij ook nog tijd hebben voor meerdere mandaten. N-VA-voorzitter Bart De Wever heeft er bijvoorbeeld 18, waarvan 4 betaald. Hij verdient als burgemeester tussen 50.000 en 100.000 euro, en evenveel verdient hij als werknemer van de partij waar hij voorzitter van is. Daarnaast krijgt hij 120.930 euro als volksvertegenwoordiger in de Kamer en krijgt hij tussen 1 en 5.000 euro als lid van de raad van bestuur van het Antwerpse Havenbedrijf.

Een blik op de mandatenlijst van Kris Peeters leert dat de CD&V’er in 2018 drie mandaten had. Twee daarvan waren bezoldigd: als vicepremier in de federale regering kreeg hij 235.664 euro, door de extra bevoegdheden die hij als minister kreeg nadat N-VA uit de regering stapte, kwam daar nog 21.424 euro bij.

Als burgemeester van Oostende verdiende Johan Vande Lanotte (SP.A) in 2018 tussen 100.000 en 150.000 euro. Daarnaast kreeg hij nog een jaarlijks loon als buitengewoon hoogleraar aan de Universiteit Gent dat afgerond wordt op 30.000 euro.

Gwendolyn Rutten (Open VLD) kreeg als partijvoorzitter een jaarloon dat wordt afgerond op 200.000 euro. Daarnaast kreeg ze als schepen in Aarschot tussen 10.000 en 50.000 euro.

Opvallend bij Meyrem Almaci: zij kreeg volgens de mandatenlijst geen vergoeding om in 2018 voorzitter van Groen te zijn. Als volksvertegenwoordiger in de Kamer kreeg ze wel 123.855 euro. Haar andere drie mandaten waren onbezoldigd.

Premier Charles Michel (MR) had in 2018 drie mandaten. Alleen het eersteministerschap was bezoldigd: daarvoor kreeg hij jaarlijks 257.088 euro. Volgens een analyse van de cijfers in De tijd zijn er minstens 39 politici die meer verdienden dan de voormalige premier, die nu Europees president is.

Nieuwe mandatenkampioenen

De politicus met de meeste bestaalde mandaten in 2018 was volgens De tijdPieter Buyse (CD&V), de burgemeester van Dendermonde. Hij was leraar en had een zitje in enkele intercommunales, waardoor hij minstens 62.000 euro bruto verdiende in 2018.

Wat betaalde mandaten betreft komen Greet Geypen (Open VLD), schepen in Mechelen, en Paul Verbeeck (CD&V), burgemeester Van Nijlen in zijn buurt met 15 betaalde mandaten. Daarna volgen de hierboven al aangehaalde Koen Kennis en Paul Diels, burgemeester van Lille, met 14 betaalde mandaten.

Geen mandaten opgegeven

De mandatarissen op de lijst kiezen er zelf voor om die informatie bekend te maken. Ze doen dat ook bijna allemaal, op 163 personen na. Waarom die dat niet deden, is niet geweten. De bekendste naam op de ontbrekende lijst is José Happart, de 72-jarige PS’er die altijd een belangrijke rol gespeeld heeft in die partij, voorzitter van het Waals Parlement is geweest en ten tijde van de taalstrijd als burgemeester van Voeren woelige tijden meegemaakt heeft. Hij kwam de voorbije jaren in opspraak omdat hij van misbruik werd beschuldigd bij de uitoefening van zijn mandaat als voorzitter van de Luikse luchthaven. Als ex-gemeenteraadslid en ex-burgemeester zou hij naar verluidt zijn invloed daar gebruikt hebben. Het leverde hem de bijnaam ‘Don’ op, naar de leiders binnen de Italiaanse maffia.

Nog opvallende afwezigen op de lijst: de Vlaamse politica’s Jasmine Van Grieken (SP.A) uit Lommel en Ann Brusseel (Open VLD) uit Oostende.