Επιμένει η κυβέρνηση, επιφυλάσσεται η Ε.Ε. για τους φράχτες

Αποφασισμένη να προχωρήσει στη σοβαρά προβληματική εγκατάσταση φραγμάτων στη θάλασσα είναι η Νέα Δημοκρατία ● Μόνο οι ενδεχόμενες αντιρρήσεις από την Ε.Ε. για την κατάφωρη παρεμπόδιση προσφύγων να αιτούνται άσυλο μπορούν να ματαιώσουν το σχέδιο.

Επιβεβαίωσε χθες η κυβέρνηση την ειλημμένη απόφασή της για τη χρησιμοποίηση των ρατσιστικών πλωτών φραγμάτων με στόχο την ανάσχεση των προσφυγικών ροών. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας ανέφερε ότι το μέτρο θα δοκιμαστεί πιλοτικά ώστε να δούμε «αν πρόκειται να φέρει τα αποτελέσματα που θέλουμε με ασφάλεια».

Προσεκτικός στη διατύπωσή του, ο υπουργός Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος δεν παρέλειψε να επισημάνει πως πρόκειται για αρμοδιότητα του εθνικού συντονιστή για το προσφυγικό, Αλκιβιάδη Στεφανή, ο οποίος είχε και την ιδέα για τη συγκεκριμένη (μη) λύση, η οποία αμφισβητήθηκε χθες ακόμα και από φιλικά προς την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης.

«Στον Εβρο τα φυσικά εμπόδια είχαν κάποια σχετικά αποτελέσματα στην ανάσχεση των ροών. Θεωρούμε ότι μπορεί να υπάρχει και ένα παρόμοιο αποτέλεσμα και με τα πλωτά αυτά μέσα. Προσπαθούμε να εξεύρουμε λύσεις για να μειωθούν οι ροές», τόνισε ο υπουργός Αμυνας.

Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», μια εκ των εταιρειών που κατέθεσε πρόταση στον φαστ τρακ διαγωνισμό των πέντε ημερών, είχε προχωρήσει στην προμήθεια πολλών εκατοντάδων αγκυρίων για τα πλωτά φράγματα σε ανύποπτο χρόνο, δύο μήνες πριν από την προκήρυξη του διαγωνισμού.

Εν τω μεταξύ, το σχέδιο της κυβέρνησης με άρωμα Ορμπαν ενδέχεται να προσκρούσει στις αντιρρήσεις της Ε.Ε. Οχι διότι η κατασκευή φράχτη έρχεται σε αντίθεση με το κοινοτικό δίκαιο -δυστυχώς αρκετά κράτη-μέλη, ιδίως του Βορρά, έχουν χρησιμοποιήσει αυτό το μέσο μετά την προσφυγική κρίση του 2015, με τις Βρυξέλλες να σφυρίζουν αδιάφορα-, αλλά γιατί εμποδίζει τους μετανάστες-πρόσφυγες να υποβάλουν, όπως δικαιούνται, αίτημα για παροχή ασύλου.

Αυτά προκύπτουν από τις απαντήσεις που έδωσε χθες ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ερωτηθείς σχετικά, επιβεβαίωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ενήμερη για το σχέδιο της κυβέρνησης από τα δημοσιεύματα ελληνικών ΜΜΕ και θα έρθει σε επαφή με τις ελληνικές αρχές προκειμένου να εξετάσει τις πτυχές του και κατά πόσο δεν παραβιάζει τους κοινοτικούς κανόνες περί σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παροχής ασύλου. Συνεπώς, προς το παρόν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν παίρνει σαφή θέση.

Πάντως, ο εκπρόσωπός της διευκρίνισε ότι η κατασκευή ενός φράχτη στα σύνορα ενός κράτους-μέλους δεν αντιτίθεται στο κοινοτικό δίκαιο. Το κράτος-μέλος αναλαμβάνει την ευθύνη. Ενδεχομένως η κατασκευή πλωτού φράχτη κατά μεταναστών και προσφύγων αποτελεί μέρος της «προώθησης του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής», όπως είναι ο τίτλος του χαρτοφυλακίου που ανέλαβε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκή Επιτροπή Μαργαρίτης Σχοινάς.

Οι κίνδυνοι

Σε ερώτησή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Κώστας Αρβανίτης, ρωτά αν νομιμοποιείται η εφαρμογή ενός αποκλειστικά στρατιωτικού μέτρου αναχαίτισης με στόχο, για πρώτη φορά, άμαχους πολίτες σε μη εμπόλεμη ζώνη, αλλά και η παράκαμψη όλων των διαδικασιών που διασφαλίζουν την διάκριση των εισερχομένων σε δικαιούντες ασύλου και μη.

Παράλληλα επισημαίνει τους σοβαρούς κινδύνους πρόκλησης ναυαγίου και ρωτά αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποδέχεται τη συλλήβδην απώθηση όλων όσοι επιχειρούν να προσεγγίσουν τις ακτές της Ελλάδας, δεδομένου ότι οι περισσότεροι εξ αυτών είναι πρόσφυγες πολέμου.

