Ανακυκλώνει το έκτρωμα της Φυλής ο Γ. Πατούλης

Παρά τις εξαγγελίες για ενίσχυση της ανακύκλωσης, με τον νέο περιφερειακό σχεδιασμό όλα τα σκουπίδια του Λεκανοπεδίου θα καταλήγουν και πάλι, τουλάχιστον μέχρι το 2025, στον... γνωστό προορισμό της υποβαθμισμένης Δυτικής Αττικής. Υπέρμαχος της καύσης δηλώνει ο Κ. Χατζηδάκης.

Σκουπίδια στη Φυλή για πάντα, με νέα μονάδα και με εργολάβους προωθεί η Περιφέρεια Αττικής, με το ερώτημα της καύσης να αιωρείται στην -ήδη άκρως μολυσμένη- ατμόσφαιρα της Δυτικής Αττικής. Αν και ο περιφερειάρχης Αττικής ανακοίνωσε χθες από τον χώρο του Ζαππείου την έναρξη δράσεων «επιθετικής» ανακύκλωσης με στόχο «να μειώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τα σκουπίδια που θάβονται στη Φυλή», προκύπτει από τις εξαγγελίες του Γ. Πατούλη ότι η εν λόγω εγκατάσταση θα παραμείνει ο βασικός αποδέκτης των απορριμμάτων της πολυπληθέστερης περιφέρειας της χώρας.

Με τις αλλαγές που προωθεί η περιφερειακή αρχή στο πλαίσιο της αναθεώρησης του περιφερειακού σχεδίου (ΠΕΣΔΑ) διαχείρισης των αποβλήτων της Αττικής, μειώνονται κατά το ήμισυ οι προς δημιουργία Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ), η Φυλή θα συνεχίσει να αποδέχεται τουλάχιστον για μια τετραετία τα προς ταφή απορρίμματα της Αττικής και από εκεί και πέρα θα είναι αυτή που θα «απορροφά» εσαεί τα προς επεξεργασία απορρίμματα και του Κεντρικού Τομέα (δηλαδή του πιο πυκνοκατοικημένου τμήματος της Αττικής) με μονάδα που «θα εκτελεστεί ως έργο ΣΔΙΤ», όπως αποσαφήνισε ο περιφερειάρχης, ενώ το Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης (ΕΜΑΚ) Λιοσίων, που βρίσκεται εντός των εγκαταστάσεων της Φυλής, θα δέχεται από φέτος αυξημένες ποσότητες βιοαποβλήτων.

Υπενθυμίζεται ότι ήδη τρέχει στο πλαίσιο της αυγουστιάτικης απόφασης του Ενιαίου Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) -υπ’ αριθμόν 248/2019- η επέκταση του ΧΥΤΑ Φυλής, που στα επίσημα έγγραφα περιγράφεται ως «α΄ φάση αποκατάστασης της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής και μεταβατικής διαχείρισης αποβλήτων». Με τον διαγωνισμό, ο περιφερειάρχης υπολόγισε ότι η χωματερή της Φυλής θα παραμείνει ανοιχτή «για τα επόμενα 4-5 χρόνια», καθώς «αν και ο ΧΥΤΑ αυτός έχει ελάχιστο χρόνο ζωής», «δεν υπάρχει καμία άλλη εναλλακτική διαχείριση σήμερα», μέχρι να δημιουργηθούν οι νέες ΜΕΑ, κάτι που υπολογίζεται να γίνει το 2025.

Η δέσμευση του περιφερειάρχη περιορίστηκε στο «να πάψει η Φυλή να λειτουργεί ως ΧΥΤΑ για πάντα», ενώ ο σχεδιασμός του προβλέπει τη λειτουργία της Φυλής ως χώρου υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ).

Οι τρεις μονάδες

Σύμφωνα με όσα περιέγραψε ο κ. Πατούλης για το νέο σχέδιο της Περιφέρειας, θα κατασκευαστούν τρεις ΜΕΑ, για τις ανάγκες:

α) του Κεντρικού Τομέα στη Φυλή. Θα συμμετάσχουν ιδιώτες. Ο φάκελος θα υποβληθεί στην αρμόδια διυπουργική επιτροπή το β΄ εξάμηνο του 2020, με ορίζοντα ολοκλήρωσης του έργου το 2025.

β) του Πειραιά στο Σχιστό. Εργο επίσης με ΣΔΙΤ, με αντίστοιχο χρονοδιάγραμμα υποβολής φακέλου και ολοκλήρωσης του έργου.

