Marine duikt naar viskotter: Hoe gaat dat in zijn werk?

Duikers van de marine inspecteren naar verwachting zaterdag de bij Texel vergane Urker kotter UK 165. Hoe gaat zo’n operatie in zijn werk?

In de buurt van de gezonken garnalenkotter ligt al de Zr. Ms. Makkum, een van de mijnenjagers van de marine. Dat schip loodst zaterdag, als de weersomstandigheden het toelaten, een rubberboot tot vlakbij de plek waar de viskotter is gezonken.

Vanuit die rubberboot gaan de duikers het water in, vertelt overste Bernd Roelink vrijdagmiddag. De marinewoordvoerder maakte zelf in het verleden deel uit van een duikteam van Defensie. Aan de operatie zaterdag (of op een later tijdstip) doen zo’n tien duikers van de marine mee.

Kabels

Vooraf is de vergane viskotter met sonarapparatuur in kaart gebracht, legt overste Roelink uit. „We weten hoe het wrak erbij ligt, hoe kabels lopen, waar vertrekken zitten. We inspecteren vertrek na vertrek.”

De duikers krijgen via een slang vanaf het wateroppervlakte lucht toegevoerd. Mocht dat systeem uitvallen, dan kunnen ze ook perslucht op hun rug meedragen. De duikers met headsets (koptelefoons) communiceren live via spraak met hun collega’s boven water. Ze kunnen dus direct vertellen wat ze in de kotter aantreffen.

Daarentegen is er geen live beeldverbinding. De marinemensen boven in de rubberboot kunnen dus niet meteen meekíjken onder water. De duikers dragen wel helmcamera’s waarmee ze beelden onder water maken. Dat materiaal wordt later gebruikt voor onderzoeken.

Flinke stroming

Cruciaal is dat de duikers letten op hun eigen veiligheid, legt Roelink uit, die zelf talloze malen naar wrakken dook. „Op de plek waar de kotter is gezonken, kan flinke stroming staan. Een net kan verschuiven en bijvoorbeeld over een openstaand luik slaan. Dus duikers moeten altijd alert zijn. Het gevaar kan letterlijk om de hoek liggen.” De mensen in de rubberboot op het water houden via een lijn de duikers vast.

De marine heeft de beschikking over duikrobots, zogeheten ROV’s (Remote Operated Vehicles). „Op die apparaten, voorzien van propellors, zitten camera’s met licht. We kunnen ze in ruimtes sturen waar het voor duikers te gevaarlijk is. Denk aan vertrekken waar veel rotzooi ligt.”

Grote vraag is of zich in de kotter de lichamen van de twee vermiste Urkers vissers bevinden. Die onzekerheid maakt de operatie beklemmender dan „een duikoefening in het zwembad”, zegt Roelink. „Duiken in de wetenschap dat je mogelijk vermiste mensen vindt, is redelijk indrukwekkend.” Als een duiker een omgekomen visser mocht aantreffen, is het de procedure dat de duiker naar boven gaat en zijn opvolger de berging van het lichaam voor zijn rekening neemt.

Klein wrak

Als de operatie zaterdag doorgang kan vinden, dan verwacht de marinezegsman dat de inspectie van de kotter zaterdag een heel eind zal vorderen. „Het is voor ons een klein wrak.”

Roelink hoopt dat de marineduikers familie kunnen verlossen van kwellende onzekerheid. „Het is ellendig en verschrikkelijk dat mensen dagenlang niet weten waar hun geliefden zijn. Als wij de lichamen zouden vinden, is dat dramatisch. Maar het kan nabestaanden wel rust geven.”

Gemeente Urk: Gezonken kotter ligt op slechts 5 meter diepte