Spoorwegen krijgen komende tien jaar 35 miljard euro investeringen, subsidies fossiele brandstoffen verdwijnen

De federale overheid gaat op tien jaar tijd ongeveer 35 miljard euro investeren in het spoorverkeer. Dat is een van de maatregelen uit het federale luik van het nationaal energie- en klimaatplan voor de periode 2021-2030, dat de ministerraad vandaag goedkeurde. Ons land moet tegen eind dit jaar zo’n plan indienen bij de Europese Commissie. Ook bevestigt de regering dat de subsidies voor fossiele brandstoffen, moeten verdwijnen.

Het nieuwe nationaal energie- en klimaatplan moet ons land toelaten om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 35 procent te doen dalen en moet mee zorgen voor de Europese doelstelling om tegen 2030 het aandeel hernieuwbare energie op te trekken tot minstens 32 procent.

Volgens minister van Energie Marie Christine Marghem (MR) telt het plan negen grote assen. De eerste is een versterking van het spoorverkeer, zowel voor goederen als personen. Marghem spreekt van 35 miljard euro investeringen tussen 2021-2030. Navraag bij minister van Mobiliteit François Bellot (MR) leert dat het gaat om vijf miljard euro bovenop de budgetten die nu al voorzien zijn voor de spoorbedrijven en dat ligt in lijn met wat de spoorbedrijven zelf aan bijkomende middelen vragen.

Het plan spreekt ook van een vergroening van het wagenpark van de federale overheid (met een nuluitstoot tegen 2030), het promoten van elektrische wagens (met laadpunten op de federale parkings en bij de NMBS). Samen met de gewesten zou in 2021 een plan uitgewerkt worden om de gebouwenfiscaliteit te vergroenen. De gebouwen van de federale overheid zelf zouden voor de helft energieneutraal moeten worden. Er zou ook een plan komen om de subsidies voor fossiele brandstoffen tegen 2030 geleidelijk te laten verdwijnen.

“Dit plan zal het mogelijk maken dat we onze Europese engagementen nakomen en dat we de continuïteit van de energietransitie verzekeren aan een prijs die voor de verbruiker doenbaar is. Alleen al de maatregelen rond de NMBS zullen het mogelijk maken om de jaarlijkse CO2-uitstoot met bijna 6 miljoen ton te verlagen in 2030", zegt Marghem.

Ons land moet eind dit jaar het volledige nationale plan overmaken aan de Europese Commissie, inclusief de luiken waarvoor de deelstaten bevoegd zijn. De Waalse en Brusselse regering hebben hun insteek al goedgekeurd, de Vlaamse regering zou dat volgende week doen.

WWF: "Gunstige evolutie”

Natuur- en milieubeschermingsorganisatie WWF is blij met een aantal gunstige evoluties in het nu bijgestelde nationaal klimaatplan voor de periode 2021 - 2030. “Toen wij onlangs met een studie uitpakten dat er voor 2,7 miljard euro aan subsidies worden uitgedeeld aan de sector van de fossiele brandstoffen, werd dat nog staalhard ontkend. Vandaag erkent de overheid dat die subsidies er zijn en wil ze die zelfs afbouwen. Dat is zeker een gunstige evolutie, aldus WWF-woordvoerder Koen Stuyck.

Het nieuwe federale klimaatplan stelt dat de subsidies voor fossiele brandstoffen tegen 2030 geleidelijk moeten verdwijnen. “Anderzijds missen we wel de wil van de regering om het systeem van de salariswagens, wat toch een enorme subsidie vertegenwoordigt aan de fossiele sector, af te bouwen. Dat willen ze dus nog niet aangaan en dat betreuren wij”, vult Joeri Thijs, woordvoerder van Greenpeace aan.

De intentie van de federale regering om op tien jaar tijd ongeveer 35 miljard euro te investeren in het spoorverkeer, lijkt een erg gunstige zaak, aldus Koen Stuyck van WWF. “Dat is zo”, beaamt Greenpeace-klimaatexpert Joeri Thijs, “maar naast meer geld voor investeringen, moet er toch ook een nieuwe visie ontwikkeld worden op het spoorverkeer. Greenpeace zelf heeft eerder gepleit voor een mobiliteitspact met voor het spoor als richtpunt het Zwitserse model voor een beter gebruik van de bestaande infrastructuur en een betere aansluiting van de bestaande verbindingen.”

Samen met de gewesten zou in 2021 ook een plan uitgewerkt worden om de gebouwenfiscaliteit te vergroenen. De gebouwen van de federale overheid zelf zouden voor de helft energieneutraal moeten worden. “Dan hebben wij toch zoiets van waarom maar de hélft? Waarom ontbreekt de ambitie om het vollédige patrimonium onder handen te nemen?”, zegt Koen Struyck van WWF.