«Σας λέμε ούτε να το σκέφτεστε! Πάρτε τώρα πίσω αυτά τα απάνθρωπα σχέδια» υπογράμμισε ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Κώστας Παπαδάκης στη συζήτηση για την «επείγουσα ανθρωπιστική κατάσταση στα ελληνικά νησιά, ιδίως όσον αφορά τα παιδιά» στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στις Βρυξέλλες, καταγγέλλοντας την πολιτική καταστολής της Ν.Δ. με τα «φράγματα-παγίδες που ανοίγουν δρόμο για νέες πολύνεκρες τραγωδίες».

 Αλλαξε... η «Ευρώπη-Φρούριο», έβαλε τα ρούχα της αλλιώς

Η συζήτηση της περασμένης Τετάρτης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ελάχιστα πρόσθεσε στις γνώσεις μας για το πολυδιαφημισμένο νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Ασυλο.

Το μόνο που κατέστησε σαφές η επίτροπος Γιόχανσον είναι ότι το νέο σύστημα θα περιλαμβάνει «ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα επιστροφών» όσων δεν δικαιούνται άσυλο και θα στηρίζεται σε «μια πανίσχυρη συνοροφυλακή και ακτοφυλακή». Και τα δυο στοιχεία παραπέμπουν σε ενίσχυση της «Ευρώπης-φρούριο» και της στρατιωτικοποίησής της.

Τι θα είναι τελικά το νέο ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου; Θα είναι ένα Δουβλίνο 4; «Ο όρος Δουβλίνο είναι τοξικός και πρέπει να τον αποφύγουμε» μας απάντησε σε πρόσφατη ενημέρωση στις Βρυξέλλες κορυφαίος αρμόδιος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Εκτίμησε ότι η Κομισιόν θα είναι σε θέση να παρουσιάσει το νέο σύμφωνο εντός του Φεβρουαρίου, ώστε να έχει μια πιθανότητα έγκρισης στη σύνοδο κορυφής του Μαρτίου. Ομως καθώς όλα τα χρονοδιαγράμματα της νέας Κομισιόν υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχουν πέσει έξω, το σενάριο του Μαρτίου συγκεντρώνει λίγες πιθανότητες, αν και η Κομισιόν θέλει να εκμεταλλευτεί το παράθυρο ευκαιρίας που ανοίγει η σχετική ηρεμία η οποία επικρατεί στις χώρες του Βίζεγκραντ και η απουσία του Σαλβίνι από την πολιτική διακυβέρνηση της Ιταλίας.

Κατά τον ίδιο αξιωματούχο, σε αδρές γραμμές το νέο σύμφωνο «θα περιλαμβάνει έναν πυλώνα αλληλεγγύης κι έναν πυλώνα υπευθυνότητας. Για τον πρώτο θα προσφέρουμε στις χώρες της Ε.Ε. ένα καλάθι επιλογών που θα ξεκινά από τη φιλοξενία συγκεκριμένου αριθμού προσφύγων και θα προχωρά στη συμβολή σε χρήμα ή σε είδος, δηλαδή στην ανάληψη της υποχρέωσης για διεκπεραίωση σειράς διαδικασιών, όπως οι αιτήσεις ασύλου ή οι επιστροφές όσων δεν δικαιούνται άσυλο». Αυτό σημαίνει απομάκρυνση από την «παράδοση» υποβολής της αίτησης στη χώρα υποδοχής. Παραμένει όμως ασαφές με ποιον τρόπο οι πρόσφυγες θα επιμερίζονται στις άλλες χώρες της Ε.Ε. για να υποβάλουν τις αιτήσεις ασύλου.

Και ο «πυλώνας της υπευθυνότητας»; Κεντρικό στοιχείο του, κατά τον αξιωματούχο, είναι ένα πρόγραμμα μαζικών επιστροφών για όσους δεν δικαιούνται άσυλο. «Από ποια στοιχεία προκύπτει αυτή η ανάγκη ως μείζων προτεραιότητα;» ρωτήσαμε τον κοινοτικό αξιωματούχο.«Οι επιστροφές είναι πολύ λίγες και πρέπει να αυξηθούν» περιορίστηκε ν’ απαντήσει, επιβεβαιώνοντας την αίσθηση για τον ιδεολογικό χαρακτήρα της προτεραιότητας.

Κεντρικά στοιχεία του συμφώνου είναι επίσης κατά τον αξιωματούχο:

● Η πανίσχυρη Ευρωπαϊκή Συνοροφυλακή και Ακτοφυλακή που σε λίγα χρόνια θα έχει 10.000 μόνιμους ένοπλους συνοροφύλακες, οι οποίοι θα δίνουν στους Ευρωπαίους τη σιγουριά ότι τα σύνορά τους φυλάσσονται.

● Οι μεγάλες συμφωνίες με χώρες της Αφρικής για συγκράτηση των μεταναστευτικών ροών, με αναπτυξιακά κίνητρα, βίζες, προτιμήσεις εμπορίας, υποτροφίες κ.λπ.

