دربارهٔ نقاد و منتقد

پنج ماه پیش بود که مطلبی مختصر دربارهٔ متنِ مصاحبه جناب عادل طالبی با دوستان شنبه‌مگ، و تعریف‌شان از بازاریابی دیجیتال نوشتم. هنوز جوهر نوشته خُشک نشده بود که جناب طالبی ذیل همان مطلب، پاسخی درج کردند. راستش خواستم پاسخکی ذیل پاسخ‌شان حواله کنم که به دو علت از پاسخ‌گویی چشم‌پوشی کردم.

یک؛ نمی‌دانستم آیا پاسخ مذبور را شخص آقای عادل طالبی درج کرده است؟ چراکه، افراد با هر نامی که دل‌شان می‌خواهد می‌توانند در ویرگول نام‌نویسی کنند؛ و هویت دیجیتالی، لزوماً بر هویت واقعی افراد دلالت ندارد. شاید، اگر مطلب را در لینکدین منتشر کرده بودم و جناب طالبی همان‌جا پاسخ داده بودند، خیالم از اینکه ایشان، خودشان هستند آسوده بود؛ و بعدتر،‌درباره پاسخ‌گویی یا پاسخ‌نگویی تصمیم‌گیری می‌کردم!

دو؛ کیفیت پاسخی که درج شده بود بیش از تصورم پایین بود. در بطن پاسخ، مواردی را لفاظی و بازی با کلمات قلمداد کرده بودند که از مهم‌ترین بحث‌های حوزه تکنولوژی است و بزرگانی مانند نواز شریف و زلنی درباره‌شان مقاله منتشر کرده‌اند؛ و به لینک‌هایی در وب‌سایت‌هایی اشاره شده بود که جنبه تجاری دارند و از منظر علمی قابل استناد نیستند؛ و از همه بدتر آنکه به‌جای تمرکز بر متن، نویسنده را نواخته بودند!

فرق است بین نقاد و منتقد، که اوّلی مُدعا را؛ و دوّمی، مُدعی را بالا و پایین، و ارزیابی می‌کند. نقّاد واقف به درونیّات نویسنده نیست و صرفا بر نوشته متمرکز است و از دایره محتوا فراتر نمی‌رود؛ اما، منتقد پا را فراتر از متن و محتوا می‌گذارد و درباره نیت‌های مکنون در ذهن نویسنده هم صحبت می‌کند.

عل‌ای‌حال،‌ اگر به‌گونه‌ای دریابم که جناب طالبی، نویسنده پاسخ مذبور است، پاسخی مبسوط و علمی تنظیم و تقدیم خواهم کرد؛ و امیدوار خواهم بود که بده‌بستانی علمی آغاز شود. شاید من به خطا نقد کرده باشم!