Leven op Mars: hoeveel weten we nu van de rode planeet?

De fascinerende zoektocht naar buitenaards leven is meestal gericht op de planeet Mars. Niet voor niets spraken we vroeger over Marsmannetjes als het synoniem voor wat voor alien dan ook. Maar hoever is de wetenschap nu echt met de ontdekking van leven op de rode planeet?

Ooit leken Aarde en Mars op elkaar
Bijna vijftig jaar geleden landde het eerste ruimtevaartuig op mars, maar wat er precies op de planeet te vinden is, blijft een mysterie. De eerste bemande trip naar Mars is nog ver weg. Het lukt zelfs voorlopig niet om een sample van de planeet terug naar de aarde te brengen. Na decennia onderzoek blijft dus nog steeds de grootste vraag: Kan er leven zijn op Mars?

Om te begrijpen waarom de wetenschap leven op Mars vermoedt, moeten we 3 tot 4 miljard jaar terug in de tijd. In die periode hadden Mars en Aarde dezelfde eigenschappen. De rode planeet was warm en nat met een robuuste atmosfeer net als onze eigen planeet.

Maar waar de aarde steeds levensvatbaarder werd ging het met Mars helemaal mis. Het magnetisch veld ging verloren, waardoor er niets meer was dat het mogelijke leven kon beschermen tegen straling. Mars raakte bovendien het grootste deel van zijn atmosfeer kwijt, waardoor het er ijskoud werd. De gemiddelde temperatuur bedraagt nu -60 graden Celsius.

De ontdekking van water
Dat betekent niet dat wetenschappers de hoop op leven hebben opgegeven. In 2018 zorgde Marsrover Curiosity voor een doorbraak. Er werd organisch materiaal gevonden. Dit zou kunnen betekenen dat de bouwstenen voor leven ooit hebben bestaan. De rover van NASA ontdekte ook methaan. Dit wordt beschouwd als het eenvoudigste organische molecuul en kan een ander teken zijn van leven. “Met de huidige meetmethoden kunnen we onmogelijk bewijzen of de bron van het methaan biologie of geologie is of zelfs oud of nieuw,” zei Paul Mahaffy van NASA in juni in een persbericht.

Veel belangrijker dan methaan is de ontdekking van water. “Water is cruciaal, omdat we overal waar water is op aarde ook leven tegenkomen,” schreef NASA eerder. In 2018 was er een grote doorbraak: de Europese ruimtevaartorganisatie ESA ontdekte een klein meer met vloeibaar water onder de ijskap op de zuidpool van Mars. De NASA-rover vond zelfs bewijs dat er ooit meren met zout water waren aan de oppervlakte van de planeet. Het is opnieuw een signaal dat er ooit leven moet zijn geweest. “We krijgen meer en meer informatie over ijs onder het oppervlak van Mars. Het is verder van de polen dan we dachten,” legt ESA-directeur David Parker uit aan CNN.

Mars blijft moeilijk bereikbaar
Om meer te weten te komen over Mars hebben wetenschappers samples nodig, maar daarvoor moet een ruimtevaartuig terug kunnen komen naar de aarde. Nog geen enkele ruimtevaartorganisatie weet hoe het een onbemand ruimtevaartuig van Mars terug kan sturen naar onze planeet. Een andere optie is om astronauten naar de rode planeet te sturen, die persoonlijk samples kunnen verzamelen, maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan.

Mars bevindt zich in het beste geval 54,5 miljoen kilometer van de aarde. Een missie heen en weer duurt op dit moment nog minstens drie jaar. Maar ondanks alle uitdagingen heeft NASA als doel om astronauten in 2035 naar de verre planeet te sturen. Dat betekent dat het eerste levende wezen op Mars toch echt gewoon de mens is.

Bron(nen):   CNN