γ) της Βορειοανατολικής Αττικής στο Γραμματικό. «Πράσινη» χαρακτηρίζει την εν λόγω μονάδα η περιφερειακή αρχή, η οποία θα κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο, με δημοπράτηση ώς το τέλος Μαΐου και ολοκλήρωση το 2025.

Εντός των ΜΕΑ, για αρχή, θα δημιουργηθούν Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ). Πρόσθετες νέες ΜΕΒΑ εξαγγέλθηκαν σε «κατάλληλους χώρους εντός Αττικής, διαδημοτικές όπου είναι δυνατόν». Αγνωστο, προς το παρόν, το μέγεθος των ποσοτήτων που θα διαχειριστούν οι νέες ΜΕΑ και ΜΕΒΑ (δηλαδή η δυναμικότητα).

Πάντως άμεσα, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη, θα αναβαθμιστεί η δυναμικότητα του ΕΜΑΚ Λιοσίων για την επεξεργασία βιοαποβλήτων. Αυτήν τη στιγμή η Αττική παράγει βιοαπόβλητα 825.000 τόνων/έτος. Στόχος της περιφέρειας είναι εντός του 2020 έως 120.000 τόνοι βιοαποβλήτων (περίπου 15% του συνόλου) να προδιαλέγονται στην πηγή και να οδηγούνται στο ΕΜΑΚ. Απώτερος στόχος, 330.000 τόνοι (40%) να οδηγούνται στο ΕΜΑΚ έως το 2025.

Από τις εξαγγελίες του περιφερειάρχη προκύπτει ότι μειώνονται ουσιαστικά σε τρεις οι έξι νέες μονάδες που προβλέπει το υφιστάμενο -και προς αναθεώρηση- ΠΕΣΔΑ και χωροθετούνται σε Σχιστό και Γραμματικό και, βεβαίως, την Φυλή - την ώρα που τα κινήματα διεκδικούν το κλείσιμό της! Δεν έγινε αναφορά στις ΜΕΒΑ που είχαν δρομολογηθεί για Μαρκόπουλο και Μέγαρα, με ανοιχτό το ενδεχόμενο να μη συμπεριληφθούν στον σχεδιασμό. Με εξαίρεση το Γραμματικό, ουδεμία αναφορά για ΧΥΤΥ από τον κ. Πατούλη, που ξεκαθάρισε παράλληλα ότι «δεν υφίσταται ζήτημα αξιοποίησης παλιών λατομείων ως ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ».

«Συνεπώς», σχολιάζει η συλλογικότητα «Δυτικό Μέτωπο» για τον σχεδιασμό που ανακοίνωσε ο περιφερειάρχης, «ο μοναδικός χώρος τελικής διάθεσης στην Αττική θα είναι ο ΧΥΤΑ Φυλής, ο οποίος από κάποια στιγμή και μετά θα δέχεται τα υπολείμματα των μονάδων επεξεργασίας (λες και τα υπολείμματα των σκουπιδιών δεν είναι σκουπίδια), αν και εφόσον προχωρήσει το πρόγραμμα ανακύκλωσης.

Με άλλα λόγια, η εγκατάσταση της Φυλής θα φιλοξενεί τη μεγαλύτερη χωματερή του κόσμου, το μεγαλύτερο εργοστάσιο επεξεργασίας παγκοσμίως και τη μοναδική στην Αττική μονάδα επεξεργασίας βιοαποβλήτων». Η συλλογικότητα κάνει λόγο για περιβαλλοντικό ρατσισμό: «Είναι πλέον απολύτως καθαρό πως η επιλογή τού “όλα στη Φυλή” γίνεται με καθαρά κοινωνικά-ταξικά κριτήρια. Οι φτωχοί να φάνε τη ρύπανση!».

Ερχεται καύση

Και τη στιγμή που ο περιφερειάρχης εξήγγειλε «επιθετική ανακύκλωση», ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κ. Χατζηδάκης, μιλώντας στο Ζάππειο εμφανίστηκε επιθετικά υπέρ της ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων, δηλαδή της καύσης τους, κατηγορώντας για «λαϊκισμό» κάθε αντίθετη φωνή. «Κουβεντιάζουμε εδώ και χρόνια για την ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμμάτων και υπάρχει “ιδεολογική συζήτηση”», είναι ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα της ομιλίας του – προπομπός των αλλαγών που ετοιμάζει η κυβέρνηση ενόψει αναθεώρησης του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ).

