Στ. Πέτσας: Υπάρχει σχέδιο για να αντιμετωπιστούν οι κινήσεις της Τουρκίας

Σε διπλωματική αντεπίθεση αποδύεται η Αθήνα αυτή την εβδομάδα για το τουρκολιβυκό μνημόνιο κατανόησης για τις θαλάσσιες ζώνες ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να εκπέμψει μήνυμα «ψύχραιμης αυτοπεποίθησης».

Την υπογραφή του μνημονίου κατανόησης μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας θα θέσει τη Δευτέρα στο Συμβούλιου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες,  ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.

Όπως εξήγησε στον ΘΕΜΑ 104,6 ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας η Ελλάδα προσδοκά καταδίκη της τουρκικής προκλητικότητας υπενθυμίζοντας ότι στα δύο προηγούμενα συμβούλια είχε τεθεί το πλαίσιο απάντησης της ΕΕ για την τουρκική προκλητικότητα στην ανατολική Μεσόγειο. «Αυτό το πλαίσιο θα ενισχύεται συνεχώς όσο προκαλούν οι Τούρκοι» συμπλήρωσε ο κ. Πέτσας.

Στην ερώτηση για το ποια θα είναι η απάντηση της Ελλάδας στο ενδεχόμενο αποστολής ερευνητικού σκάφους από την Τουρκία στην περιοχή που έχει συμφωνήσει με τη Λιβύη, ο κ. Πέτσας απάντησε ότι «ευχόμαστε στο στάδιο αυτό ότι το πλαίσιο των δηλώσεων δεν θα κλιμακωθεί με αποστολή τουρκικού πλοίου στην Κρήτη».

«Ο διπλωματικός και επιχειρησιακός σχεδιασμός υπάρχει. Σε αυτή την ώρα είμαστε σε επίπεδο δηλώσεων. Δεν διανοούμαστε κλιμάκωση σε επίπεδο ενεργειών» πρόσθεσε.

Όσον αφορά το ενδεχόμενο προσφυγής στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης για την υφαλοκρηπίδα ή την ανακήρυξη ΑΟΖ ο κ. Πέτσας απάντησε ότι «εμείς σχεδιάζουμε ό,τι πρέπει να κάνουμε για να είμαστε έτοιμοι για όλα τα ενδεχόμενα».

Μιλώντας για τη Λιβύη είπε ότι «είναι σε μια δύσκολη κατάσταση το εσωτερικό της χώρα και αυτό ενδεχομένως να επιχείρησε να εκμεταλλευτεί η Τουρκία» τονίζοντας ότι είναι «ξεκάθαρη η καταδίκη από τις ΗΠΑ της τουρκικής προκλητικότητας».

Ανακοίνωσε, επίσης, ότι «θα υπάρξει επιστολή του υπουργείο ΕΞωτερικών στον ΟΗΕ για το άκυρο μνημόνιο Λιβύης - Τουρκίας» εξηγώντας ότι η αποστολή του κειμένου από τουρκικής πλευράς «είναι μια γνωστοποίηση προς τον ΟΗΕ και γι' αυτό παίρνουμε τα μέτρα ώστε να υπάρχει άμεση απάντηση από εμάς νομικά τεκμηριωμένη».

Ερωτηθείς αν η κυβέρνηση έχει στα σχέδιά της τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών ο κ. Πέτσας απάντησε «κρατούμε την πρωτοβουλία σε οποιοδήποτε επίπεδο κρίνεται σκόπιμο. Αν χρειαστεί στο μέλλον συμβούλιο πολιτικών αρχηγών θα το κάνουμε».

Παράλληλα παρατήρησε ότι «είναι αισθητά μειωμένες οι ροές των προσφύγων» αν και όπως σημείωσε «δεν θα ήθελα να το αποδώσω σε γεωπολιτικές εξελίξεις. Περιμένουμε ένα ευρύτερο χρονικό πλαίσιο για να δούμε αν πρόκειται για περιορισμό των ροών από την Τουρκία».

Τα επόμενα βήματα

Η κυβέρνηση έχει προσκαλέσει στην Αθήνα τον αναπληρωτή πρωθυπουργό, ενώ ο πρόεδρος της λιβυκής Βουλής των Αντιπροσώπων Αγκίλα Σάλεχ Ίσα Γκουαϊντέρ (Agila Saleh Issa Gwaider - φωτό κάτω), θα βρεθεί την Πέμπτη στην Αθήνα κατόπιν πρόσκλησης του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων Κωνσταντίνου Τασούλα. Η συνάντηση στο Μέγαρο της Βουλής θα διεξαχθεί στον απόηχο της καταψήφισης από τη λιβυκή Βουλή του μνημονίου κατανόησης μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκίας και της κυβέρνησης «εθνικής συμφιλίωσης» της Λιβύης που εδρεύει στην Τρίπολη.

