AYM, memurluğa girişte 'güvenlik soruşturması' şartını iptal etti

Anayasa Mahkemesi (AYM), memuriyete girişte 'güvenlik soruşturması' şartı getiren düzenlemeyi iptal etti.

2018 yılında çıkarılan düzenlemeyle kamu hizmeti ve görevine atanacaklar hakkında 'güvenlik soruşturması' ve 'arşiv araştırması' yapılacağı şartı getirildi. CHP, 1 Şubat 2018 tarihli ve 7070 sayılı 'Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkındaki Kanun'un bazı maddelerinin iptali için AYM'ye başvurdu. Davayı karara bağlayan AYM, memuriyete girişte aranan 'güvenlik soruşturması' şartını içeren düzenlemeyi iptal etti. AYM kararında kişisel verilerin ve özel hayatın gizliliğinin korunmasının anayasal teminat altında olduğu belirtildi.

Kararın gerekçesinde şöyle denildi:

"Kuralda güvenlik soruşturma veya arşiv araştırması yapılması memurluğa alımlarda genel şartlar arasında sayılmasına karşın güvenlik soruşturmasına ve arşiv araştırmasına konu edilecek bilgi ve belgelerin neler olduğuna, bu bilgilerin ne şekilde kullanılacağına, hangi mercilerin soruşturma ve araştırmayı yapacağına ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmamıştır. Diğer bir ifadeyle güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yapılmasına ve elde edilecek verilerin kullanılmasına ilişkin temel ilkeler belirlenmeksizin kuralla sadece güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılması devlet memurluğuna alımlarda aranacak şartlar arasında sayılmıştır."

Kararda, "Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda devlet memurluğuna atanmasında esas alınacak kişisel veri niteliğindeki bilgilerin alınmasına, kullanılmasına ve işlenmesine yönelik güvenceler ve temel ilkeler kanunla belirlenmeksizin bunların alınmasına ve kullanılmasına izin verilmesi Anayasa'nın 13'üncü, 20'nci ve 128'inci maddelerine bağdaşmamaktadır" ifadelerine  yer verildi. 

AYM ayrıca terör suçlarından tutukluların cezaevinde avukatları ile görüşmelerinin kayıt altına alınması, ikilinin birbirine verdiği belgelere el konulması ve görüşmelerin sınırlandırılmasına ilişkin düzenlemelerin de iptaline karar verdi. İptal kararlarının 9 ay sonra yürürlüğe girmesi hüküm altına alındı. AYM, sanık avukatının mazeretsiz duruşmaya gelmemesi ya da terk etmesi durumlarında yargılamaya devam olunacağına dair düzenlemenin iptal istemini ise reddetti.