جام جم آنلاین
کدام عکس‌های کودکان را نباید در فضای مجازی منتشر کنیم؟
اینستاگرام و دوربین‌های چندمگاپیکسلی موبایل‌ها سبک زندگی خیلی‌ها را تغییر داده. بزرگسالان با آگاهی و به اختیار عکس‌هایی از خودشان را در فضای مجازی منتشر می‌کنند.
آنچه که بعد از انتشار این عکس‌ها برایشان اتفاق می‌افتد نتیجه عملکرد خودشان است و در این میان کسی را نمی‌توان سرزنش کرد.
اوضاع اما برای کودکان فرق می‌کند. عکس کودکان بدون آگاهی و رضایت و درک درست از شرایط آنها در فضای مجازی منتشر می‌شود. عکس‌ها برای همیشه در گوشه و کنار دنیای بزرگ صفر و یک باقی می‌ماند، اما کودک همیشه کودک نمی‌ماند. امکان دارد با گذشت زمان و ورود به دنیای نوجوانی و بعد جوانی، از این وضعیت احساس نارضایتی کند و این نارضایتی در قسمت‌های مختلف زندگی‌اش تاثیرگذار باشد. بنابراین قبل از به اشتراک گذاشتن عکس کودکان به این موارد دقت کنید.
عکس دسته‌جمعی با کودکان دیگر
حتی اگر صفحه‌تان خیلی خصوصی هم باشد باز هم اجازه انتشار عکس دیگران بدون رضایت‌شان را ندارید. خیلی از والدین موقع انتشار عکس‌های دسته جمعی کودکان‌شان حقوق بقیه کودکان را نادیده می‌گیرند. احتمال دارد والدین دیگر از انتشار عکس‌های کودکان‌شان در فضای مجازی راضی نباشند، بنابراین قبل از انتشار هر عکسی باید از بچه‌ها و والدین‌شان اجازه بگیرید.
عکس کودکان کار
هفته گذشته که عکس خیرین به همراه کودک زباله‌گرد منتشر شد، فعالان و خبرنگاران حوزه کودک نسبت به انتشار چنین عکس‌هایی هشدار دادند. اما این اولین بار نبود که چنین اتفاقی افتاد. گاهی بعد از انجام یک کار خیر و کمک به نیازمندان، به خاطر تشویق دیگران به نوع‌دوستی عکس‌هایی از این اتفاق در فضای مجازی منتشر می‌شود. نکته‌ای که باید در انتشار این عکس‌ها به آن دقت شود این است که کرامت و شأن انسان‌ها زیر پا گذاشته نشود. بهتر است عکس‌هایی منتشر شود که در آن صورت افراد نیازمند مشخص نباشد. خیلی از کودکان کار و نیازمند از عواقب انتشار چنین عکس‌هایی در فضای مجازی آگاه نیستند. دست به دست شدن این عکس‌ها می‌تواند آینده آنها را خراب کند و تا ابد آنها را به عنوان یک کودک کار در اذهان عمومی جا بیندازد.
عکس مدلینگ
با گسترده شدن مخاطبان اینستاگرام، تب لایک هم بین مردم بالا گرفته. این وسط گاهی کودکان قربانی می‌شوند. بعضی از پدر و مادرها با آرایش‌های مختلف و پوشاندن لباس‌های مجلسی بر تن کودکان خود از آنها در حالت‌های مختلف عکس می‌گیرند و این عکس‌ها را در اینستاگرام منتشر می‌کنند. از یک‌طرف کودکان باید ساعت‌ها باید جلوی دوربین قرار بگیرند و گریم‌ها و لباس‌های سنگینی را تحمل کنند که همه اینها باعث اذیت شدن آنها می‌شود. از طرف دیگر، خیلی وقت‌ها کودک هم درگیر این بازی شده و از تعداد لایک‌ها و کامنت‌ها هیجان‌زده می‌شود و ارزش وجودی خودش را در گرو این ماجرا می‌بیند و آرزوهای بزرگسالی‌اش را هم بر طبق همین ماجرا می‌چیند.
عکس‌های شیرین‌کاری
قصد خیلی از پدر و مادرها خیر است. بچه کار بامزه‌ای انجام داده، ادایی درآورده یا خرابکاری شیرینی به بار آورده و پدر و مادر می‌خواهند با انتشار این عکس هم نزدیکان‌شان را شاد کنند و هم بانمک بودن بچه خودشان را نشان دهند. خیلی وقت‌ها حتی به گذاشتن عکس بسنده نمی‌کنند و فیلم‌های کودکان هم منتشر می‌شود، اما این‌که کودکان چندسال بعد نسبت به این عکس‌ها و فیلم‌ها چه حسی خواهند داشت مشخص نیست. ممکن است افراد کمتر آشنا تا سال‌ها بعد با یادآوری این عکس‌ها حس خجالت، شرمندگی و ناتوانی را در کودک زنده کنند.
از طرف دیگر امکان دارد این شیرین کاری کودک شما آن‌قدر بامزه باشد که عکس در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شود و کودک‌تان مشهور شود. اتفاقی که شاید در نگاه اول جذاب و خوشایند باشد، اما باعث می‌شود کودکان فشار روحی زیادی را تحمل کنند. چون شهرت برای بسیاری از بزرگسالان هم فشار روانی زیاد و غیرقابل تحمل را به بار می‌آورد. چه برسد به کودکانی که ناخواسته این اتفاق برایشان افتاده است.
عکس برهنه و نیمه‌برهنه
انتشار عکس‌های نیمه‌برهنه از کودکان در فضای مجازی نه‌تنها از دید عموم کار ناخوشایندی است، بلکه از دید قانون هم جرم تلقی می‌شود. رئیس هیات‌مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان در گفت‌وگو با ایرنا گفته: «این تصاویر از این جهت که اشاعه فحشا به حساب می‌آید و از این جهت که در واقع بسیار ناخوشایند است و احساسات عموم را جریحه‌دار کرده جرم عمومی تلقی می‌شود. این اقدام آتلیه، تصویرگران و والدین که کودکان را در معرض چنین خطر و آسیب‌هایی قرار داده و نقض حقوق کودک مرتکب شده‌اند، قابل تعقیب و پیگیری است.»
عکس دارای مشخصات مکانی
احتمالش بسیار زیاد است که تمام دنبال‌کننده‌هایتان را در فضای حقیقی نشناسید. بسیاری از خلافکارها در پوشش افراد موجه در فضای مجازی فعالیت می‌کنند. این‌که فرزند شما به کدام مدرسه و مهدکودک می‌رود، آدرس خانه‌تان کجاست و روزها در کدام پارک بازی می‌کند را در کپشن‌هایتان ننویسید. علاوه بر این عکس‌هایی‌را که در آنها موقعیت مکانی کودک مشخص است منتشر نکنید. خیلی از آزارها و دزدی‌ها در همین فضاها اتفاق می‌افتد. اگر هم تمایل زیادی به انتشار چنین عکس‌هایی دارید از قابلیت کلوزفرند اینستاگرام استفاده کنید تا فقط افراد مشخص و محدودی بتوانند این عکس‌ها را ببینند.
مینا نوری - ضمیمه چاردیواری روزنامه جام جم