Neandertallerin sonunu 'kötü şansları' mı getirdi?

Modern insanın ‘kuzeni’ olarak bilinen Neandertallerin neden yok olduklarını araştıran uzmanlar, bu türün Homo Sapiensler tarafından ‘alt edilmediklerini’, belki de sadece kötü şansları nedeniyle tarihten silindiklerini savundu.

Modern insanların Avrupa ve Yakın Doğu’ya ulaştığı dönemde Neandertal nüfusunun bir hayli az olduğunu belirten araştırmacılar; aynı soyla çiftleşme, doğum oranlarındaki dalgalanma, ölüm oranları ve cinsiyet oranı gibi faktörlerin bu türün yok olmasında etkili olmuş olabileceğini öne sürdü.

Avrupa’ya ulaşan ilk modern insanların Neandertallerden daha üstün olmadığına dikkat çeken uzmanlar, bunu da iddialarına dayanak olarak sundu.

"DOĞAL BİR SÜREÇ"

Hollanda’daki Eindhoven Teknik Üniversitesi’nden Krist Vaesen, “Standart hikâye şöyleydi: Homo Sapiensler, Neandertallerin yaşadığı Avrupa’yı ve Yakın Doğu’yu işgal etti ve bizler onları zekâmızla alt ettik ve sayıca azalmalarına neden olduk. Araştırmamızın ana sonucu, Neandertallerin yok olmak için insanlara ihtiyaç duymadığı oldu. Sadece kötü şans olması kesinlikle ihtimal dahilinde” dedi.

Yok oluşun ‘kaçınılmaz’ olabileceğini vurgulayan Vaesen, “Bu, insana benzeyen diğer türlerde gördüklerimize benziyor. Doğal bir süreç. Türler yok olur” ifadelerini kullandı.

40 BİN YIL ÖNCE YOK OLDULAR

Bilim insanları, Neandertallerin 40 bin yıl kadar önce, modern insanların Afrika’dan göçü sonrasında yeryüzünden silindikleri konusunda hemfikir. Ancak neden yok oldukları ve bu yok oluşta insanın öncüllerinin bir rolü olup olmadığı tam olarak bilinmiyor.

Neandertallerin sonunu neyin hazırladığını araştıran uzmanlar üç muhtemel sebebe dikkat çekti. Bunlardan ilki, aynı soyla çiftleşmenin genel nüfusun sağlığını ve gelişimini olumsuz etkilemesi oldu. İkincisi ise ‘Ale Etkisi’ olarak bilinen fenomenle açıklandı: Buna göre küçük topluluklar, partner seçiminin sınırlı kalması nedeniyle üremede başarısız oluyor, ayrıca avlanma, avları diğer hayvanlardan koruma ve çocuk yetiştirme gibi görevlerle ilgilenecek az insan bulunuyor. Üçüncü etki ise, doğum oranlarındaki dalgalanma, ölüm ve cinsiyet oranları olarak belirtildi.

Modern insanlarla karşılaştıklarında Neandertal nüfusundaki yetişkinlerin sayısının 10 bin ila 70 bin arasında olduğu sanılıyor.

"İNSANLARIN BİR NOKTADA ETKİSİ OLABİLİR"

Ancak araştırmacılar Neandertallerin yok olmasında modern insanın bir noktada ufak bir rolü olabileceğini de savundu. Uzmanlara göre modern insanlar Neandertallerin çok daha izole yaşamasına yol açmış, dolayısıyla onları doğal sebeplerden ölüm açısından daha savunmasız kılmış olabilir.

Krist Vaesen,” Bunun rekabetle ya da üstünlükle bir ilgisi yok, bu, daha çok habitatın parçalanmasıyla ilgili” yorumunu yaptı.

İngiltere’deki York Üniversitesi’nden Arkeolog Penny Spikins de, “Neandertal nüfusunun halihazırda küçük, parçalara ayrılmış ve aynı soyla çiftleşme gibi olgulardan etkilenmiş olduğunu biliyoruz. Binlerce yıldır dayanıyor olabilirlerdi belki ama kötü şans silsilesi nüfuslarının dengesini bozdu ve yok oluşlarına yol açtı” dedi.