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», εκκρεμούν αιτήματα για επέκταση και στην αξιοποίηση απορριμμάτων μέσω καύσης από διαχειριστές των μονάδων που ήδη λειτουργούν με ΣΔΙΤ. Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη, «η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να πορευτεί γρήγορα και αποφασιστικά σε μια οριζόντια λύση για τη διαχείριση των απορριμμάτων σε όλη την Ελλάδα», με την αρχή να γίνεται από τη «μαύρη τρύπα» της Αττικής.

Αν και ο κ. Πατούλης δεν ανέφερε την καύση στον σχεδιασμό του, υπενθυμίζεται ότι στη συνάντηση εργασίας που έγινε τον περασμένο Σεπτέμβρη παρουσία των δημάρχων ή εκπροσώπων των 66 δήμων της Αττικής, ο περιφερειάρχης προανήγγειλε -ανάμεσα σε άλλες- υποδομές για μονάδες επεξεργασίας υπολειμματικών σύμμεικτων απορριμμάτων και υπολειμμάτων για προετοιμασία για ενεργειακή αξιοποίηση. «Τώρα να στοιχηματίσουμε πως και οι μονάδες καύσης που σχεδιάζουν θα γίνουν στη Δυτική Αττική; Μάλλον δεν χρειάζεται», ήταν το σχόλιο του «Δυτικού Μετώπου».

Απορριμματοφόρα και καφέ κάδοι στους δήμους

Στόχο να αυξηθεί εντός του έτους η ανάκτηση των απορριμμάτων στο 15% -από ποσοστό μικρότερο του 5% σήμερα- θέτει ο σχεδιασμός του περιφερειάρχη Αττικής, Γ. Πατούλη, για την ανακύκλωση. Απώτερος στόχος, «να είμαστε σε θέση ώς το 2025 να διαχειριζόμαστε τα σκουπίδια μας με σύγχρονο τρόπο, χωρίς να τα θάβουμε χωρίς επεξεργασία». Στις προτεραιότητες που περιέγραψε βρίσκεται μια «καθολική κλιμακωτή εφαρμογή συστήματος διαλογής στην πηγή». Σύμφωνα με τον κ. Πατούλη, μεταξύ άλλων, με το σχέδιό του: ● Ενισχύεται το δίκτυο καφέ κάδων, με εισαγωγή του σε όσους δήμους δεν διαθέτουν σήμερα. Εως τον Ιούνιο ο ΕΔΣΝΑ θα προμηθευτεί και θα διαθέσει στους δήμους 80 νέα απορριμματοφόρα και 9.000 καφέ κάδους για συλλογική βιοαποβλήτων. ● Δίνεται βαρύτητα στην ανακύκλωση συσκευασιών (στην Αττική παράγονται ετησίως 510.000 τόνοι απορριμμάτων από συσκευασίες). Σταδιακά τη διετία 2020-2021 σχεδιάζεται να δημιουργηθούν σε συνεργασία ΕΔΣΝΑ και δήμων 1.000 «γωνιές ανακύκλωσης», σε στοχευμένα σημεία, όπως σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες, αθλητικούς χώρους κ.ά. Ως το τέλος Μαΐου επιδιώκεται να λειτουργήσουν ως κινητά «πράσινα σημεία» 60 φορτηγά για τη συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών. ● Δρομολογείται προμήθεια νέου εξοπλισμού από τον ΕΔΣΝΑ που θα διατεθεί στους δήμους για τη βελτίωση της αποκομιδής ογκωδών απορριμμάτων. ● Δημιουργείται «Παρατηρητήριο Ανακύκλωσης» απ’ όπου οι πολίτες, επισκεπτόμενοι την ιστοσελίδα του ΕΔΣΝΑ, θα μπορούν να παρακολουθούν τις αποδόσεις των δήμων της Αττικής στην ανακύκλωση και τη συλλογή βιοαποβλήτων. ● Προβλέπεται υποστήριξη των δήμων με 1,32 εκατ. ευρώ (20.000 ευρώ ανά δήμο) και τεχνική βοήθεια από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) Αττικής, προκειμένου να επικαιροποιήσουν τα τοπικά τους σχέδια και να μεριμνήσουν για τη διαχείριση βιοαποβλήτων. ● Δρομολογείται εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών σε θέματα ανακύκλωσης.