Bestcena nie sprzedawała telefonów. Wynajmowała je i niewykluczone, że klienci będą musieli je oddać
by Mateusz NowakPopularny sklep bestcena.pl, który sprzedawał smartfony najtaniej w Polsce, wstrzymał sprzedaż. Urząd Skarbowy zablokował konto firmy, ale problem może dosięgnąć również klientów Bestceny. Według regulaminu Bestcena nie sprzedawała smartfonów, a wynajmowała je konsumentom. Zatem smartfony są nadal własnością Bestceny.
UWAGA: Druga Bestcena? Kupiła smartfon na Dragonist.pl i zamiast faktury dostała info o kaucji
Bestcena ma problem
To raczej nie jest rutynowa kontrola Urzędu Skarbowego. Zwykła kontrola nie wiąże się z zablokowaniem konta firmy i wstrzymaniem sprzedaży. Dlatego podejrzenia padają na to, czy Bestcena odprowadzała VAT – o czym pisze Bezprawnik:
Od 9 stycznia do dzisiaj znacząco urosły ceny dla wszystkich produktów. Można założyć, że podwyżka wynosi mniej więcej 23%. A tyle wynosi stawka VAT na produkty sprzedawane w Bestcenie. Przykładowo iPhone 8+ z pamięcią 128GB 9 stycznia kosztował 2715 zł. Teraz kosztuje 3453 zł. Tak jakby ktoś postanowił doliczyć VAT do wartości produktu.
Budzi to poważne wątpliwości do tego, co aktualnie dzieje się w sklepie. Niedawno pisaliśmy o problemach z uzyskaniem faktury od Bestcena.pl. Zastanawialiśmy się, czy przypadkiem nie jest to wynikiem niejasności w odprowadzaniu podatku VAT przez zagraniczny podmiot, na który był zarejestrowany sklep Bestcena.pl. Możemy się domyślać, że urząd skarbowy w końcu powiedział dość i postanowił poddać firmę szczegółowej kontroli. Jak informowaliśmy straty w podatku VAT mogły wynosić nawet kilkanaście milionów złotych.
Klienci mogą mieć problem
Jeśli kontrola Urzędu Skarbowego zakończy się niepomyślnie dla Bestceny i wykaże np. nieodprowadzanie podatku VAT lub inne poważne błędy w prowadzeniu działalności, to problem może dosięgnąć również klientów.
Według regulaminu dostępnego na stronie bestcena.pl klienci mogli nie dokonywać zakupu sprzętu, a jedynie wynajmować sprzęt i wpłacać kaucję.
Regulamin i warunki dla konsumentów, są koszmarnie długie. Przy próbie skopiowania go do dokumentu ma aż 63 strony A4. Dokładniej licząc 142 tysiące znaków, co przekłada się na 19 tys. słów. Średnia prędkość czytania to jakieś 200 słów na minutę, czyli na przeczytanie regulaminu Bestceny klient potrzebował 95 minut. Wątpię, aby którykolwiek z klientów Bestceny się na to zdecydował. Bo gdyby przeczytał, to pewnie by nie kupił, ponieważ w regulaminie jest cała masa zapisów, które w mojej ocenie powinny wzbudzić uwagę, obawy i kontrowersje.
Oto one:
1.2 Stosunek prawny powstały na podstawie niniejszych Ogólnych Warunków i związany z czynnościami prawnymi stanowi stosunek najmu, na podstawie którego Najemca wynajmuje od Wynajmującego towary dokładnie określone w danym zamówieniu (zwanym dalej wyłącznie „Umową”), przy czym bardziej szczegółowe warunki Umowy określają niniejsze Ogólne Warunki i inne powiązane czynności prawne mające na celu zawarcie Umowy, dokonywane przez Umawiające się Strony przed zawarciem Umowy i/lub podczas zawierania Umowy. Towary oferowane do wynajęcia można wybrać, przeglądając katalog oferowanych towarów na naszej stronie internetowej https://bestcena.pl.
Chociaż kontrowersyjny zapis ma numer 1.2, to nie znajduje na szczycie strony regulaminu. Zanim Bestcena przechodzi do pokazania klientowi warunków handlowych oferty dla osób będących konsumentami, prezentuje inny długi regulamin, który trochę usypia czujność.
Powyższy może zostać zinterpretowany tak, że Bestcena nie sprzedaje smartfonów i innej elektroniki użytkowej. Ona je tylko wynajmuje klientom.
