Premier skierował do TK wniosek ws. oceny niezależności KRS przez sądy

Premier Mateusz Morawiecki zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem, czy sądy mogą stwierdzać nieważność postępowań w oparciu o ocenę prawidłowości procedury wyłaniania kandydatów na sędziów przeprowadzanej przez Krajową Radę Sądownictwa.

Wniosek premiera został skierowany do TK w czwartek. Szef rządu zwrócił się w nim o zbadanie zgodności z konstytucją przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, Kodeksu postępowania karnego i ustawy o Sądzie Najwyższym w zakresie ukształtowanym przez uchwałę trzech Izb SN z 23 stycznia. W ocenie Mateusza Morawieckiego, uchwała została podjęta z naruszeniem przepisów.

Chodzi o uchwałę podjęta w ubiegły czwartek przez trzy Izby SN: Cywilną, Karną i Pracy, z której wynika, że nienależyta obsada SN, sądu powszechnego i wojskowego jest wtedy, gdy w jego składzie znajduje się osoba wyłoniona przez KRS w obecnym składzie.

Co jest we wniosku Mateusza Morawieckiego?

Zobacz również:

Duda: Podejmuję decyzję, aby wstrzymać się z nominacjami sędziowskimi

Według premiera zaskarżone przez niego przepisy w podanym zakresie są niezgodne z Konstytucją, ponieważ wprowadzają możliwość badania przez sądy, czy skład lub sposób wyboru członków KRS albo przebieg procedury poprzedzającej powołanie sędziego przez prezydenta były prawidłowe.

Zdaniem Mateusza Morawieckiego takie uprawnienie sądów, nie ma oparcia w Konstytucji i wkracza bezpośrednio w kompetencje TK. Premier podkreślił też we wniosku, że norma prawna zrekonstruowana w uchwale przez Sąd Najwyższy jest potencjalnym przedmiotem kontroli konstytucyjności dokonywanej przez Trybunał.

Jak powiedziała w piątek PAP rzecznik rządu Piotr Müller wniosek premiera "ma rozstrzygnąć kwestię tego, czy SN w ogóle miał kompetencje do tego, aby podważać w swojej uchwale status sędziów, bo został wykorzystany do tego przepis, który dotyczy wyłączania sędziów w konkretnych składach orzekających". Jak dodał, premier uznał to za niezgodne z konstytucją i poprosił TK o rozstrzygnięcie tej kwestii.

Co jest we wniosku Andrzeja Dudy?

Zobacz również:

Sędzia Zaradkiewicz w uzasadnieniu: uchwała trzech Izb SN aktem "schizmy prawnej"

W ubiegłym tygodniu wnioski do TK po uchwale trzech Izb SN złożył prezydent Andrzej Duda i Krajowa Rada Sądownictwa.

Prezydent zwrócił się do TK o zbadanie, czy możliwe jest stwierdzanie nieważności postępowań w oparciu o ocenę prawidłowości procedury wyłaniania kandydatów na sędziów przeprowadzanej przez KRS. Zapytał też, czy na podstawie przepisu ustawy o SN przedmiotem zagadnienia prawnego rozstrzyganego przez ten SN może być ocena prawidłowości obsady sądu i ważności jego orzeczeń, kiedy w składzie sądu jest osoba wyłoniona przez aktualną KRS.

Zobacz również:

Sędziowie jak żołnierze i „youtuber Kononowicz”. Izba Dyscyplinarna SN znowu orzeka

Z kolei KRS skierowała do TK wniosek o stwierdzenie niekonstytucyjności przepisów pozwalających uznać, że sędzia powołany przez prezydenta na wniosek Rady w obecnym składzie jest sędzią nieuprawnionym. Wniosła też o zabezpieczenie poprzez stwierdzenie nieskuteczności czwartkowej uchwały trzech izb SN do rozstrzygnięcia sprawy przez Trybunał.

Uchwała trzech Izb SN została podjęta w związku z zagadnieniem skierowanym przez I prezes tego sądu Małgorzatę Gersdorf.

Również marszałek Sejmu Elżbieta Witek skierowała do TK wniosek o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Sejmem a SN oraz prezydentem RP a SN. Chodzi m.in. o przepisy konstytucji odnoszące się do podziału władz i powoływania sędziów.

W związku z wnioskiem marszałek Witek TK wydał postanowienie, zgodnie z którym do czasu rozstrzygnięcia tego wniosku wstrzymane jest stosowanie uchwały trzech Izb SN, począwszy od dnia jej wydania. TK ma zająć się wnioskiem marszałek Sejmu w pełnym składzie 25 lutego.