Η κυβέρνηση Εθνικής Συνεννόησης (GNA) της Λιβύης ανακοίνωσε την Κυριακή ότι τέθηκαν σε ισχύ οι συμφωνίες με την Τουρκία για τις θαλάσσιες ζώνες στη Μεσόγειο, τη στρατιωτική συνεργασία και την ασφάλεια. Σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης της GΝΑ του Αλ Σάρατζ, «το διεθνώς αναγνωρισμένο Προεδρικό Συμβούλιο ζήτησε από τις αρμόδιες υπηρεσίες να θέσουν τις συμφωνίες άμεσα σε ισχύ, μετά την επικύρωσή τους». 

Ο όρος που υιοθετήθηκε για την τουρκολιβυκή συμφωνία είναι «μνημόνιο κατανόησης» για να μην απαιτείται η κύρωσή της από το λιβυκό Κοινοβούλιο, το οποίο την χαρακτήρισε «καταφανή παραβίαση» της ασφάλειας και της κυριαρχίας της Λιβύης. Ωστόσο, στην πράξη στην πράξη περιλαμβάνει δεσμευτικές διατάξεις και εσωτερικές διαδικασίες επικύρωσης, κάτι που προβλέπεται μόνο σε συμφωνίες.

Αποκορύφωμα των κινήσεων στη διεθνή σκακιέρα θα είναι η παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ το διήμερο Πέμπτη–Παρασκευή με τον Έλληνα πρωθυπουργό να έχει ανακοινώσει ότι θα θέσει το θέμα στους Ευρωπαίους ομολόγους του, ενώ ο κ. Δένδιας έχει προγραμματίσει σειρά επαφών με ομολόγους του από σημαντικές χώρες της περιοχής του Κόλπου για να συζητήσει όλες τις εξελίξεις.

Στόχος και προσπάθεια της ελληνικής πλευράς είναι να συμπεριληφθεί στο κείμενο των συμπερασμάτων μια διατύπωση παρόμοια με αυτή που εξέδωσε ο Ισπανός νέος Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. Γιοσέπ Μπορέλ την περασμένη εβδομάδα.

Στη γραπτή δήλωσή του σημείωνε, μεταξύ άλλων, ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε πλήρη αλληλεγγύη με την Ελλάδα και την Κύπρο όσον αφορά στις πρόσφατες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένου του Αιγαίου. Η Τουρκία πρέπει να σέβεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών της Ε.Ε., όπως τονίστηκε επανειλημμένα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και από τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, και πιο πρόσφατα τον Ιούνιο του 2019»

«Είναι επιτακτική ανάγκη να τηρείται το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, η αρχή των καλών γειτονικών σχέσεων και η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα στις θαλάσσιες ζώνες όλων των γειτονικών παράκτιων κρατών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που παράγονται από τα νησιά τους. Όλα τα μέλη της διεθνούς κοινότητας πρέπει να συμμορφώνονται με αυτές τις αρχές και πρέπει να απέχουν από οποιεσδήποτε ενέργειες υπονομεύουν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια» κατέληγε η ανακοίνωση του κ. Μπορέλ.

Την Τετάρτη, τέλος, αναμένεται να γίνει γνωστό αν θα βρεθεί στην Ελλάδα και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, καθώς την Παρασκευή συνεδριάζει στην Αθήνα ο Οργανισμός Συνεργασίας Ευξείνου Πόντου με την απάντηση της τουρκικής πλευράς για τυχόν συμμετοχή να εκκρεμεί. Θεωρείται πιθανό, αν ο κ. Τσαβούσογλου εκπροσωπήσει την Τουρκία, να υπάρξει συνάντηση με τον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια.

Ερευνητικό σκάφος στέλνει η Τουρκία

Ερευνητικό σκάφος στην περιοχή που έχει συμφωνήσει με τη Λιβύη, ετοιμάζεται να στείλει η Τουρκία σε μια πρώτη προσπάθεια να επιβάλει νέα τετελεσμένα, αλλά και για να ανιχνεύσει τις αντιδράσεις της Αθήνας, αναφέρει δημοσίευμα της κυπριακής εφημερίδας Φιλελεύθερος.

Το δημοσίευμα αναφέρει ότι η βιασύνη που υπήρξε από τουρκικής πλευράς να υπογραφεί η συμφωνία με το καθεστώς της Τρίπολης, δείχνει πως η Άγκυρα θα κινηθεί γρήγορα.

Το ελληνικό πρόγραμμα εξορύξεων και ερευνών θα προχωρήσει κανονικά ξεκαθάρισε από πλευράς του μέσω του ΣΚΑΪ ο υπουργός Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης στη σκιά των κλιμακούμενων τουρκικών προκλήσεων. «Ούτε γειτονεύουν, ούτε έχουν έναντι ακτές Τουρκία και Λιβύη, το σύμφωνό τους δεν έχει καμία αξία» επισήμανε ο υπουργός Ενέργειας.