● Οι ανοικτοί δίαυλοι επικοινωνίας με την Τουρκία στο πλαίσιο της Κοινής Δήλωσης του 2016.

Ενδιαφέρον είναι πάντως ότι, κατά τον κοινοτικό αξιωματούχο, στο πλαίσιο του νέου συμφώνου η Ε.Ε. ενδέχεται να υιοθετήσει κοινή λίστα «ασφαλών τρίτων χωρών» για επαναπροωθούμενους μετανάστες στη θέση τής κατά χώρα ασυδοσίας που επικρατεί σήμερα.

Καθρέφτης του ευρωπαϊκού φιάσκου η κατάσταση στα ελληνικά νησιά

Η τραγική κατάσταση στα ελληνικά νησιά, στα οποία από την αρχή του χρόνου έχουν προστεθεί, σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, πάνω από 2.800 πρόσφυγες, βρέθηκε στο επίκεντρο συζήτησης την Τετάρτη, στη μίνι Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στις Βρυξέλλες, με έμφαση στην προστασία των ανηλίκων προσφύγων.

«Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε μεταναστευτική κρίση στην Ε.Ε., σε κρίση όμως βρίσκονται οι 40.000 πρόσφυγες που συνωστίζονται στα ελληνικά νησιά», είπε η Σουηδή επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ιλβα Γιόχανσον, προσθέτοντας χαρακτηριστικά: «Δεν μπορώ να φανταστώ να είμαι μητέρα σε οποιαδήποτε από αυτά τα hotspots ή να είμαι μητέρα σε μια άλλη χώρα της Ε.Ε. και να ξέρω ότι το παιδί μου βρίσκεται στη Μόρια».

Πέρα από τις συναισθηματικά φορτισμένες αναφορές, τα στοιχεία που παρέθεσαν η επίτροπος Γιόχανσον και η εκπροσωπούσα την κροατική προεδρία της Ε.Ε. Νικολίνα Μπρνιακ (υφυπουργός Μετανάστευσης) καταδεικνύουν την αποτελμάτωση του ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, αλλά και το φιάσκο με τους αντιμεταναστευτικούς χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης.

Τα ασυνόδευτα παιδιά και οι ανήλικοι πρόσφυγες στα ελληνικά νησιά είναι περισσότεροι από 7.000, στη Μόρια, το 40% των προσφύγων είναι κάτω των 18 ετών, ανέφεραν οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου. Απέφυγαν να σχολιάσουν τις νέες διαδικασίες παροχής ασύλου που νομοθέτησε η κυβέρνηση, ενώ χαρακτήρισαν «φιλόδοξη, αλλά εφικτή» την εξαγγελία για 10.000 επιστροφές μέχρι τα τέλη του έτους.

Η επίτροπος Ιλβα Γιόχανσον ανέφερε ως πρόσθετα μέτρα στήριξης στην Ελλάδα τον διπλασιασμό του προσωπικού του EASO (Ευρωπαϊκό Γραφείο Υποστήριξης Ασύλου) στα ελληνικά νησιά, τη διάθεση 50 εκατ. ευρώ από το Ταμείο για το Ασυλο και τα 4,2 εκατ. που θα διαθέσει ειδικά για τους ανηλίκους πρόσφυγες ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης. Αποκαλυπτικό της διάλυσης του κοινού συστήματος ασύλου είναι ότι μόλις 5 χώρες από τις 26 της Ε.Ε. ανταποκρίθηκαν σε αιτήματα επανένωσης ανηλίκων προσφύγων από την Ελλάδα με τις οικογένειές τους.

Αναπάντητα έμειναν τα ερωτήματα που έθεσαν οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Αρβανίτης και του ΚΚΕ Κώστας Παπαδάκης για τα πλωτά φράγματα κατά μεταναστών που ετοιμάζει η κυβέρνηση, ενώ στην καταιγιστική κριτική που δέχτηκε από αρκετούς ευρωβουλευτές η κυβερνητική πολιτική των κλειστών κέντρων ή η στέρηση του δικαιώματος πρόσβασης των παιδιών στην περίθαλψη, η Γιόχανσον δεν πήρε θέση, αν και προκλήθηκε.

Στη συζήτηση, αλγεινή εντύπωση προκάλεσε το αντιτουρκικό σόου του νεοναζί Λαγού, που έφερε την υπερβολικά χλιαρή αντίδραση της προεδρεύουσας, ανάλογες αναφορές σε «λαθρομετανάστες εισβολείς» είχε η παρέμβαση του ευρωβουλευτή Εμ. Φράγκου της Ελληνικής Λύσης, ενώ με εξαίρεση τους ευρωβουλευτές των Πρασίνων και της Αριστεράς, οι υπόλοιποι ευρωβουλευτές εξέφρασαν αδημονία για ένα «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για το Ασυλο» που θα χαρακτηρίζεται από ένα «φιλόδοξο και θαρραλέο σύστημα επιστροφών». Οι πρόσφυγες έχουν νέους λόγους να ανησυχούν...