2.6 Umowa jest umową będącą wynikiem potwierdzenia zamówienia Najemcy i jego przyjęcia przez Wynajmującego, której treścią jest wynajem odpowiednich towarów, rzeczy ruchomych lub innych materialnych lub niematerialnych wartości majątkowych, co skutkuje obowiązkiem Wynajmującego przekazania Najemcy Przedmiotu Najmu i rodzi dalsze zobowiązania zgodnie z Umową i Ogólnymi Warunkami, zaś po stronie Najemcy istnieje obowiązek przyjęcia Przedmiotu Najmu, dbania o niego i postępowania z nim zgodnie z Umową i Ogólnymi Warunkami oraz zapłaty ceny i wykonania innych zobowiązań zgodnie z Umową i Ogólnymi Warunkami. Poprzez zawarcie Umowy Wynajmujący przenosi na Najemcę prawo do korzystania z Przedmiotu Najmu w uzgodnionym terminie.
2.7 Zamówienie stanowi elektroniczną formę zamówienia usług przez Najemcę od Wynajmującego za pośrednictwem Strony lub inną formę wyrażenia woli przez Najemcę zawarcia Umowy z Wynajmującym o wyżej wymienionej treści, np. przez telefon, emailem lub za pomocą innych środków zdalnej komunikacji. W zamówieniu Najemca zobowiązuje się do należytego wywiązywania się z obowiązków zgodnie z Umową oraz potwierdza, że jest świadomy treści Umowy oraz rodzaju nawiązanego stosunku prawnego między Wynajmującym a Najemcą i że jest on zobowiązany do zapłaty ceny i kaucji. Wysyłając Zamówienie i zaznaczając odpowiednie pole w Zamówieniu, Najemca jednocześnie potwierdza, że zapoznał się z treścią niniejszych Ogólnych Warunków, przeczytał je i zrozumiał oraz zobowiązuje się do ich przestrzegania.
W tych punktach najem pojawia się ponownie. Konsument dostaje potwierdzenie, że sprzęt wynajmuje, że powinien o niego dbać i musi zapłacić cenę i kaucję. W regulaminach normalnych sklepach z elektroniką takich zapisów nie ma.
2.9 Przedmiotem Najmu są towary, rzeczy ruchome lub inne majątkowe wartości materialne lub niematerialne, które można określić i które mogą być Przedmiotem Najmu, tak aby nie było wątpliwości co do ich charakteru i określenia. Przedmiotem Najmu w związku z konkretną umową jest zawsze Przedmiot Najmu określony w odpowiednim Zamówieniu Najemcy, wobec którego Najemca okazał swoje zainteresowanie na Stronie poprzez Zamówienie oraz jego wysłanie do Wynajmującego.
2.10 Sprzedaż w związku z Umową oznacza zawsze sprzedaż Usługi, niezależnie od tego, czy termin ten jest używany w jakimkolwiek znaczeniu i kontekście w odniesieniu do Najemcy oraz niezależnie od środków komunikacji.
Bestcena podkreśla, że wynajmuje towary i rzeczy ruchome oraz, że w sklepie bestcena.pl sprzedaż oznacza sprzedaż usługi. Kupujemy usługę wynajmu, a nie produkt, tak jak ma to miejsce w innych sklepach.
2.14 Data na dokumentach wystawionych w związku z Umową jest datą, od której Umowa staje się ważna, gdy Najemca przyjmuje Przedmiot Najmu, czyli jest to inna data niż data Zamówienia.
Bestcena podkreśla, że konsument jedynie przyjmuje przedmiot. Nie nabywa go.
Za co zatem płacimy? Oczywiście za wynajem
2.15 Cena jest kwotą czynszu, która musi zostać zapłacona przez Najemcę za korzystanie z Przedmiotu Najmu w oparciu o Umowę z Wynajmującym w trybie i na warunkach określonych w Umowie i Ogólnych Warunkach. Cena jest również opłatą za wszystkie Usługi wykorzystywane przez Najemcę i świadczone przez Wynajmującego. Cena za wynajem Przedmiotu Najmu wynosi 0,02 EUR rocznie (o ile nie ustalono inaczej) w okresie obowiązywania Umowy, przy czym Ceny za wynajem są zawarte w fakturze wystawionej przez Wynajmującego, która zostaje dostarczona Najemcy w sposób określony w Ogólnych Warunkach. Cena jest zawsze rozumiana jako Kaucja, tj. pierwsza płatność dokonywana przez Najemcę lub Klienta Usług na rzecz Wynajmującego.
