کارشناس فناوری: قطع اینترنت در ایران یک «خاموشی تاریخی» بود
by یورونیوز فارسیبسیاری از کشورها در سالهای اخیر همزمان با برخورد خشونت آمیز با درگیری‌ها و اعتراضات داخلی، به قطع اینترنت نیز روی آورده‌اند. عراق، هند، سودان و ایران از جملۀ این کشورها هستند.
سازمان غیردولتی «Access Now» که از حق دسترسی کاربرانِ در معرض خطرِ فناوری‌های دیجیتال در سراسر جهان دفاع می‌کند و کمپینی را برای دسترسی رایگان به اینترنت در سراسر جهان به راه انداخته، اعلام کرد شمار محدودیتهایی که کشورها برای دسترسی شهروندانشان به اینترنت اعمال می‌کنند رو به افزایش است.
این سازمان تنها در سال ۲۰۱۸ میلادی ۱۹۶ مورد قطع دسترسی به اینترنت را در ۲۵ کشور جهان به ثبت رسانده است. این درحالی است که میزان قطع عمدی دسترسی به اینترنت در سال ۲۰۱۶ میلادی ۷۵ مورد و در سال ۲۰۱۷ میلادی ۱۰۶ مورد بوده است.
علاوه بر افزایش موارد قطع دسترسی به اینترنت، کشورهای بیشتری نیز به این موج می‌پیوندند که آخرین کشورها از این دست، زیمبابوه و بنین بوده‌اند.
قطع کردن دسترسی به اینترنت در برخی از کشورها مانند ایران برای تمام کشور اعمال شده و در برخی از کشورها مانند هند تنها برای منطقه‌ای خاص بطور مثال منطقۀ پرتنش کشمیر اعمال شده است.
بیشتر بخوانید:نگاهی به سفر بحث برانگیز نمایندگان پارلمان اتحادیه اروپا به کشمیر
اجرای چنین سیاستی معمولا از دو راه ممکن است: یا از مسیر کنترل عناصر فیزیکی دسترسی به اینترنت مانند کابل‌ها و مراکز داده‌ها و یا از مسیر نرم افزارها که دولتها عمدتا از مسیر دوم استفاده و به این ترتیب ارتباط میان شهروندانشان را قطع می‌کنند.
در شیوۀ دوم، اوپراتورها یا از مسیر ابزارهای مدیریت شبکه‌ها اقدام به قطع اینترنت می‌کنند و یا از مسیر یک "سرور واسطه" تمام یا بخشی از یک شبکه را فیلتر می‌کنند.
نیکلاس چگنی، رئیس جامعه اینترنت فرانسه می‌گوید: «رادیکال‌ترین راه این است که اوپراتورها بطور کامل قطع شوند و برقراری هر ارتباطی را غیرممکن کنند. چنین کاری عمدتا در کشورهایی انجام می‌شود که اینترنت بسیار متمرکز کار می‌کند و اینکه تمام ترافیک اینترنتی تنها از مسیر تعداد محدودی گره (نقطه اتصال یا node) عبور می‌کند؛ گره‌هایی که توسط دولت کنترل می‌شوند.»
این شیوه‌ای است که بطور ویژه و بطور گسترده توسط حکومت ایران اجرا می‌شود؛ یعنی جایی که فقط سه گره برای برقراری ارتباط بین شبکه محلی و جهانی وجود دارد و هر سه نیز توسط دولت کنترل می‌شود. ایران توانست در جریان اعتراضات نوامبر سال جاری میلادی با همین روش ۹۵ درصد از ترافیک معمول بین این کشور و خارج از آن را متوقف کند.
داگ مادوری، کارشناس گروه «Oracle» کاری را که حکومت ایران در این مدت انجام داد، با توجه به گستردگی و پیچیدگی آن، یک «خاموشی تاریخی» توصیف کرد.
تصمیم به قطع اینترنت یک کشور که باعث می‌شود ارتباطات بین بانکی متوقف و فعالیتهای تجاری مختل شود، تصمیمی با هزینه‌های سنگین اقتصادی است.
استفان بورتزمیر، از پیشگامان وب در فرانسه و عضو اتحادیه همکاری‌های اینترنتی «Afnic» می‌گوید: «حتی چین به دلایل مختلفی از جمله دلایل تجاری نمی‌تواند اینترنت خود با به این شکل قطع کند. با این وجود اگر کشوری نتواند یا نخواهد اینترنت را قطع کند، می‌تواند سیاست فیلتر یا سانسور در دسترسی به اینترنت را اعمال کند.»
پکن سعی دارد دسترسی به وبسایتهای خارجی را از مسیر فایروال‌ها محدود کند؛ این کار به دولت چین اجازه می‌دهد تا بتواند محتوای رسانه‌های اجتماعی را پاک یا سانسور کند.
کشورهایی همچون ایران از آن رو به قطع کامل اینترنت روی می‌آورند که سیستم فیلترینگ همیشه برای اعمال سیاستهای آنها پاسخگو نسیت و تا زمانی که اتصال اینترنتی وجود داشته باشد، می‌توان فیلترها را با نرم افزارهایی مانند VPN دور زد.
بیشتر بخوانید: