Chính phủ Sri Lanka muốn hủy thỏa thuận cho Trung Quốc thuê cảng 99 năm

Chính phủ mới của Sri Lanka do Tổng thống Gotabaya Rajapaksa dẫn đầu muốn hủy thỏa thuận cho một công ty nhà nước Trung Quốc thuê cảng Hambantota tới 99 năm, với lý do vì lợi ích quốc gia.

Hồi năm 2017, Thủ tướng Sri Lanka khi đó là Ranil Wickremesinghe, lấy lý do nước này sẽ gặp khó khăn trong việc trả các khoản vay từ Trung Quốc cho dự án phát triển cảng Hambantota, đã đồng ý cho công ty nhà nước Trung Quốc China Merchants Port Holdings Co thuê 99 năm với số tiền 1,1 tỉ USD để trả nợ, theo Bloomberg.
“Chúng tôi muốn Trung Quốc trả lại cảng”, ông Ajith Nivard Cabraal, cựu thống đốc ngân hàng trung ương Sri Lanka và là cố vấn kinh tế của Thủ tướng đương nhiệm Mahinda Rajapaksa, anh trai của Tổng thống Gotabaya Rajapaksa, cho Bloomberg hay trong cuộc phỏng vấn gần đây.
“Tình huống lý tưởng là trở lại hiện trạng [trước đây]. Chúng tôi sẽ trả lại [cho Trung Quốc] khoản vay trong thời gian phù hợp theo phương thức chúng tôi đã nhất trí lúc đầu mà không gây ra bất kỳ rắc rối nào”, ông Cabraal nhấn mạnh.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh trong thông cáo: “Hợp tác Trung Quốc-Sri Lanka, trong đó có dự án cảng Hambantota, đang được xây dựng dựa trên sự bình đẳng và tham vấn. Trung Quốc mong muốn làm việc với Sri Lanka để biến Hambantota thành trung tâm hàng hải mới ở Ấn Độ Dương và phát triển kinh tế nước sở tại”.
Nhà nghiên cứu Smruti Pattanaik thuộc Viện phân tích và nghiên cứu quốc phòng ở Ấn Độ cho rằng thỏa thuận cho thuê cảng Hambantota không thể bị hủy bỏ hay bị thay đổi nhiều. “Trung Quốc có thể xem xét vài điều khoản nếu chúng được xem là quan trọng cho chính quyền của ông Rajapaksa”, ông Pattanaik nhận định.

Việc Trung Quốc tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng ở Sri Lanka trở thành một phần trong Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc, khiến New Delhi lo sợ Bắc Kinh sẽ dùng cảng gần bờ biển phía nam Ấn Độ cho mục đích quân sự và chiến lược tương lai.
Bắc Kinh đã bác bỏ quan ngại trên và khẳng định việc đầu tư của nước này ở cảng Hambantota, nằm trên những tuyến hàng hải quan trọng giữa châu Á và châu Âu, mang lại lợi ích cho hai bên và hỗ trợ Sri Lanka phát triển kinh tế.