Russisch gerecht geeft dan toch toe: zussen die tirannieke vader doodden, handelden uit zelfverdediging

De drie Russische zussen die hun vader in 2018 na jarenlang misbruik doodden, zullen dan toch niet vervolgd worden voor moord. Dat besliste de aanklager na hevige publieke protesten tegen de vervolging van de meisjes. De aanklacht is veranderd in wettelijke zelfverdediging, een symbolisch belangrijk moment in de Russische justitie.

“Een keerpunt voor Rusland in het erkennen van de verwoestende impact van huiselijk geweld.” Zo wordt in het land gekeken naar de beslissing die vandaag viel in het Khachaturyan-proces. De drie zussen Krestina, Angelina en Maria Khachaturyan – destijds 17, 18 en 19 jaar oud – brachten hun vader in juli 2018 om het leven. De 57-jarige Mikhail, een Russische maffiabaas, had zijn dochters jarenlang emotioneel, fysiek en seksueel misbruikt, vernederd en bedreigd. Nadat hun moeder was weggelopen, bleven de meisjes alleen achter met de man.

Na opnieuw een dag vol geweld, verdoofden ze hun vader door slaapmiddelen te mengen in zijn eten, en vielen hem aan terwijl hij in zijn fauteuil was ingedommeld. De man probeerde nog naar buiten te kruipen, maar overleed aan zijn verwondingen. Moord met voorbedachten rade, oordeelde de Russische onderzoekscommissie. Twee zussen werden in verdenking gesteld en riskeerden acht tot twintig jaar cel, de jongste zus werd ontoerekeningsvatbaar verklaard.

De zaak ontketende een storm aan reacties bij mensenrechtenactivisten wereldwijd. Meer dan 350.000 mensen ondertekenden een petitie om de meisjes vrij te krijgen. De Russische journaliste Ksenia Sobchak, presidentskandidate in 2018, reageerde: “Als de Khachaturyan-zussen worden opgesloten voor moord, zal dat een blamage zijn voor het Russische gerecht. De meisjes waren de slachtoffers van een vader met bewezen mentale problemen. Ze vochten voor hun leven, eigenlijk hadden ze geen andere keuze.” Nu de aanklacht officieel veranderd is naar wettelijke zelfverdediging, riskeren de meisjes geen gevangenisstraf meer.

Juridisch probleem

Huiselijk geweld is een problematisch juridisch gegeven in Rusland: slachtoffers hebben geen wettelijke bescherming, en de politie behandelt klachten vaak als een ‘familiezaak’ die ook zo moet worden opgelost. Sommige experts zeggen dat tot 80 procent van de Russische vrouwen die een gevangenisstraf uitzitten voor moord, handelden uit zelfverdediging bij huiselijk geweld of misbruik.