2.16 Kaucja jest to kwota, którą Najemca musi wpłacić Wynajmującemu przy zawieraniu Umowy i która służy wyłącznie jako zabezpieczenie w przypadku zdarzeń nadzwyczajnych, które mogą, ale nie muszą zaistnieć w przyszłości w okresie obowiązywania umowy (np. uszkodzenie, utrata lub inna deprecjacja Przedmiotu Najmu). Kaucja jest kwotą podlegającą zwrotowi, jeśli zostały spełnione warunki Umowy i Ogólne Warunki. Kaucja jest otrzymywana bezpośrednio przez Wynajmującego lub przez Przedstawiciela Handlowego w imieniu i na rzecz Wynajmującego lub przez osobę trzecią w imieniu i na rzecz Wynajmującego, przez Przedstawiciela Handlowego lub osobę trzecią. Wysokość kaucji jest określana przez Wynajmującego lub przez Przedstawiciela Handlowego lub osobę trzecią wyznaczoną przez Wynajmującego, a jej wstępna kwota jest podana w katalogu towarów, zaś ostateczna kwota podana w potwierdzeniu Zamówienia. Po otrzymaniu kaucji Wynajmujący wystawia Najemcy pisemne potwierdzenie, które może być również zwane fakturą.
Czynsz i kaucja są to pojęcia znane każdemu, kto kiedyś cokolwiek wynajmował. W regulaminie Bestceny pojawiają się wiele razy.
W regulaminie możemy wyczytać, że „faktura” jest fakturą tylko z nazwy. Naprawdę jest tylko potwierdzeniem otrzymania kaucji.
5.10 Najemca zobowiązany jest do unikania korzystania z Przedmiotu Najmu w sposób powodujący poważne szkody, przede wszystkim w drodze narażenia Przedmiotu Najmu na nieodpowiednie warunki zewnętrzne. Najemca jest zobowiązany do dbania o Przedmiot Najmu, aby nie został on skradziony, zgubiony, uszkodzony ani zniszczony. Ubezpieczenie Przedmiotu Najmu przed zgubieniem, uszkodzeniem i zniszczeniem ponosi w całości Najemca na własny koszt.
5.12 Najemca jest zobowiązany do dbania o Przedmiot Najmu i właściwego troszczenia się o niego oraz zapewnienia zwykłej konserwacji Przedmiotu Najmu zgodnie z procedurami producenta określonymi dla Przedmiotu Najmu. Najemca ponosi pełną odpowiedzialność, jeżeli korzysta z Przedmiotu Najmu w sposób wykraczający poza zalecenia i instrukcje producenta danego Przedmiotu Najmu lub gdy Przedmiot Najmu jest wykorzystywany do innego celu niż zamierzony.
Bestcena kilka razy przypomina, że o sprzęt należy dbać. Tak bardzo im na tym zależy, ponieważ sprzęt nadal jest ich własnością.
5.13 Najemca zobowiązany jest do poinformowania Wynajmującego o wszystkich faktach związanych z Przedmiotem Najmu i Usługami, które mogą mieć znaczenie dla korzystania z Przedmiotu Najmu i właściwego świadczenia Usług. Najemca jest przede wszystkim zobowiązany do poinformowania Wynajmującego do 15 lutego każdego roku kalendarzowego obowiązywania Umowy o stanie technicznym Przedmiotu Najmu według stanu na koniec poprzedniego roku kalendarzowego, poprzez wypełnienie formularza, który można znaleźć na Stronie lub poprzez wydrukowanie i dostarczenie wypełnionego formularza na adres Przedstawiciela Handlowego. Najemca jest jednocześnie zobowiązany do poinformowania Wynajmującego lub Przedstawiciela Handlowego bez zbędnej zwłoki o zmianie danych identyfikacyjnych, w szczególności adresu i adresu elektronicznego.
Coś czuję, że żaden z klientów Bestceny nie stosował się do tego punktu regulaminu. A to nieładnie. Najemcę należy informować o stanie technicznym jego własności.
Czas najmu, zwrot sprzętu i jego dalsza sprzedaż
Wiemy już, że według cytowanego regulaminu Bestcena świadczy usługi wynajmu. Klientów Bestceny Wynajmujących interesuje pewnie, jak długo mogą korzystać ze sprzętu.
12.1 Umowa zostaje zawarta na czas nieokreślony od dnia wydania Przedmiotu Najmu Najemcy i wpłaty Kaucji, o ile niniejsze Ogólne Warunki nie stanowią inaczej.
Umowa na czas nieokreślony może wydawać się dobrą wiadomością. Klienci, którzy myślą, że kupili coś na Bestcenie, mogą korzystać z wynajętego sprzętu, tak długo, jak chcą.
Problem jest jednak inny. Sprzęt cały czas pozostaje własnością Bestceny i należy o niego dbać. Dbać, ale nie naprawiać, sprzedawać, itd.
5.11 Najemca nie ma prawa w żaden sposób ingerować w Przedmiot Najmu ani dokonywać zmian w Przedmiocie Najmu, jego modyfikacji i napraw. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek wad Przedmiotu Najmu, Najemca zobowiązany jest niezwłocznie poinformować o tym fakcie Wynajmującego i/lub Przedstawiciela Handlowego oraz wskazać, jakie usterki wystąpiły w Przedmiocie Najmu i umożliwić kontrolę Przedmiotu Najmu, jeżeli Wynajmujący/Przedstawiciel Handlowy wyraźnie nie określi żadnego innego sposobu ustalenia i usunięcia wady, np. zgodnie z instrukcjami dotyczącymi postępowania zgodnie z Procedurą Gwarancyjną.
W związku z cytowanymi wyżej zapisami, nie wolno również sprzedawać sprzętu pochodzącego z Bestceny. Odsprzedanie cudzej własności to według polskiego prawa przywłaszczenie, które w zależności od wartości przedmiotu może być uznane za wykroczenie lub przestępstwo.
Jeśli wartość przywłaszczonego mienia była wyższa niż 1/4 minimalnego wynagrodzenia, to mamy do czynienia z przestępstwem ściganym z urzędu. Minimalne wynagrodzenie ustanowiono w 2020 r. na poziomie 2600 zł. 1/4 z tej kwoty, to 650 zł.
Można zatem interpretować sprawę w ten sposób – jeśli sprzedałeś lub odsprzedałeś komuś produkt pochodzący z Bestceny za ponad 650 zł, to popełniłeś przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego.
Problem może mieć osoba, która kupiła sprzęt od kogoś, kto miał go z Bestceny. Jeśli jego wartość przekroczyła 650 zł, to możemy założyć, że doszło do przestępstwa – przywłaszczenia. Zakup rzeczy uzyskanej za pomocą czynu zabronionego jest natomiast paserstwem.
Za przywłaszczenie w polskim prawie grozi kara zależna od wartości przedmiotu. Za rzecz tańszą niż 1/4 minimalnego wynagrodzenia przewidziano areszt do 30 dni, karę ograniczenia wolności lub grzywnę. W przypadku droższych przedmiotów karę pozbawienia wolności do lat 3. Jeśli zinterpretowanoby, że Bestcena powierzyła konsumentowi sprzęt, to za sprzedaż powierzonego telefonu grozi od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności.
Za paserstwo przewidziano karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5, w typie kwalifikowanym od roku do lat 10, w uprzywilejowanym – do lat 2, ograniczenie wolności lub grzywnę.
Niewykluczone, że w toku przyszłych postępowań i działań chociażby Urzędu Skarbowego umowy najmu zostaną rozwiązane. Rozwiązanie umów nie powinno jednak skutkować zwrotem wynajmowanego sprzętu.
17.6 Jeżeli Najemca nie wyraża zgody na istotną Zmianę Warunków Umowy, ma prawo odstąpić od Umowy bez żadnych sankcji najpóźniej w terminie jednego miesiąca od powiadomienia o danej istotnej zmianie. Powyższe pozostaje bez wpływu na zwrot Przedmiotu Najmu i prawa związane ze zwrotem Kaucji oraz uwzględnienie roszczeń Wynajmującego w Kaucji.
Według regulaminu rozwiazanie umowy ze względu na brak akceptacji nowych warunków nie skutkuje koniecznością zwrotu sprzętu.
17.12 Uregulowania tej części stosuje się w ten sam sposób do zmian i ważności Cennika oraz, w zależności od przypadku, zmian odrębnych warunków umownych, jeżeli zostały wydane przez Wynajmującego, o ile nie postanowiono inaczej. Obowiązujący i aktualny Cennik stanowi załącznik do Ogólnych Warunków i jest również publikowany na stronie internetowej. Zmiany Cennika są publikowane na stronie internetowej.
Co ciekawe, według regulaminu każda zmiana w cenniku na bestcena.pl może być uznana za powód do rozwiązania umowy najmu. Może to być jakaś furtka dla konsumentów, którzy myślą, że kupili coś w Bestcenie, a tak naprawdę tylko to wynajmują. I chyba warto z tej możliwości skorzystać, ponieważ – przypominam – „Cena za wynajem Przedmiotu Najmu wynosi 0,02 EUR rocznie (o ile nie ustalono inaczej) w okresie obowiązywania Umowy”.
Na koniec najczarniejszy scenariusz
Nie można wykluczyć, że jeśli kontrola Urzędu Skarbowego zakończy się niekorzystnie dla Bestceny, to dojdzie do zajęcia majątku firmy. A przecież telefony, które wynajmują klienci nadal są jej własnością. Wtedy to Urząd Skarbowy lub komornicy mogliby upominać się u wszystkich klientów Bestceny o zwrot sprzętu lub kwoty będącej jego równowartością.